“Алтны ил тод байдлын тухай хууль”-ийг УИХ хэд хэдэн удаа хаалттай хэлэлцсэний үр дүнд өнөөдөр эцсийн шийдвэрээ гаргалаа. Роялтийн таван хувийн татварыг 2,5 болгох саналыг гишүүд дэмжсэнгүй. Алт олборлогчид урьдын адил таван хувийн татвар төлөх болж байна.

Аливаа улсын банканд хадгалагдаж байгаа алтны нөөц эдийн засгийн тогтвортой байдлыг хангаж, мөнгөний ханшийг зохицуулан зээлийн баталгаа болж байдаг. Тиймээс хүчирхэг эдийн засагтай орнууд алтны нөөцөө нэмэгдүүлэхэд анхаардаг. ОХУ л гэхэд 1000 тн алтны нөөцтэй гэсэн мэдээлэл байдаг. Монгол улс алтны нөөцөө 30 тоннод хүргэх зорилтыг тавьж байгаа ч өнөөдөр тав орчим тн хэмжээтэй байна. Хэмжээг нэмэгдүүлэхийн тулд алтны роялти татварыг 2,5 болгох хуулийг төслийг хэлэлцсэн юм. Хуулийг дэмжээгүй хүмүүс энэ бол улсад биш нэг компанид зориулсан хууль гэж үзсэн юм.

УИХ-ын гишүүн Ц:Даваасүрэн:

Оюу-Толгойгоос бид 2014 оны төсөвт 161 тэрбум төгрөг буюу 94 сая долларыг орлого оруулахаар тооцсон юм. Хэрэв татварыг 2,5 болгочихвол Оюу-Толгой гэрээнд зааснаар хөнгөлөлттэй байх боломжтой болж, 37 сая долларыг нь бид чөлөөлчихнө. Ийм хөнгөлөлт өгөөд байвал бидэнд ашиггүй. Хуулийн төсөл хоёр хүний саналаар уналаа. Би үүнийг хувьдаа зөв гэж үзэж байна.

Өнөөдөр алтны компаниуд хуулийн дагуу нөөц ашигласны таван хувь, дээр нь өсөн нэмэгдэх роялтийг таван хувиар бодож татвар төлж байна. 1990-2006 оныг хүртэл үндсэн ордод таван хувь, шороон ордод 7,5 хувиар бодож роялти ногдуулж байсан билээ. 2006 оны хуулийн өөрчлөлтийн дараа таван хувийн роялти, нэмээд 68 хувийн татвар төлдөг болов. Шинэчлэх хэрэгтэй гэж үзсэнээс 2010 оноос 5+5 гэсэн зарчим үйлчилж эхэлсэн юм.