УИХ-ын гишүүн, ХХААХҮ-ийн сайд Ч.Улаан МҮХАҮТ-аас сар бүр зохион байгуулдаг бизнес эрхлэгчдийн "Business breakfast" уулзалтад өнөөдөр яамныхаа газар, хэлтсийн дарга нарын хамт оролцлоо.

Тэрээр ХАА-н салбарын бизнесийн төлөөлөлтэй санал бодлоо солилцож тэдний асуултад хариулсан юм. Оролцогчдын санал, асуултаас хүргэвэл, “Преком” ХХК-ийн захирал Б.Мөнхзаяа, "Махны салбарыг зохицуулж байгаа хууль дүрмүүд хангалттай байгаа. Гагцхүү хэрэгжүүлэхдээ алдаа дутагдалтай байгаа учир үр дүн гарахгүй байна. Тиймээс араас нь хөөцөлдөх биш өмнөөс нь угтаж үйлчилгээгээ бэлддэг тогтолцоог бий болгомоор байна.

Жишээ нь, дулааны аргаар боловсруулсан мах, махан бүтээгдэхүүний экспортод хориг тавьснаар энэ чиглэлд хөрөнгө оруулаад байсан олон бизнес эрхлэгчид хүндээр тусаад байна.

Хэрэв үүнийг урьтаж зөвлөлдөж мэдсэн бол тэд хөрөнгөө илүү үр дүнтэй зүйлд зарцуулж болох байсан. Энэ мэт нөхцөл байдлыг харж, мэдээлдэг, санаа оноо солилцдог байя" гэсэн юм.

Бизнес эрхлэгч Батж.Батбаяр, “Ноолуурын салбарт санхүүжилт чухал хэрэгтэй байна. Жишээ нь, манайх олон жил анхан шатны боловсруулалт хийж, үйлдвэрлэл рүү шилжээд байна. Гэтэл Хөгжлийн банкны зээлээс хоцорсон. Ер нь бид жилийн 18-20 хувийн зээл аваад Хятадын 3 хувийн зээл авч буй үйлдвэрлэлтэй яаж өрсөлдөж, дэлхийд гарах вэ.

Сайдын хэлж буй ХАА-н үйлдвэрлэлийн хөгжлийн дунд болон урт хугацааны хөтөлбөр, төсөлтэй санал нэг байна. Гэхдээ манай улс угаасан ноолуураа гадагшаа шууд гаргаж байгаа нөхцөлд олон төрлийн татвартай ноолуурын үйлдвэрлэл сэргэхгүй.

Ядаж татвараа хөнгөлмөөр байна. Уг нь дотоодын томоохон үйлдвэрлэл чинь үндэсний ажиллах хүчийг эхлээд бий болгодог, бэлтгэдэг. Тэр хэмжээнд очтол татварын хөнгөлөлтөөр дэмжмээр байна” гэв.

ХАА-н нэгдсэн мэдээллийн дата сүлжээг бий болгоё

“Сор кашмер” ХХК-ийн захирал Л.Болдбаатар, “Өнөөдөр манай улс нийт ноолуурын 18-20 хувийг л дотооддоо гүн боловсруулж байгаа. Үлдсэн 80 хувийг нь урд хөрш рүү угаасан байдлаар гаргаж байгаа. БНХАУ-ын Засгийн газар боловсруулаагүй ноос, ноолуур импортлохыг хориглосны ачаар Монголд ноос, ноолуур угаах үйлдвэрлэл хөгжиж байна гэж хэлэхэд хилсдэхгүй. Үүн дээр суурилаад цаашид ноос самнах үйлдвэрийг хөгжүүлэх шаардлагатай байна. Салбарын яамнаас зүгээс бодлогоор дэмжих хэрэгтэй байна” гэв.

“Технож” ХХК-ийн захирал Г.Галаарид, “ХАА-н салбарт маш их судалгаа хийгдсэн байдаг хэрнээ далд, нууцлаг байдаг. Судалгаа болон шинжилгээний мэдээллүүдээ нэгтгэж, малын өвчлөл зэргийг нэгдсэн дататай болгосноор хууль боловсруулахад хамгийн том дэмжлэг болж чадна.

ХАА-н нэгдсэн том дата сүлжээг бий болгоё” гэсэн санал хэлсэн бол “MCPT” компанийн үүсгэн байгуулагч Н.Пүрэв, “ЖДҮ-ийн зээл авахаар зээлийн хүүний зөрүүнд маш их хэмжээний мөнгө төлж алдагдалд ордог. Зээлээ цаг хугацаанд нь төлж байгаа ААН-үүдэд зээлийн хүүгийн хөнгөлөлт болон хөнгөлөлттэй зээлийн боломжийг бодитой шийдэж өгмөөр байна” гэсэн юм.

УИХ-ын гишүүн, ХХААХҮ-ийн сайд Ч.Улаан бизнес эрхлэгчдийн тавьж буй асуулт, хэлж ярьж буйтай санал нэг байгаагаа илэрхийлж, ноолуурын зээл олголт удаан байгааг хүлээн зөвшөөрч, энэ талаар жишээ нь, хөнгөлөлттэй зээл олгож буй Монгол Улсын Хөгжлийн банкны ТУЗ-д салбарын яамнаас төлөөлөл оруулсныг дуулгаж, зээлийг хурдан шийдэх дээр ажиллахаа мэдэгдлээ. Мөн угаасан ноолуурыг шууд гаргаж буйг анхаарч, экспортлохгүй байхыг хэллээ.

Тэрээр, “Ноос, ноолуурын үнийн бодлогыг хэрэгжүүлэх нь зөв гэдэгтэй санал нэг байна. Бид ноолуурын үнэ цэнийг унагаж болохгүй, хүндэтгэлтэй хандаж үнэ цэнийг улам илүү болгох ёстой” гэсэн юм.

Ирэх онд ХАА-н салбарт хийх ажлаасаа танилцуулахдаа, “2020 онд баруун бүсийн аймгуудын малыг вакцингүй эрүүл мал аж ахуйтай, зүүн бүсийн аймгуудыг вакцинтай мал аж ахуй болгох зорилт тавин ажиллаж байна. Бүх малыг ээмэгжүүлэх, цахим бүртгэлд оруулах, гарал үүслийг топорхойлох, хянах аппликейшн бий болгон ажиллах нэгдсэн системд оруулах зорилтыг 2020 оны төсөвт тусгаад байгаа” гэв.

Ч.Улаан: Угаасан ноолуурыг шууд гаргахгүйд анхаарна