Өмнө нь “Ерөнхий сайдын 30 минут” нэртэй болдог байсан уулзалтыг өдгөө “Сайдын 30 минут” болгож Засгийн газрын сайд нар ээлжлэн мэдээлэл өгдөг болсон. Өчигдөр болсон ээлжит уулзалтад Эрүүл мэндийн сайд Н.Удвал оролцлоо.

Тэрээр дэлхийн зарим улс оронд тархаад байгаа “эбола" вирусийн талаар мэдээлэл өглөө. Түүний хэлснээр энэ сарын 19-ны байдлаар Гвиней, Либери, Сьерра-Леон, Нигер, Сенегал, Испани, АНУ зэрэг улсад 10 мянга орчим тохиолдол бүртгэгдээд байгаа аж. Үүний тэн хагас нь нас баржээ. “Эбола” вирусээр өвчилсөн тохиолдолд халуурах, биеэр юм туурах, бөөлжиж суулгах, бүх эрхтнээс цус алдаж эрхтэн системийн дутагдалд орж нас бардаг байна.

Хүний биеийн бүхий л шингэн шүлс, цус, үрийн шингэн, гэмтсэн арьс салстаар халдварлах боломжтой. Нууц үе нь 21 хоног бөгөөд хүний биед амьдрах чадвартай ч, гадна орчин, хүйтэн агаарыг тэсвэрлэдэггүй вирус гэнэ. Өвчлөөд эдгэсний дараа 70 хоногт хүний биед амьдарсаар байдаг гэнэ.

Эмч, эмнэлгийн ажилтнууд “эбола” вирусийн халдвар тархах эрсдэл өндөр байгаа 443 эмч, эмнэлгийн ажилтан өвчилсний тал нь нас барсан гэх мэдээллийг ДЭМБ-аас өгчээ. Манай улсын хувьд энэхүү аюултай вирусийн халдвар орж ирэхээс урьдчилан сэргийлэх, орж ирсэн тохиолдолд тархаахгүй эмчлэх зэрэг бэлтгэл ажлаа бүрэн хангаад байгаа талаар Эрүүл мэндийн сайд мэдэгдэв.

Бэлтгэл ажлын хүрээнд 50 ор бүхий эмнэлгийг ХӨСҮТ дээр гаргажээ. Цусны нөөцийг нэмж нэг сар хэрэглэх нөөцтэй болсон байна. Засгийн газраас 477 сая, ДЭМБ 160 сая төгрөгийг шийдэж өгснөөр хамгаалах хэрэгслээ базаажээ. Мөн эм, тарианы нөөц, эмчлэх боловсон хүчний сургалт, хилээр орж ирж байгаа хүмүүсийг урьдчилан сэргийлэх үзлэгг хамруулах зэрэг арга хэмжээг авч эхэлсэн байна.

Бэлтгэл ажлын хүрээнд 50 ор бүхий эмнэлгийг ХӨСҮТ дээр гаргажээ

Түүнчлэн вирусийн халдвар тархсан орноос манай улсад зорчих иргэдэд визийн хязгаарлалт тавих зэрэг арга хэмжээ авч байгаа гэлээ. Хамгийн гол нь вирусийн халдварыг оруулж ирэхгүй байх, ирсэн тохиолдолд эмчлэх бэлэн байдалд орлоо гэв.

Үүнээс гадна энэ онд эрүүл мэндийн салбарт хийсэн томоохон хөрөнгө оруулалтын талаар сонирхуулсан юм. 2014 онд хэд хэдэн эмнэлэг орчин үеийн техник, тоног төхөөрөмжтэй болсон байна. Тухайлбал, Хавдар судлалын үндэсний төв шинээр туяа эмчилгээний болон төлөвлөлтийн аппараттай болжээ.

Төлөвлөлтийн аппарат нь хүний биеийн аль хэсэгт хэдий хэрийн гүнд туяа эмчилгээг хүргэх вэ гэдгийг нарийн гаргадаг юм байна. Тиймээс өмнө нь өөр эрүүл эрхтэнд туяа эмчилгээ нөлөөлөх зэрэг сөрөг үйлдэл гарахааргүй болсон байна. Түүнчлэн гемодиализийн тусламж, үйлчилгээний хүртээмж нэмэх, эрхтэн шилжүүлэн суулгах зэрэгт хөрөнгө оруулалт хийжээ. Тэрээр сэтгүүлчдийн асуултад ийнхүү хариуллаа.

