УИХ-ын чуулганы /2025.05.01/-ний өдрийн хуралдаанаар Монгол Улс дахь хүний эрх, эрх чөлөөний байдлын талаарх 24 дэх илтгэлийг сонслоо.

УИХ-ын гишүүдийн асуултад ХЭҮК-ын гишүүн Ж.Хунан хариуллаа.

Статистик мэдээллийг харвал үнэхээр харамсмаар байна. Өнөөдөр Монгол Улс хүүхдээ хамгаалж чадахгүй байна гэдэг дүгнэлтийг хийж байгаа. Үүнийг бид нар бүх түвшиндээ анхаарах ёстой. Дээрээс нь нэг зүйлийг онцгойлон хэлмээр байгаа. Хүүхэд нэгдүгээрт гэдэг зарчим бүрэн дүүрэн хэрэгжихгүй байгаагийн илрэл энэ гэж харж байна. Хүүхдийн дээд ашиг сонирхол гэдэг зүйлийг Хүүхдийн эрхийн конвенц, Хүүхдийн эрхийн тухай хууль, Хүүхэд хамгааллын тухай хуулиараа бид нар баталгаажуулсан боловчиг, амьдрал дээр энэ ,үнэхээр бүрэн дүүрэн хэрэгжихгүй байгаа. Хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны явцад хүүхдийн эрхийг хамгаалах журам жишээ нь шинэчилсэн Хүүхэд хамгааллын тухай хуулиар гарах ёстой байтал өнөөдрийг хүртэл гараагүй.

Гэтэл уг хууль өнгөрсөн оны нэгдүгээр сард батлагдсан 9 сарын 1-нээс хэрэгжиж эхэлсэн ийм хууль. Хүүхдийн асуудлыг бид нар томчуудаас хараат, амьгүй томчуудын үгээр байдаг мэт ингэж хандаж ирсэн нь, өнөөдөр ийм нөхцөл байдалд хүргэж байгаа юм. Манай улсад бүх нийтийн эрх зүйн боловсролыг дээшлүүлэх, хүний эрхийн соёлыг төлөвшүүлэх асуудал учир дутагдалтай байгаатай шууд холбоотой гэж хэлж болно. Үүн дээр онцгой анхаарал хандуулах зайлшгүй шаардлага байна гэж харж байгаа юм. Хүүхдийн хүчирхийлэлтэй холбоотой орхигдсон хэд хэдэн асуудлууд байгаа. Дээрээс нь энэ статистик өсөж байгаагийн нэг шалтгаан нь Эрүүгийн хуулийн 14 дүгээр зүйлд заасан 14 наснаас доош настай хүүхэдтэй бэлгийн харьцаанд орох асуудал байгаад байгаа. Бэлгийн бойжилт өнөөдөр эрт эхэлдэг болсонтой холбоотойгоор 13, 14 настай хүүхдүүд хоорондоо үерхэж , бэлгийн харьцаанд орох тохиолдлууд гарч байна. Энэ тохиолдолд хуулийн тэр заалтаар шууд гэмт хэрэгтэн болох явдал нийтлэг бас түгээмэл байна.

Энэ нөхцөл байдлыг бид нар хүлээн зөвшөөрч, бэлгийн боловсролыг хүүхдүүдэд багаас нь олгох нь бэлгийн дарамт хүчирхийллээс өөрийгөө урьдчилан сэргийлэх, бусдыгаа хэрхэн яаж хамгаалах гэдэг энэ сургалт мэдлэгийг олгох хэрэгцээ шаардлага байгаа юм. Ялангуяа бага насны хүүхдүүдтэй холбоотойгоор бэлгийн гаж зан үйлтэй буюу Пидофил хүмүүсийг Монгол Улс оношилдог, тогтоодог энэ зохицуулалт байхгүй байгааг анхаарах хэрэгтэй.

Сэтгүүлч

. Ц.Соёлмаа