УИХ-ын гишүүн Д.Ганболд, Б.Ундармаа, Д.Гантулга тэргүүтэй УИХ-ын Нийгмийн бодлого, боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны байнгын хорооны гишүүд Улсын нэгдүгээр төв эмнэлгийн Эрхтэн шилжүүлэн суулгах төв болон Эрүүл мэндийн хөгжлийн төвд ажиллаж, Донорын тухай хуулийн хэрэгжилттэй танилцлаа.

Донорын тухай хуулийг шинэчлэн баталж, хоёрдугаар сарын 19-нөөс хэрэгжүүлсэн. Тус хуулийг хэрэгжүүлсэнтэй холбогдуулан Эрүүл мэндийн хөгжлийн төвд Эд, эс, эрхтэн шилжүүлэн суулгах үйл ажиллагааг зохицуулах албыг байгуулжээ.

Энэ үеэр УИХ-ын гишүүн Д.Гантулга

“Цаашид анхаарах шаардлагатай гурван асуудал байна. Эд эрхтэн нь нийцэж байгаа эсэхийг шалгадаг улсдаа ганц Эмнэлзүйн эмгэг судлалын нэгдсэн лаборатори Улсын нэгдүгээр төв эмнэлэгт бий. Эрхтэн шилжүүлэн суулгах мэс заслыг хийдэг болсноор лабораторийн ачаалал нэмэгдэнэ. Гэтэл улсын төсвөөс олгодог санхүүжилт 2010 оныхтой адил хэмжээнд байхад эрхтэн шилжүүлэх мэс заслын тоо тухайн үеийнхээс хэд дахин нэмэгдсэн байна. Иймд лабораторийн үйл ажиллагааг дэмжихшаардлагатай болжээ.

Эрхтэн шилжүүлэн суулгах хуулийн шинэ орчин нөхцөлтэй уялдаад төрийн болон хувийн эмнэлгүүд энэ төрлийн мэс засал хийх, эмч мэргэжилтэн бэлтгэх хандлагатай болсон. Гэхдээ үүнээс гадна томоохон хэмжээний лаборатори, тоног төхөөрөмж хэрэгтэй учраас чанартай нэг төвтэй байх эсэх асуудалд төр анхаарал хандуулж, тодорхой болгох нь чухал. Донорын тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгаар үүдэл эс, чөмөг зэрэг эрхтэн шилжүүлэн суулгах бололцоог бүрдүүлсэн.

Иймд энэ чиглэлд эмч, мэргэжилтэн бэлтгэх, сургах зардлыг улсын төсөвт суулгах шаардлагатай. Эдгээрээс гадна "эрхтэн шилжүүлэн суулгах зайлшгүй шаардлагатай хүнд тусалъя’’ гэсэн хандивын аянг сүүлийн үед зохион байгуулдаг болжээ. Гэтэл эрхтэн шилжүүлэн суулгах мэс заслын төлбөрийн дийлэнх буюу 70 хувийг улсаас дааж байна. Тиймээс үүнээс илүү лабораторийг үндэсний хэмжээнд хүргэх, шаардлагатай тоног төхөөрөмжөөр хангах чиглэлд анхаарал хандуулбал эргээд илүү олон хүн мэс засал хийлгэх боломж бүрдэнэ” гэв.

НОЙР БУЛЧИРХАЙ, ЗҮРХ ШИЛЖҮҮЛЭХ ХАГАЛГААГ МОНГОЛД ХИЙДЭГ БОЛНО

Улсын нэгдүгээр төв эмнэлгийн эмч, мэргэжилтнээс бүрдсэн 40 хүний бүрэлдэхүүнтэй баг өнгөрсөн оноос ажиллаж, энэ хугацаанд 40 гаруй хүнд элэг, 160 гаруй хүнд бөөр, арав гаруй хүнд цус, чөмөг шилжүүлэн суулгажээ.