-Сүүлийн үед иргэд уламжлалт аргаар , эмчлүүлэх сонирхолтой болсон. Энэ тал дээр салбарын яам ямар бодлого барьж байгаа вэ?

-Уламжлалт эмчилгээний бодлого алдагдсан нь үнэн. Яагаад гэвэл Эрүүл  мэндийн яамны харьяанд ямар ч уламжлалт эмнэлэг байдаггүй. Бүгд хувьд байгаа. Уламжлалт анагаах ухааны корпораци Боловсролын сайдын харьяанд байдаг, бүх сувилал хувийн хэвшилд, Оргил рашаан сувилал Төрийн өмчийн хороонд байдаг. Тэгэхээр Эрүүл мэндийн яамнаас нөхөн сэргээх, уламжлалт эмчилгээний талаар бодлогоо хэрэгжүүлэх дэд бүтцийн асуудлыг Засгийн газарт оруулах гэж байна.

Энэ тулгамдсан асуудал мөн. Асуудлыг оруулах гэж байна. Уламжлалт эмчилгээ хавьгүй хямд мөртлөө маш үр дүнтэй болдог учраас төрийн бодлогын хэмжээнд авч үзэх шаардлагатай. Уламжлалт анагаах ухааны талаар төрөөс баримтлах бодлого байдаг. Тэр бодлогын хэрэгжилт нь харьцангуй либеральчлагдаад үр дүнг тооцоход хэцүү байгааг засч залруулах ёстой. Уламжлалт эмийг бүртгээд эхэлсэн, өмнө нь бүртгэлгүй байсан юм.

-Эмч нар хариуцлага алдах явдал их гарч хүний амь эрсдэх боллоо. Энэ тал дээр ямар арга хэмжээ авч байна вэ?

-Эрүүл мэндийн яамнаас олон арга хэмжээ зохион байгуулж байгаа. Бүртгэл мэдээлэлтэй болгоё, түүнийг ярьж хариуцлага тооцдог болж байна. Энэ нь хариуцлага ил тод болж байгаа гэсэн үг. Өмнө нь хариуцлага алдсан үгүйг ч мэдээлдэггүй байсан бол ил тод болгосон.

Эмчид хариуцлага тооцох асуудал одоогийн нөхцөлд сануулах, цалинг хасах зэрэг нь Хөдөлмөрийн хуулиар, Эрүүгийн хэрэг хүлээлгэх шаардлагатай гэвэл хууль байна. Мэргэжлийн эрхийг хасах эрх ёс зүйн хороонд бий. Тухайн байгууллагын ёс зүйн хороо дүгнэлт гаргаад Эрүүл мэндийн яаманд ирүүлдэг. Эрүүл мэндийн сайд эмчлэх, сувилах эрхийг хасдаг.

-Яармагт барих шинэ төрөх эмнэлэг хэзээ ашиглалтад орох вэ?

-Яармагт барих 300 ортой шинэ төрөх эмнэлгийн барилга царцаасан объектын жагсаалтад орсон. Эрүүл мэндийн сайдын дэргэд энэ асуудлаар ажлын хэсэг гараад хоёр гурван удаа Засгийн газрын хуралдаан, Нийгмийн бодлогын байнгын хороогоор оруулсан.

Гэвч бидний шийдэж чадахгүй төвшинд байгаа. Сүүлийн үед Засгийн газрын хуралдаанаар царцаасан барилгын асуудлыг хэлэлцээд концессоор дуусгаад ашиглах уу, зарах уу, хувьчлах уу гэдгийг шийдэх салбар дундын ажлын хэсгийг Сангийн яамаар ахлуулан байгуулсан. Бид концессоор бариулаад тусламж үйлчилгээгээ явуулъя гэдэг санал Эдийн засгийн хөгжлийн яаманд оруулаад дэмжигдээгүй байгаа.