Путин ертөнцийн төгсгөлийг ойртуулж байна
Путин ба Обама
2014.04.15

Путин ертөнцийн төгсгөлийг ойртуулж байна

“Курсор” мэдээллийн агентлаг. Израйль.

Төмөр хөшиг унаж, хүйтэн дайн төгсөхөд Барууныхан магнай хагартал баярлаж, ардчилал харгис хатууг ялсныг тэмдэглэж байв. Зарим нь түүхийн төгсгөл ирж, дэлхийд ахиж дайн болохгүй, тоталитар улсууд алга болсон гэдэгт итгэв. Тэд нэг туйлт ертөнцийн толгойд ардчилсан хэт гүрэн болсон АНУ зогсож, дэлхийг дангаар удирдана гэж бодож байв. Гэхдээ нэг туйлт ертөнц гэдэг Оросын ерөнхийлөгч Путины амьдрах ертөнц биш бөгөөд тэр ганцаараа биш.

2007 оны хоёрдугаар сарын 10 нд Мюнхенд болсон хурал дээр Путин анх удаа ОХУ Барууны стандартаар явахгүй гэдгийг хэлжээ.

Путин Барууны орнууд, тэр дундаа АНУ-тай сөргөлдөөнд орж Украйны газар нутаг дээр дураараа дургиж дунд чөмгөөрөө жиргэж эхлэв. Нэг ч сум тавилгүй, ширүүн эсэргүүцэлтэй тулгарсангүй Украйныг хэрчим хэрчмээр нь эзэлж байна. Тэр өнөөгийн ОХУ бол ЗХУ биш гэдгийг ойлгохын зэрэгцээ одоогийн АНУ нь 90-иэд оны төгсгөлд мандаж байсан тэр гүрэн биш гэдгийг ч сайн мэдэж байгаа.

Шинэ зууны эхний 15 жил АНУ-ын хүч, нөлөө суларсан үе болж түүхэнд үлдэнэ. Ойрхи Дорнодод амьдардаг бид 2001 оны есдүгээр сарын нэгнийг, Ирак, Афганистан дахь бүтэлгүй дайнуудыг санаж байна. Бид АНУ өөрийн холбоотон Египтийн Хосни Мубаракийг түлхэн унагахыг гараа хумхин ажиглаж суусныг санаж байна. Хэдийгээр Обама Башар Асадын үйлдлийг шүүмжилж байгаа ч Америкчууд Сирид өрнөж буй цуст мөргөлдөөнд оролцохгүй байгааг харж байна. Түүнээс гадна АНУ Женевт Ираны өмнө буулт хийснийг санаж байна.

Цагаан Ордонд Макиавеллийн шавь гэж хэлэхэд хэцүүхэн ерөнхийлөгч суудаг. Обама дипломат аргаар олон улсын аль ч мөргөлдөөнийг зохицуулж болно гэдэгт үнэнээсээ итгэж хүч хэрэглэхгүйн төлөө бүгдийг хийж байна. Обама энхтайвны тухай ярих болов ч хүчгүй гэдгээ дэлхий нийтэд харуулсаар байна. Хүчгүй лидер дэлхийг удирдаж чадахгүй. Ялангуяа НҮБ гэх мэт олон улсын байгууллагууд юу ч хийж чадахгүй байгаа тохиолдолд.

Хүн төрөлхтөн хүйтэн дайны үед оршин тогтнож байсан хоёр туйлт систем рүү эргэж очихгүй. Гэхдээ бид дурын нэгэн зөрүүд ерөнхийлөгч олон улсын дэг журмыг уландаа гишгэж болдог олон туйлт ертөнцөд алхан орж буй нь эргэлзээгүй. Путины удирдахуйн ухаан Иран, Сири, Хойд Солонгос, тэр байтугай Палестины автономит улсын удирдагчдыг байлдан дагуулж байна. Хэрэв Путин Украйны явдалд Барууны гүрнүүдийг давж чадвал олон туйлт ертөнц түргэн хугацаанд олныг хамарсан анархи тогтолцоонд шилжинэ.

Зэвсэглэгчид цөмийн бөмбөгтэй болно. Башар Асад ард иргэдээ үргэлжлүүлэн ална. Хойд Солонгосын Япон, Өмнөд Солонгост заналхийлэх нь ихсэнэ. Палестинчууд ч бас байр сууриа бэхжүүлнэ. Гэхдээ энэ төгсгөл хараахан биш. Тэднийг дуурайх толгойлогчид олон. Дэлхий ертөнц тулааны өмнөх бөмбөрийн чимээгээр дүүрнэ. Зөвхөн тэр үед жинхэнэ ертөнцийн төгсгөл ирнэ.

