Ч.Улаан: 2014 онд ДНБ-ны хэмжээ буурахаар байна
УИХ-ын чуулганаар Төсвийн тогтвортой байдлын тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Монгол Улсын нэгдсэн төсвийн 2014 оны төсвийн хүрээний мэдэгдэл, 2015-2016 оны төсвийн төсөөллийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай, Төсвийн тухай хуулийн зарим хэсэг, заалтыг хүчингүй болсонд тооцох тухай, Дээд боловсролын санхүүжилт, суралцагчдын нийгмийн баталгааны тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслүүд, “Хүний хөгжил сангаас Монгол Улсын иргэнд 2014 онд хүртээх хишиг, хувийн хэмжээг тогтоох тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийг хэлэлцэх эсэхийг шийдсэн юм.
Хууль санаачлагчийн илтгэлийг Сангийн сайд Ч.Улаан танилцууллаа. Тэрээр илтгэлдээ “Төсвийн тогтвортой байдлын тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн талаар макро эдийн засгийн болон төсвийн тогтвортой байдлыг хангахын зэрэгцээ монгол улсын нийгэм эдийн засгийг хөгжүүлэх томоохон төсөл хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх, хөгжлийн хөрөнгө оруулалтын эх үүсвэрийг бүрдүүлэх боломжийг засгийн газарт олгох зорилгоор
Төсвийн тогтвортой байдлын тухай хуулийн 19-р зүйлийн 19.3т улсын өрийн хязгаарыг жил дараалан буурах тодорхой шатлалтай тогтоож өгсөн байдаг. хуулийн боловсруулан батлуулах үед хөгжлийн хөрөнгө оруулалтын эх үүсвэрийг бүрдүүлж, томоохон төсөл хөтөлбөрийг санхүүжүүлэх ажил 2011 оноос эхэлнэ гэж тооцож байсан бол энэхүү ажил хоёр жилээр хойшлогдож, 2013 оноос хэрэгжиж эхэлсэн.
Тиймээс монгол улсын эдийн засгийн хурдацтай өсөлтийг хангах хөгжлийн хөрөнгө оруулалтын эх үүсвэрийг бүрдүүлэх боломжийг нээх зорилгоор улсын өрийн шатлалын хязгаарыг хоёр жилээр хойшлуулах саналтай хуулийн төслийг боловсруулсан. Монгол улсын төсвийн 2014 оны төсвийн хүрээний мэдэгдэлд 2015-2016 оны төсвийн төсөөллийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн талаар танилцуулъя.
Төсвийн тогтвортой байдлын тухай хуулийн 9-р зүйлийн 1.1д заасны дагуу УИХ 2013 оны 5-р сарын 24-ны өдрийн хуралдаанаар МУ-ын нэгдсэн төсвийн 2014 оны төсвийн хүрээний мэдэгдэл 2015-2016 оны төсвийн төсөөллийн тухай хуулийг баталсан. Олон улсын банк санхүүгийн байгууллагууд өмнө нь тооцож байсан экспортын гол нэр төрлийн бүтээгдэхүүний үнийн төсөөллөөр дэлхийн эдийн засагт гарч байгаа өөрчлөлтийн улмаас бууруулсан төдийгүй Оюутолгой ордын үйлдвэрлэлийн хэмжээ, төлөвлөлтийн хэмжээнээс буурсан.
Нүүрсний олборлолт багасаж 2013 онд ДНБ-ны хэмжээ төлөвлөсөн хэмжээнд хүрэхгүй байгаа нь 2014 оны ДНБ-д нөлөөлөхөөр байгаа юм. Түүнчлэн манай улсын уул уурхайн гол нэр төрлийн бүтээгдэхүүн болох зэсийн баяжмалын олборлолт баяжуулалтын төлөвлөгөөнд өөрчлөлт гарч бүтээгдэхүүний агуулга гарц багасаж дэлхийн зах зээлийн үнэ буурснаар борлуулалт багасах байдалтай байна.
Энэхүү өөрчлөлтийн нөлөөгөөр манай улсын 2014 оны төсвийн хүрээний мэдэгдэл тооцсон эрдэс баялагын бүтээгдэхүүний үнэ хэмжээ болон төсвийн хүрээний мэдэгдэлд тулгуурлан макро эдийн засгийн үндсэн үзүүлэлтүүд ялангуяа ДНБ-ны хэмжээ буурахаар байна хэмээн илтгэлдээ мэдэгдлээ.