Ажиллах хүч шилжилт хөдөлгөөний тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг дэмжлээ
2023.01.10

Ажиллах хүч шилжилт хөдөлгөөний тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг дэмжлээ

НББХороо хуралдааны эхэнд Засгийн газраас өнөөдөр өргөн мэдүүлсэн Ажиллах хүчний шилжилт хөдөлгөөний тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг хэлэлцэх, эсэх тухай асуудлыг хэлэлцэв.

Хуулийн төслийн талаар Нийгмийн хамгаалал, хөдөлмөрийн сайд Т.Аюурсайхан танилцуулж, Улсын Их Хурлын 2021 оны 106 дугаар тогтоолоор баталсан “Шинэ сэргэлтийн бодлого”-ыг хэрэгжүүлэх үйл ажиллагааны хөтөлбөрийн 6.3.5-д хувийн хэвшлийн гадаадаас авах ажиллах хүчний тоонд хязгаарлалт тогтоохгүй байх хууль тогтоомжийн дагуу ногдуулах ажлын байрны төлбөрийг 50 хувиар хөнгөлөхөөр заасан.

Мөн Коронавируст халдварын цар тахлаас урьдчилан сэргийлэх, тэмцэх, нийгэм, эдийн засагт үзүүлэх сөрөг нөлөөллийг бууруулах тухай хуулийн 7.1.5-д зааснаар хорио цээр, хязгаарлалтын дэглэмийн улмаас үйл ажиллагаа нь доголдсон аж ахуйн нэгж, байгууллага, цалин орлого нь тасалдсан иргэдэд зохих дэмжлэг үзүүлэх үүрэг хүлээсэн.

Үүний дагуу Засгийн газрын 2015 оны 41 дүгээр тогтоолоор батлагдсан "Ажлын байрны төлбөр авах, хөнгөлөлт үзүүлэх, чөлөөлөх журам"-д нэмэлт оруулж, уг журмын дагуу ашигт малтмал болон газрын тосны салбараас бусад салбарт үйл ажиллагаа явуулж байгаа аж ахуйн нэгж, байгууллагын гадаад ажилтны ажлын байрны төлбөрийг 50 хувиар хөнгөлөлт үзүүлж ирсэн. Монгол Улсын иргэн гадаадад, гадаадын иргэн, харьяалалгүй хүн Монгол Улсад хөдөлмөр эрхлэх, тэдгээрийн эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлыг хамгаалахтай холбогдсон харилцааг 2022 оны 07 дугаар сарын 01-ний өдрөөс хүчин төгөлдөр болсон Ажиллах хүчний шилжилт хөдөлгөөний тухай шинэчилсэн найруулсан хуулиар зохицуулж байна. Энэ хуульд гадаад ажилтны ажлын байрны төлбөрийг хөнгөлөх, чөлөөлөх асуудлыг хуулиар зохицуулахаар тусгасан. Түүнчлэн Коронавируст халдвар /ковид-19/-ын цар тахлаас урьдчилан сэргийлэх, тэмцэх, нийгэм, эдийн засагт үзүүлэх сөрөг нөлөөллийг бууруулах тухай хуулийн үйлчлэх хугацаа дуусгавар болсон, албан татвар (төлбөр, хураамж)-ын асуудлыг шийдвэрлэх нь Монгол Улсын Их Хурлын онцгой  бүрэн эрхэд хамаарах тул “Шинэ сэргэлтийн бодлого”-ыг хэрэгжүүлэх хүрээнд аж ахуйн нэгж, байгууллагын гадаад ажилтны ажлын байрны төлбөрийг хөнгөлөх, чөлөөлөх эрх зүйн үндэслэлийг хуульд тусгах шаардлагатай болж байна гэсэн юм.

Төн тэрбээр, төрийн өмчит зарим хуулийн этгээд сул ажлын байрандаа ажилтан олж ажиллуулахад хүндрэл үүссэний улмаас гадаад ажилтан ажиллуулах зөвшөөрөл хүсэх тохиолдол сүүлийн жилүүдэд гарч, гадаадаас ажилтан авч ажиллуулах хэрэгцээ үүссэн. Гэвч тухайн байгууллагын төсөвт гадаад ажилтны ажлын байрны төлбөр төлөх төсөв батлагддаггүй тул гадаад ажилтан авч ажиллуулах боломжгүй болж, улмаар ажиллах хүчнээс хамааралтайгаар үйлчилгээний чанар, хүртээмж муудах нөхцөл бий болж гээд, төрийн өмчит зарим хуулийн этгээдийг ажлын байрны төлбөрөөс чөлөөлж болох тухай Ажиллах хүчний шилжилт хөдөлгөөний тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөлд тусгаснаа дурдав.

Хуулийн төслийн талаар Улсын Их Хурлын гишүүн М.Оюунчимэг, С.Чинзориг, С.Одонтуяа, Б.Бэйсэн нар хөнгөлөлт чөлөөлөлтийн үргэлжлэх хугацаа, гадаадад ажиллах хүч гаргах зэрэг төрийн зарим үүргийг хувийн хэвшил болон төрийн бус байгууллагаар гүйцэтгүүлж буй үйл ажиллагаа Зөвшөөрлийн тухай хуулиар хязгаарлаж багааг хэрхэн шийдвэрлэх, төрийн өмчит компаниудад ажлын байрны төлбөрийн хөнгөлөлтийн давуу байдал үүсгэж байгаа нь зохимжтой эсэх, мөн гадаадад хөдөлмөрийн гэрээгээр ажиллаж байгаа иргэд, тэдний төлж буй шимтгэл, түүний зарцуулалт зэрэг асуудлаар асуулт асууж, хариулт авав. Мөн хэлэлцэж буй асуудлаар Улсын Их Хурлын гишүүн Б.Бэйсэн үг хэллээ. Тэрбээр гадаадад ихэвчлэн залуучууд ажиллахаар явж байгаад анхаарч, дотооддоо ажиллах хүчнийг бэлтгэх, сургахад түлхүү чиглэж ажиллах шаардлагатай байгааг зөвлөсөн юм.

Засгийн газраас санаачлан боловсруулж өргөн мэдүүлсэн Ажиллах хүчний шилжилт шилжилт хөдөлгөөний тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг үзэл баримтлалын хүрээнд хэлэлцэхийг Байнгын хорооны хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонхи дэмжиж, Улсын Их Хурлын чуулганы нэгдсэн хуралдаанд оруулахаар боллоо.