Х.Амгаланбаатар: Монгол хүнээ ямар хэмжээнд үнэлж байгаагаа бодох цаг нь болсон
Ийгл телевизийн “Бадарчийн Жаргалмаа” нэвтрүүлгийн зочноор Монголын үйлдвэрчний эвлэлийн холбооны ерөнхийлөгч Х.Амгаланбаатар оролцлоо.
-“Хөдөлмөрийн чуулган”-аар ямар асуудал яригдах вэ?
-“Хөдөлмөрийн үндэсний чуулган”-ыг 2010 онд анх удаа гурван талт нийгмийн түншлэлийн хүрээнд зохион байгуулсан. Энэ удаагийн чуулган хоёр дахь удаагийнх.
Өмнөх чуулган “Хөдөлмөр хөгжлийн үндэс” сэдвийн дор зохион байгуулагдаж байсан бол энэ удаагийн чуулганыг “Ажилтай, орлоготой Монгол хүн” гэсэн шинэчлэлийн Засгийн газрын гол зорилтыг тунхагласан ийм үндэсний чуулганыг зохион байгуулж байна.
Үндэсний чуулганд нийгмийн түншлэгч байгууллагууд Үйлдвэрчний эвлэлийн байгууллага, ажил олгогчид, Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын салбарын ажилтнууд гээд 700 орчим хүн оролцоно.
Чуулганаар хөдөлмөр эрхлэлтийн хүрээнд, хөдөлмөрийн харилцаанд өнгөрсөн хоёр жилийн хугацаанд олсон амжилтаа дүгнэх ёстой. Мөн тулгамдсан асуудлууд дээрээ анхаарлаа төвлөрүүлж байгаа.
-Ажлын байрыг хадгалж үлдэх тал дээр МҮЭХ, ажил олгогч эзэдтэй хэрхэн яаж хамтарч ажиллаж байна вэ?
Чуулганаар хөдөлмөр эрхлэлтийн хүрээнд, хөдөлмөрийн харилцаанд өнгөрсөн хоёр жилийн хугацаанд олсон амжилтаа дүгнэх ёстой
-Бид хоёр дахь удаагийн чуулганыг хамтран зохион байгуулж байна. Энэ чуулганаар өнгөрсөн хоёр жилийн хугацаанд ямар үр дүнд хүрснээ нухацтай дүгнэж байж цаашдынхаа алхмыг бодох ёстой.
Шинэчлэлийн Засгийн газар сүүлийн нэг жилийн хугацаанд ажлын байрыг бодитойгоор нэмэгдүүлэх, жижиг дунд үйлдвэрлэлийг дэмжих замаар ажлын байрыг бий болгох, мэргэжилтэй ажилтныг бэлтгэх гол хоёр асуудал дээр олон улсын хэмжээнд үнэлэгдэхээр бодитой зүйлүүдийг хийсэн гэж МҮЭХ үзэж байгаа.
Сайжруулах зүйлүүд ч багагүй байна. Ялангуяа чанартай, тогтвортой ажлын байрыг хэр зэрэг бий болгосон бэ гэдэг дээр дүгнэлтээ өгөх ёстой.
-Мэргэжил сургалт үйлдвэрлэлийн төвүүд дээр бэлтгэгдэж буй ажилчдын тал дээр МҮЭХ анхаарал хандуулдаг уу?
-Мэргэжилтэй ажилтныг авах сонирхол ажил олгогчийн хувьд өндөр болсон. Ялангуяа хөдөөгийн залуусын хувьд МСҮТ-үүдэд сурах сонирхол маш өндөр болсон. Үүнийг сүүлийн хэдэн сарын ажиглалтаар ахиц гарч байна гэж бодож байна. Мөн Солонгост ажиллах, тийшээ явах хөдөлгөөн багасч байна.
Дотооддоо хөдөлмөр эрхлэх, мэргэжилтэй болох залуусын тоо нэмэгдсэн. Хүмүүс ажлын байр хайдаг байсан бол одоо ажлын байр нь хүмүүсээ хүлээдэг болсон. Энэ нь цалин орлоготой шууд холбоотой. Ажил амьдралд нь хүрэлцэхгүй цалингаар ажил хөдөлмөр эрхлэх сонирхол бага байна. Тэгэхээр цалин, орлогыг нь нэмэх шаардлагатай.
-Хөдөлмөрийн үнэлэмжийг нэмэгдүүлэхийн тулд яах ёстой вэ?
-МҮЭХ-ноос энэ оноос монгол хүний хөдөлмөрийн үнэлэмжийг нэмэгдүүлэх хугацаагүй, үе шаттай арга хэмжээг эхлүүлсэн. Хүний хөдөлмөрийн үнэлэмж гэдэг нэг хэмжүүр дээр аваачиж зогсоодог үнэлгээ биш. Энэ бол тухайн хүний ур чадвар, бүтээмж, хэрэгцээтэй холбогдоод байнга өсч байх ёстой хэмжүүр байдаг.
Хөдөлмөрийн үнэлэмж гэдэг хүний ур чадвар, бүтээмж, хэрэгцээтэй холбогдоод байнга өсч байх ёстой байдаг.
Монгол хүнээ бид ямар хэмжээнд үнэлж байгаагаа бодох цаг нь болсон. Өнөөдөр улсын хэмжээний дундаж цалин 598 мянган төгрөг. Цалин орлогын өсөлтийг бага хэмжээгээр нэмээд явах зах зээлийн орнуудын жишиг рүү явах ёстой.
-МҮЭХ-ноос хийсэн жагсаал цуглаан ямар үр дүнтэй, ямар шатандаа явж байна вэ?
-МҮЭХ-ноос есдүгээр сарын 13-нд иргэд, үйлдвэрчний эвлэлийн гишүүдийн өмнө тулгамдаж буй хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын асуудлаар УИХ, Засгийн газарт хандаж мэдэгдэл шаардлагыг хүргүүлсэн. Энэ арга хэмжээгээ тайван цуглааны хэлбэрээр зөвхөн ҮЭ-ийн идэвхтэн сонгуультны хүрээнд зохион байгуулсан.
Энэ арга хэмжээ гол ажил руугаа өнөө маргаашгүй орох гэж байна. Ажил олгогч эздийн нэгдсэн холбооноос хэлэлцээрээ ойрын үед эхэлье гэдэг хариугаа 19-ний өдөр илэрхийлсэн. Засгийн газрын зүгээс ажлын хэсгийг хоёр чиглэлээр байгуулах саналтай байгаа. Нэг нь цалингийн, нөгөөх нь тэтгэвэр тэтгэмжийн нэмэгдлийн асуудал.