Ашигт малтмалын тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах ажлын хэсгийнхний өргөн барьсан Оюутолгой, Тавантолгойг ашиглах хөрөнгө оруулалтын гэрээний удирдамжийг батлах УИХ-ын тогтоол гарлаа. Энэ талаар УИХ-ын Эдийн засгийн байнгын хорооны дарга Ц.Баярсайхантай ярилцсан юм.

-Хөрөнгө оруулалтын гэрээтэй холбоотой УИХ-ын тогтоол батлагдлаа. Тогтоолоор Засгийн газарт ямар чиг үүрэг өгөв?

-Ашигт малтмалын хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах ажлын хэсэг УИХ-ын тогтоолын төсөл санаачилсан. Үүнийг эдийн засгийн байнгын хорооны тогтоол болгож УИХ-аар сая батлууллаа. Гол зарчим нь Оюутолгойд хандаад байгаа хөрөнгө оруулагчидтай гэрээ хийх нөхцөл, зарим тодорхой зарчмын саналыг Засгийн газарт өгч байгаа юм. Үүний дагуу Монголын талын оролцоог Оюутолгойд 34 хувиас доошгүй байлгах, цаашид 50 хүртэл хувь болгон нэмэгдүүлэх, мөн бүтээгдэхүүн хуваах хэлбэрээр хөрөнгө оруулалтын гэрээ хийх бололцоог судлах, байгаль орчин, ажиллах хүчний асуудал, дэд бүтцийг сайжруулах талаар тусгалаа. Тавантолгойн ордын 50-иас доошгүй хувийг Монголын тал баримтлахаар чиглэл өгч байгаа. Ирэх хоёрдугаар сарын нэгний дотор Засгийн газар хөрөнгө оруулагчидтай гэрээ хийнэ. Хөрөнгө оруулалтын гэрээний явцыг Эдийн засгийн байнгын хороонд байнга мэдээлж байх үүрэг өглөө.

-Энэ гэрээг олон улсын гэрээ гэж үзэж болох уу?

-Өмнө нь өргөн барьсан гэрээний төсөл дотоодын гэрээ байсан. Дотоодын гэрээ манай улсын хууль тогтоомжийн хүрээнд байдаг. Олон улсын гэрээ болгох, олон улсын гэрээнд шилжих журмын дагуу хуульд тодорхой өөрчлөлт хийх санал гарч байгаа. Жишээ нь 100 сая ам.доллараас дээш хэмжээтэй хөрөнгө оруулалтын гэрээг УИХ-аар хэлэлцэх ёстой. Тиймээс хэлэлцэх дэгийг нь бас хуульд зохицуулах шаардлага гарч байна. Өөрөөр хэлбэл Засгийн газар аль нэг хөрөнгө оруулагчтай гэрээ хийхэд нэгэнт хоёр тал эцсийн байдлаар тохиролцсон бол өөрчлөлт оруулах эрх байдаггүй. Шууд батлах, эсвэл батлахгүй байх ёстой. Тийм учраас би олон улсын гэрээнд шилждэг журамд хамаарах эрх зүйн бүрдүүлье гэсэн санал гаргасан. Эхлээд үзэглэсэн гэрээг УИХ-д оруулж, зарим өөрчлөлтийн саналаа өгөөд, дараа нь гарын үсэг зурсан үед нь соёрхон баталдаг. Энэ тогтолцоогоор явбал илүү хурдан батлагдана.

-Эдийн засгийн байнгын хорооны өчигдрийн хуралдааны үеэр зарим гишүүн үүнийг улс төрийн удаан хугацааны маргаанд цэг тавьсан шийдэл юм гэж үзэж байсан. Таны хувьд энэ гэрээг улс төрийн талаас нь хэрхэн харж байна?

-Экспортын гол бүтээгдэхүүн, уул уурхайн салбарт алт, зэсийн үнэ өсөж байгаа нөхцөлд бид хөрөнгө оруулагчидтай гэрээ хийгээд, эдгээр төслийг хэрэгжүүлж болох байсан. Тэгсэн бол өнөөдөр эдийн засгийн хямралыг гадаадын стратеги түншүүдтэйгээ хамтарч даван туулах бололцоотой байсан. Дээр нь төслөөс их зүйлийг хүлээж байгаа. Эдийн засгийн өсөлтөд ч, ажлын байр нэмэгдүүлэх, мэргэжилтэй ажилтан бэлтгэх, татварын орлогыг нэмэгдүүлэхэд томоохон төслүүд чухал ач холбогдолтой. Бид өнгөрсөн хугацаанд Эрдэнэтээс өөр томоохон бүтээн байгуулалт хийгээгүй. Энэ талаар бид цаг алдсан. Хангалттай улстөржсөн. Тиймээс саяын баталсан тогтоол ямар нэг байдлаар асуудлыг шийдэхийн тулд энэ парламент нэг алхам урагшиллаа гэж бодож байна.