УИХ-ын чуулганы /2025.05.01/-ний өдрийн хуралдаанаар Монгол Улс дахь хүний эрх, эрх чөлөөний байдлын талаарх 24 дэх илтгэлийг сонсож байна

Уг асуудалтай холбогдуулан гишүүд асуулт асууж, байр сууриа илэрхийллээ. 

УИХ-ын гишүүн О.Саранчулуун:

Нэгдүгээрт, Тус илтгэлд хүний эрх ба цахим технологи гэдэг бүлэг байна. Эндээс харвал төрийн үйлчилгээ өөрөө цахим салбарын маш том тоглогч. Төрийн үйл ажиллагааг авч байгаа, төрийн үйлчилгээг хүртэх гэж байгаа иргэдийн дийлэнх нь ахмад настан, хөгжлийн бэрхшээлтэй хүмүүс байдаг. Төрийн цахим үйлчилгээ нэлээн олон газар бас асуудалтай бас хүртээмжгүй байгаа. Үүн дээр ямар зохицуулалт, шийдэл байна вэ?

Хоёрдугаарт, тайлангийн 6 дугаар хуудас дээр ХЭҮК-ын стратеги болон гомдолд үндэслэн сэдвийг сонгодог юм гэж тайлбарлажээ. Би стратегийг веб сайт дээр хайгаад олсонгүй. Учир нь хөгжлийн бэрхшээлтэй хүмүүсийн асуудал энэхүү стратеги дотор хэр их туссан байгааг харахыг хүссэн юм. Тэгвэл саналаа хэлэх боломжтой байгаад байдаг. Гэтэл олсонгүй... Үүн дээр тайлбар өгнө үү?

Гуравдугаарт, гомдолд үндэслэн гэж байгаа. Гомдлоо илэрхийлж чадахгүй байгаа хүмүүсийн гомдол яах вэ тэ? Хүртээмжтэй биш байна. Тиймээс гомдол гаргах механизмыг хэрхэн сайжруулж, хүртээмжтэй болгох вэ?

Дөрөвдүгээрт, орон гэргүй, бие даан амьдрах чадваргүй хүний эрхэнд байгаа хөгжлийн бэрхшээлтэй олон зуун хүмүүс байна. Тэдгээр хүмүүс ХЭҮК гэх байгууллагын тухай мэдэх ч үгүй. Гэхдээ тэдгээр хүмүүс бол Монгол Улсын иргэн. Тиймээс эдгээр хүмүүсийн эрхийг хэн хариуцах вэ?

Тавдугаарт, Монгол Улсын ХЭҮК болон НҮБ-ын хүний эрхийн зөвлөмжүүдэд удаа дараа тусгагдаж ирсэн тодорхой асуудлууд байдаг аа. Энэ нь ялгаварлан гадуурхлын эсрэг энэ хууль тогтоомжийн хэрэгцээгээ байна гэж дүгнэсэн өгүүлбэрүүд байдаг. Хүнийг нас хүйс, гадаад төрх, хөгжлийн бэрхшээл зэрэгт нь суурилаад ялгаварлан гадуурхсан хэлбэртэй цахим дээрэлхэлт яваад байна. Цаашдаа энэ асуудал дээр бие даасан хууль тогтоомж ер нь хэрэгтэй юу?

Сэтгүүлч

. Б.Хонгорсайхан