ҮИХ-ын сонгууль хаяанд ирээд байна. Гурван жил гаруйн хугацаанд улстөрчид имижээ бүрдүүлж амжсан. Тэдний хэн нь сайн нэр олохоор шоудаж, сайхан ярьж, хэн нь чимээгүйхэн ч үр дүнтэй ажиллаж байгааг ард түмэн ялгаж салгаж буй.

Хэдхэн сарын дараа тэдэнд. намд нь сонгогчид дүнгээ тавина. Амласан мөрийн хөтөлбөрөө хэрхэн хэрэгжүүлснийг нь шүүнэ. Энэ шүүлтэд хувь оруулж, бид УИХ-ын 76 гишүүнийг “сонжих” болно.

Эрэгтэй хүнд заавал байх ёстой хамгийн гол чанар юу вэ? Хэдэн зуун мянган жилийн турш олон улс орны хэдэн зуун сая эмэгтэй энэ асуултад янз бүрээр хариулж л дээ. Хамгийн олон давхацсан хариулт нь “шийдвэр гаргах чадвар”. Түүний гаргасан шийдвэр зөв бол тэр жинхэнэ эр хүн.

Тэгэхээр сайн эрчүүдэд стратегичийн байр суурь, алсын хараа гээч зүйл шинж чанар нь болж төлөвших учиртай аж. УИХ-д стратегич цөөнгүй ч тэдний дундаас нэгэн бүсгүйг онцолъё. Тэр бол Мигэддоржийн Батчимэг.

Эмэгтэй хүн их улс төрд орж ирэхэд “Энэ хэний хүүхэн бэ" гэх саваагүй асуулт дагадаг нь ёс мэт хэвшжээ. АН-ын хаалгыг татах зоригийг М.Батчимэгт эрэгтэй хүн, тэр тусмаа Монгол Улсын “номер нэг" эрхэм өгсөн байдаг.

Тэрбээр 2008-2009 онд Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөлийн дэргэдэх Стратеги судалгааны хүрээлэнгийн тэргүүлэх шинжээчээр ажиллаж байгаад 2012 онд УИХ-ын сонгуульд нэр дэвших хүртлээ Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдоржийн Гадаад бодлогын зөвлөхөөр гурван жил ажилласан байна.

Чухам хамтын ажиллагааны энэ гурван жилийн хугацаанд Ц.Элбэгдорж түүнийг АН-ын хүн болгож: улмаар хууль тогтоох байгууллагад төр түших замыг нь засжээ.

АН-д элсээд гурван жил ч бололгүй УИХ-ын 2012 оны сонгуульд нэр дэвших тийз атгасан, ингэхдээ бүр “намын квот” хэмээх хүслийн жагсаалтын дээгүүр сойгдон парламентад суусан азтай, одтой нэгэн.

Өвөрхангайн харьяат, хятад судлаач мэргэжилтэй М.Батчимэг УИХ-д анх удаагаа сонгогдсон гишүүн хэдий ч хоёронтоо, гурвантаа улирсан “бурхинуудын” дэргэд түүхийдэж хөнгөдсөнгүй.

Түүний юу гэхийг хэвлэлийнхэн хүлээдэг, улс төр сонирхогчид анхаардаг болжээ. Ялангуяа Монгол Улсын гадаад бодлогын стратегийн сэдэв энэ УИХ дотор түүнийх болж “өмчлөгдөж" байна. М.Батчимэг гадаад бодлого дахь хоёр хөршийн тэргүүлэх байр суурийг гойд хүндэтгэн үздэг нь судалгааны бүтээлүүдээс нь анзаарагддаг.

Түүнчлэн хятад судлалаар мэргэшсэн стратегичийнхаа хувьд Хятад-Орос, Хятад-Америкийн харилцаанаас Монголд үзүүлэх нөлөөний талаар УИХ-ын танхимд нэг бус дуугарсан нь сайн дурын стратегич улстөрчдөд танин мэдэхүйн ач холбогдолтой лекц болж байв.

Улирч буй дөрвөн жилийн хугацаанд тэрбээр Хэвлэл мэдээллийн эрх чөлөөний тухай, Улс төрийн намуудын тухай, Боомтын тухай зэрэг хэд хэдэн хуулийн төслийг боловсруулах ажлын хэсгүүдэд ажилласнаас өөрийн санаачилсан Монгол хэлний тухай хуулийг батлуулсан.

М.Батчимэг Монгол Улсын Үндсэн хуулийн шинэчлэлийг идэвхтэй сурталчлагч бөгөөд энэ УИХ-ын бүрэн эрхийн хугацаанд амжиж өөрчлөхийг тууштай дэмжиж байсан ч түүнийхээр болсонгүй.

Улс төрд 20 гаруй жил "мөлхчихсөн” хөгшчүүдийн дэргэд 40 гаруй настай М.Батчимэг одоо ч "будаг нь ханхалсан” цоо шинээрээ хүн. Гэсэн ч ардаа “номер нэг мотортой" гэсэн шиг санал бодлоо хэтэрхий гэмээр чөлөөтэй илэрхийлдэг нь түүний бас нэг онцлог дүр төрх юм.

АН-ын дотоод ардчилал, зөрчил, сульдааг “эрээ цээргүй" шүүмжилдэг гишүүн одоогийн хотын дарга Э.Бат-Үүл, Ерөнхий сайд асан Р.Амаржаргал, энэ М.Батчимэгээс өөр бараг үгүй болсон цаг. М.Батчимэг УИХ-ын гишүүн болоод удаагүй байхдаа АН-ынхаа удирдлагыг социализмын үеийн МАХН, Улс төрийн товчоотой зүйрлэж чадсан.

Түүний ярьдаг, шүүмжилдэг бас нэг том стратеги бол засаглалын хямрал. Монголыг эдийн засаг биш засаглал нь хямрааж байгааг М.Батчимэг хөнддөг. Энэ тухайгаа тэрбээр ;‘Бид төөрчихсөн хүмүүс биш” нийтлэл бичсэн.

Нийтлэл гэснээс М.Батчимэг санаагаа логиктой илэрхийлдэг хэл найруулгын алдаа мадаггүй, сайн автор юм билээ. Тэрбээр 2012 онд буюу сонгуулийн өмнөхөн 'Шатрын өрөг дэх Монгол” нэртэй геополитик, стратегийн номоо хэвлүүлсэн байдаг.

УИХ-ын 2016 оны сонгуульд М.Батчимэг Орхон аймагт өрсөлдөхөө нэлээд эртнээс зарласан. Түүний эсрэг “Хятадын тагнуул” гэх сонгуулийн сөрөг сурталчилгаа өрнөж болзошгүй.

М.Батчимэгийн туслах эмэгтэйг тагнуулын үйл ажиллагаанд оролцсон байж болзошгүй хэрэгт буруутгасан нь улстөрчийн карьерт нэгэн цөв авчрах магадлалтай.