УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар /2017.05.19/ УИХ-ын гишүүн О.Баасанхүүгээс хар тамхи, мансууруулах бодистой тэмцэх, таслан зогсоох чиглэлд Засгийн газраас авч хэрэгжүүлж буй арга хэмжээний талаар тавьсан асуулгын хариуг сонсож байна. Хэлэлцэх асуудалтай холбогдуулан УИХ-ын гишүүн Б.Баттөмөр асуулт асуув.

Б.Баттөмөр: Хүүхэд, залуучууд эхлээд шохоорхож, дараа нь донтох боллоо. Хар тамхитай тэмцэхэд гаалийн байгууллага онцгой чиг үүрэгтэй байдаг. Би 2002 онд Гаалийн ерөнхий газрын дэд дарга байхдаа лаборатори байгуулсан. Үүнээс хойш 15 жилийн хугацаанд тоног төхөөрөмж, техник хэрэгсэл нь хуучирсан учраас шинэчлэх шаардлагатай. Энэ ажилд 4-5 сая ам.долларын хөрөнгө оруулалт хэрэгтэй.

Хар тамхи, мансууруулах бодис хилээр л орж ирдэг. Хар тамхитай тэмцэх гол зэвсэг бол нохой. Орчин үед нохойд жинхэнэ хар тамхийг нь үнэртүүлж байж олдог. Гэтэл манайд орлуулагч үнэртүүлж байгаа. Тиймээс энэ чиглэлийн эрх зүйн орчныг бүрдүүлэх шаардлагатай байна.

Шүүхийн шинжилгээний үндэсний хүрээлэн, бригадын генерал н.Батжаргал: Хар тамхитай тэмцэх үндэсний хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх хүрээнд салбарын сайдаас өгсөн тодорхой үүрэг бий. Үүний дагуу манай хүрээлэн хар тамхи, мансууруулах бодисыг шинжилж тогтоодог.

Энэ ажлын хүрээнд төсөл хэрэгжүүлэхэд 9.5 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулалт шаардлагатай. Өнөөдрийн байгаа тоног төхөөрөмжийн тухайд 200-гаад нэр төрлийн бодисыг илрүүлэх хүчин чадалтай нэг л төхөөрөмж бий. 1988 онд авсан энэ тоног төхөөрөмж эвдэж, шинэчилсэн боловч цаашид шаардлага хангах уу, үгүй юу гэсэн асуудал байна.

Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд С.Бямбацогт: Монгол Улсын хилээр хориглосон барааг нэвтрүүлэхгүй байхад гаалийн байгууллага маш хариуцлагатай ажиллах ёстой. Энэ албан үүргээ сайн биелүүлэх боломжоор хангахад төр засаг анхаарах ёстой. Тиймээс гаалийн лаборатори, үнэрч нохой, гаалийн албан хаагчдын мэдлэг ур чадварыг дээшлүүлэхэд тодорхой арга хэмжээ авч хэрэгжүүлэх юм.

Хар тамхитай тэмцэх үндэсний хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэхэд 8 орчим тэрбум төгрөг шаардлагатай гэж тооцсон боловч энэ мөнгө хүрэлцэх үү, 8 тэрбум төгрөг улсын төсвөөс гаргах боломжой эсэх нь асуудалтай байна.

Мөн 18 аймагт ургаж буй зэрлэг өвсийг устгахад жил бүр тодорхой хөрөнгө зарцуулахаар байна. Түүнчлэн хар тамхинаас урьдчилсан сэргийлэх ажилд сургалт, сурталчилгаа тогтмол явуулахад хөрөнгө мөнгө хэрэгтэй.

Б.Баттөмөр: Хар тамхитай тэмцэхэд гаалийн байгууллага онцгой үүрэгтэй