Гуравдугаар сарын 16 нд дэлхий ертөнц өөрчлөгдсөн.

"Yeni Mesaj". Турк.

Гуравдугаар 16 нд Крымд болсон бүх ард түмний санал хураалтаар 21 дүгээр зууны дэлхий ертөнц анх удаа өөрчлөгдөв. АНУ болон тэдний холбоотнуудын толгойлж байсан тогтолцоо дахин олон туйлтай боллоо. Америкийн ноёрхлыг унагахыг Азийн хоёр гүрэн оролдож байна. ОХУ улс төрийн аргаар, Хятад эдийн засгийн аргаар. Орос болон Оросын ард түмэн Барууны тогтоосон стандартаар явахгүй гэдгээ зарлалаа.

Америкийн ноёрхлыг унагахыг Азийн хоёр гүрэн оролдож байна. ОХУ улс төрийн аргаар, Хятад эдийн засгийн аргаар.

Өдөр ирэх тутам хурцдаж буй нөхцөл байдал улс төр, эдийн засгийн хүрээнд олон үндэстэн, ард түмэнд хүндээр тусна. Германы канцлер Ангель Меркель Путиныг бодит амьдралаас тасарсан гэж онож хэлсэн. Орос, Путин хоёр Барууны дэлхий дахинд тогтоосон бодит амьдралын хил хязгаараас давсан. Гэхдээ Путин юу хийж буйгаа ухамсарлаж байгаа. Түүх гэдэг сонирхолтой. 1990-иэд онд Орос орон халамцуу Ельцины буруугаас дэлхийн улс төрийн тайзнаас буухад хүрсэн ч 2014 онд эргэн сэргэв.

Эдийн засаг, хүн амаар хүчирхэг Хятад улс Оростой адил алхам хийгээгүй, эсвэл хийж чадаагүй. Асуудлыг эдийн засгийн замаар шийдэхийг зорьж байна. Одоогоор Хятад 20 гаруй оронтой валют ашиглалтын гэрээ байгуулаад байна. 2013 оны 12 дугаар сарын байдлаар юаниар хийсэн олон улсын худалдаа 3,84 наядад хүрэв. NSBC банкны үнэлгээгээр дараа жил гэхэд юань хамгийн идэвхтэй гурван валютын нэг болох ажээ. Харин SWIFT санхүүгийн группын судалгаагаар юань худалдаанд өргөн хэрэглэдэг 10 валютын нэг болж еврог гүйцэж түрүүлэн долларын ард оржээ. Хятадын эдийн засаг Америкийн дараа орж байгаа бөгөөд хурдацтай өсч байна. 25 орон юанийг нөөцийн валют болгосноо албан ёсоор зарлаж, багаар бодоход 12 улс албан ёсны мэдэгдэлгүй жишгийг дагав.

Санхүүгийн шинжээч Джим Уиллийн үзэж буйгаар 2014 он АНУ-ын хувьд эргэлтийн жил болно. Олон зүйл 160 градус эргэх ажээ. Дорнын бүх улс орон долларын эсрэг босно. 2012 онд Ираны эсрэг авсан хориг арга хэмжээ Иран, Энэтхэг хоёрыг холбоотон болоход хүргэсэн. Одоо Орос, Иран хоёр долларгүй худалдаа хийх хэлэлцээр байгуулах гэж байна.

Өнгөрсөн оны тавдугаар сард Орос, Хятад хоёр байгалийн хийн салбарт хамтран ажиллах гэрээ байгуулах талаар хэлэлцээ хийв. АНУ, Европ хоёр Оросын эсрэг хоригийн бодлого явуулж байх хооронд Москвагийн эрх баригчид Дорно зүг рүү хандаж ажил хэргийн шинэ харилцаа, эрчим хүч дамжуулах шинэ зах зээл, цэргийн болон улс төрийн холбоо хайж эхэллээ. “Роснефть” компаний толгойлогч Азид айлчилсан ч ийм учиртай. “Газпром”-ын захирал компаний хэрэглэгчдийн 95 хувь тооцоогоо доллараас евро руу шилжихэд бэлэн гэдгийг онцлов. Энэ бүхнээс харахад Америкийн ноёрхол, доллар хоёрын төгсгөл ойртож байна.