Л.Энх-Амгалан: Олон жил сунжирдаг улсын төсвийн бүтээн байгуулалтыг цэгцэлж байж сургууль, цэцэрлэгийн хүртээмж сайжирна
2023.07.31

Л.Энх-Амгалан: Олон жил сунжирдаг улсын төсвийн бүтээн байгуулалтыг цэгцэлж байж сургууль, цэцэрлэгийн хүртээмж сайжирна

Жил бүр 35 мянга орчим сурагч ЕБС-ийн 12 дугаар ангийг төгсдөг бол 78-80 мянган хүүхэд 1 дүгээр ангид элсдэг. Элсэлт төгсөлтийн энэ зөрүүтэй холбоотойгоор жил бүр 3 ээлжид шилжих сургуулиудын тоо нэмэгдсэн.

2023-2024 оны тухайд улсын хэмжээнд 68 сургуулийн 33 мянган сурагч 3 ээлжээр хичээллэх эрсдэлтэй байгаа юм. Үүний 47 нь Улаанбаатарын, 21 нь хөдөө орон нутгийн сургууль байна. Сургууль бүрд суудлын хүчин чадлаас хэтэрсэн хүүхдийн тоо харилцан адилгүй юм. Өөрөөр хэлбэл хамгийн багадаа 114 сурагчийг 3 дахь ээлж рүү шилжүүлэх сургууль байхад хамгийн их нь 2352 сурагчийг 3 дахь ээлж рүү шилжүүлэхээр дүр зураг байна.

Үүсээд байгаа нөхцөл байдалтай холбогдуулан "Ерөнхий боловсролын сургуулийн ачааллыг бууруулах, хүртээмжийг нэмэгдүүлэх талаар авах арга хэмжээний тухай" тогтоолыг засгийн газраас батлан гаргасан. Тогтоолын хэрэгжилтийг хангахаар БШУ-ы сайдаар ахлуулсан салбар дундын ажлын хэсэг байгуулагдсан.

Ерөнхий боловсролын сургуулийн 3 ээлжийг үндсэн 3 хувилбараар шийдвэрлэхээр ажиллаж байна.

  • Гүйцэтгэлтэй өндөртэй сургуулийн шинэ барилга, өргөтгөлийн ажлыг эрчимжүүлж ондоо багтаан хүлээн авах
  • Хичээлийн үндсэн байрнаас гадна нэмэлтээр түрээсийн байранд хичээллүүлэх
  • Тухайн сургуулийн дотоод нөөц бололцоог ашиглан анги, танхим байгуулах
  • Асуудлыг шийдвэрлэхээр байгуулагдсан ажлын хэсэг өчигдөр Баянзүрх дүүрэгт ажиллаж хөрөнгө оруулалт бүтээн байгуулалттай холбоотой удааширсан хэд хэдэн асуудлыг сонслоо.

Үүнийг шийдвэрлэхийн тулд эхлээд яамд болон салбар дундын хамтын ажиллагааг сайжруулах шаардлагатай. Тиймээс өнөөдөр ажлын хэсэг өргөтгөсөн бүрэлдэхүүнтэйгээр хуралдаж олон жил үргэлжилж байгаа сургууль цэцэрлэгийн барилгын ажлыг эрчимжүүлэх чиглэлээр зөвлөлдлөө.

  • Сургууль, цэцэрлэгийн нэг барилга 2-5 жилийн хугацаанд баригдаж байна. Ингэж удааширдаг шалтгаан нь,
  • Газаргүй, зураг төсөвгүй төсөл арга хэмжээ төсвийн тухай хуульд багтаж батлагддаг
  • Санхүүжих дүнг 3-аас дээш төсвийн жилд он дамжуулан баталдаг
  •  Гүйцэтгэгч компанийн хариуцлагагүй байдал зэрэгтэй холбоотой.

3 ээлжид шилжих эрсдэлтэй сургуулийн асуудлыг шийдвэрлэхийн тулд

  • 63 төсөл арга хэмжээний магадлал хийлгэх
  • 91 төсөл арга хэмжээний магадлалын нэгдсэн дүнгээр баталгаажсан нэмэлт санхүүжилтийг шийдвэрлэх
  • Сургуулийн барилгыг хэсэгчилсэн байдлаар ашиглалтад оруулах
  • Гүйцэтгэл өндөр төсөл арга хэмжээний санхүүжих дүнг төсөвт багтаан олгох боломж бүрдүүлэх

Зохицуулалтыг дараа оны төсвийн тухай хууль батлагдахаас өмнө хийснээр ТАХ санхүүжилтээс хамаарч ашиглалтад орох хугацааг богиносгох зэрэг асуудлын хүрээнд санал солилцож шийдлүүдийг хэлэлцлээ.