Үүнээс гадна жилд 270-280 хүнд өвдөгний үе, түнх шилжүүлэн суулгах хагалгаа хийдэг аж. БНСУ-ын “Асан” эмнэлэгтэй хамтран ажиллаж, энэ чиглэлээр эмч, мэргэжилтэн бэлтгэснээр эдгээр хагалгааг амжилттай хийсэн байна. Мөн нойр булчирхай, зүрх шилжүүлэн суулгах хагалгааг энэ онд багтааж хийхээр төлөвлөжээ. Энэ жил элэг шилжүүлэн суулгах 27 хагалгааны санхүүжилтийг улсын төсөвт тусгасан. Энэ төрлийн хагалгааны үндсэн өртөг 120 сая төгрөг бөгөөд үүний 75 хувийг эрүүл мэндийн даатгалаас, үлдсэнийг нь эмчлүүлэгч төлдөг байна. Харин олон улсад үүнээс илүү өндөр өртөгтэй байдаг. Тухайлбал, Сингапурт 200 мянга, Солонгост 150 мянган ам.доллараар элэг шилжүүлэн суулгадаг бол манай улс харьцангуй бага зардлаар хийж байгаа аж. Ингэснээр Монгол Улсын Засгийн газрын үйл ажиллагааны хөтөлбөрт тусгасан “Эрхтэн шилжүүлэн суулгах хагалгааг үнэ төлбөргүй болгоно" гэсэн заалтыг бодит ажил болжээ.

ДӨРВӨН НАС ХОЁР САРТАЙ ХҮҮХДЭД ЭЛЭГ ШИЛЖҮҮЛЭН СУУЛГАНА

Элэг шилжүүлэн суулгуулах шаардлагатай гэсэн дүгнэлт гарсан насанд хүрсэн 260 хүн байгаагаас одоогоор 46 нь донороо олжээ. Сүүлийн үед цөсний сувгийн гажуудалтай, элэг шилжүүлэн суулгах шаардлагатай хүүхэд олон болсон.

Тодруулбал, одоогоор хоёр сартайгаас 11 настай 160 хүүхэд элэг шилжүүлэн суулгах хагалгаанд орох шаардлагатай байгаа аж. Иймд цаашид эрхтэн шилжүүлэн суулгах ажлыг төр засгаас тодорхой хэмжээнд дэмжих шаардлагатай байгааг энэ үеэр Улсын нэгдүгээр төв эмнэлгийн дарга Д.Очирбат онцоллоо.

Тэрбээр “Элэг шилжүүлэн суулгах хагалгаа хүнд, 23-24 цаг үргэлжилдэг бөгөөд үр дүн нь 98 хувьтай байдаг. Гэтэл хагалгаа хийсэн эмч мэргэжилтнээ урамшуулах тогтолцоо алга. Мөн тоног төхөөрөмжөө шинэчлэх зэрэг асуудал багагүй бий. Төрийн болон төрийн бус байгууллагаас дэмжлэг туслалцаа үзүүлдэг ч шаардлагатай төвшинд хүрэхгүй байна. Бид энэ сарын 4, 5-нд элэг шилжүүлэн суулгах 48, 49 дэх удаагийн хагалгаагаа хийнэ. Эхний өдөр дөрвөн нас хоёр сартай хүүхдэд анх удаа элэг шилжүүлэн суулгах гэж байна. Харин хоёр дахь өдөр нь хүндрэлтэй, хагалгаа хийлгэх шаардлагатай өндөр настанд элэг шилжүүлнэ” хэмээв.

БНСУ-ын “Асан” эмнэлэгтэй хамтарч жилийн хугацаанд элэг шилжүүлэн суулгах 115 эмч, мэргэжилтэн бэлтгэжээ. Үүний үр дүнд Улсын нэгдүгээр төв эмнэлэг улсдаа элэг шилжүүлэн суулгах хагалгааг нутагшуулж, иргэд өөр улсыг зорьж, өндөр төлбөр төлөх шаардлагагүй болсон байна. Тус хамт олон элэг шилжүүлэн суулгах 50 дахь хагалгааг ирэх сарын 11-нд хийхээр төлөвлөжээ.