Намрын чуулганаар хийж гvйцэтгэсэн ажлаа єчигдєр УИХ дахь Нийгмийн бодлого, боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны байнгын хороо сэтгvvлчдэд танилцууллаа.

Тус байнгын хороо Ахмад настны нийгмийн халамжийн хуульд нэмэлт єєрчлєлт оруулан батлуулсан нь намрын чуулганаар хийсэн ажлын нэг томоохон хэсэг нь байлаа гэдгийг тус байнгын хорооны дарга Д.Оюунхорол онцлож байв. Манай улсын хэмжээнд 1816 ахмад дайчинтай. Тэдний 86 нь хоёр дайнд, 1945 оны чєлєєлєх дайнд 1322, 1940-1948 оны тулгаралтад 327, Халх голын дайнд 86 нь оролцож эх орныхоо тєлєє халуун амь, бvлээн цусаа хайрлалгvй тэмцэж явжээ. Ахмад дайчдад олгох мєнгєний хувьд халамжийн vйлчилгээнд нийт 4.3 тэрбум тєгрєг зарцуулахаар тєсєвт суулгасан учраас ямар нэгэн асуудалгvй болсон байна. Одоо сард 50 мянган тєгрєг авдаг байсан ахмад дайчид энэ оны нэгдvгээр сарын 1-нээс эхлэн 200 мянган тєгрєгийг авдаг болсныг Д.Оюунхорол дарга хэлж байсан юм.

Мән тус байнгын хороо Мэргэжлийн боловсролын тухайн хуульд нэмэлт, єєрчлєлт оруулах тухай хуулийн тєслийн эхний хэлэлцvvлгийг хийжээ. Дараагийн хэлэлцvvлгийг ээлжит бус чуулганаар хэлэлцvvлэхээр тєлєвлєж байгаа юм байна. Дээрх єєрчлєлтийг хийснээр Мянганы сорилтын сангаас орж ирэх 25.6 сая ам.долларыг энэ салбарт зарцуулах гэнэ. Мэдээллийн дараа Нийгмийн бодлого, боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны байнгын хорооны дарга Д.Оюунхорол сэтгvvлчдийн сонирхсон асуултад хариулт єглєє.

-Эрvvл мэидийн даатгалаа тєлсєн ч нэг ч удаа vнэгvй vйлчилгээ авч чадаагvй гэсэн гомдол бухимдалтай хvн цєєнгvй байдаг юм билээ. Ер нь иргэд эрvvл мэндийн даатгалд сэтгэл дундуур байдаг болсон байна лээ?

-Эрvvл мэндийн даатгалаа иргэд байнга тєлдєг ч єєрт нь vйлчлэхгvй байна. Гэхдээ нэг зовлонтой юм нь Эрvvл мэндийн даатгал гурван яамны дунд байдаг. Нийгмийн хамгаалал хєдєлмєрийн яам, Эрvvл мэндийн яам, Сангийн яам гэсэн байдлаар. Тиймээс ч vр дvн алга. Vvнийг цэгцлэх байдлаар хуульчлахаар хандана. Даатгалын системийг єєрчлєх шаардлагатай байна. Ганцхан жишээ хэлэхэд, 37 жил ажиллаад тэтгэвэртээ гараад нэг жилийн дараа єєд болоход нийгмийн даатгалын vлдэгдлээ ємчлvvлэх боломжгvй байна. Тиймээс єєрчлєлт оруулах зайлшгvй шаардлагатай байна.

-Нийгмийн даатгалын мєнгийг тєдийлєн vр ашиггvй байдлаар эрсдэлд оруулсан. Vvнийг хэрхэн шийдвэрлэх бол?

-Банкинд байршуулсан нь эрсдэлд орчихсон байгаа. Нийтдээ нийгмийн даатгалын 70-80 тэрбум тєгрєгийг банкнуудад байршуулсан гээд байгаа. Гэхдээ бидэнд энэ талаархи нарийн мэдээллийг єгдєггvй. Ямартай ч жилийн 5 хувийн хvvтэй зээлийг хэнд ч єгдєггvй. Тийм байдлаар хандаж ч болохгvй. Тиймээс манай байнгын хорооноос ажлын хэсэг гарган Нийгмийн даатгалын vндэсний зєвлєлийг шалгаж, бvрэлдэхvvнээр нь єєрчлєх бодолтой байгаа.

- Нийгмийн халамжийн тухай хуульд нэмэлт єєрчлєлт оруулна гэсэн яриа байгаа. Энэ талаар?

-Хэлэлцье гэсэн бодолтой байгаа. Монголыг халамжийн улс болчихлоо гэж байгаа шvv дээ. Халамжийн байдлаар олон буй энэ олон мєнгєнд тавих мониторинг хэрэгтэй байна. Ядуу гэсэн тvвшинд ямар хvнийг хамааруулах вэ гэдгийг ч нарийн тогтоох хэрэгтэй байна. Нєгєєтэйгvvр нийгмийн халамжийн vлдэгдэл мєнгийг буруугаар захиран зарцуулсан байсан. Аудитын дvнд ч ноцтой зєрчил гарсан.

-Их, дээд сургуулиудад хэрхэн анхаарах вэ. Чанаргvй боловсролтой ажилгvйчvvд их боллоо?

-Манайд vйл ажиллагаа явуулж буй тєрийн болон хувийн 170-180 орчим их, дээд сургууль байгаа юм. Эдгээр сургуульд тавих шаардлагыг єндєр болгох хэрэгтэй байна. Албан тоогоор єнєєдєр 162 их, дээд сургуульд 150.3 мянган оюутан суралцаж байна. Тэдний ердєє 8.6 хувь нь инженер, техникийн мэргэжилтэн бэлтгэж байгаа. Нєгєєтэйгvvр магистрийн зэрэг хамгаалахад нэлээд мєнгє тєлж гадаадад суралцдаг. Уг нь Монголд бэлтгэж чадахгvй байгаа мэргэжлээрээ магистр бэлтгэх ёстой. Аймшигтай нэгэн тоог дурдахад, манай улсын 3500 хvн тутмын 48 хувь нь элэгний хорт хавдартай байна. Найман хvн тутмын нэг нь элэгний "С" вирустай байна. Хvнд євчтэй хvмvvс ихэнхдээ гадаадын єндєр хєгжилтэй оронд очиж єндєр зардлаар эмчлvvлж байна. Гадаад руу явж байхын оронд тэр тоног тєхєєрємжийг нь авч єгєх ёстой.