УИХ-ын гишүүн С.Ганбаатартай Жолоочийн хариуцлагын албан журмын даатгалын хуулийн талаар ярилцлаа.

- Жолоочийн хариуцлагын албан журмын хууль батлагдах үед хууль санаачлагчид жолооч нарыг хариуцлагажуулж, замын хөдөлгөөний эрсдлийг бууруулах зорилготой гэж ярьж байсан. Гэтэл яагаад осол, аваарын тоо багасах биш ихсээд байна вэ?

Сүүлийн жилүүдэд замын хөдөлгөөнд оролцож буй жолооч нарын үйл ажиллагаа, машин техникийн бүрэн бүтэн эсэх нь нийтийн аюулгүй байдалд маш хүчтэй нөлөөлөх болсон. Бид гудмаар гарахдаа тухайн машин аюулгүй гэдгийг баталгаатай мэддэг байх ёстой. Үүнийг төрөөс зохицуулах ёстой. Хэлж ирдэггүй, хийсч ирдэг гэнэтийн эрсдэл зарим үед жолоочоос шалтгаалахгүй байх нь бий. Ийм л тохиолдолд даатгал хэрэгтэй. Даатгал бол ашиг олдог бизнес биш. Хэтэрхий бизнес болгосон улс орон бий. Энэ бол сөрөг.

Гэхдээ ийм даатгал байхгүйгээс болж талаар нэг тарсан машинууд хоорондоо мөргөлдөх нь хэнд ч хамаагүй гэвэл нийгэм амар амгалан байж чадахгүй.

Энэ хуулинд би дараах зүйлийг оруулмаар байна. Хамгийн түрүүнд засаглал дээр анхаармаар байна. Жолооч нарын даатгалын асуудлыг шийддэг Үндэсний зөвлөлийг яаралтай байгуулах ёстой. Нэгдүгээрт уг зөвлөлд Жолооч нарын холбооноос төлөөлөл орж хэдэн төгрөгөөр яаж даатгуулах вэ гэдэг эцсийн шийдвэрт оролцох ёстой. Хоёрдугаарт жирийн зорчигчид буюу ард иргэдийг төлөөлж гурван хүн байх хэрэгтэй. Гуравдугаарт даатгалын үйл ажиллагааг зохион байгуулж, менежментийг нь хийдэг компаниудаас гурван хүн багтах ёстой. Есөн хүнээс бүрдсэн энэ зөвлөл жолоочийн даатгалтай холбоотой бүх асуудлыг хариуцна. Уг бүтэц улс, нийслэл, аймаг, дүүргийн хэмжээнд байж болно.

Жолооч аль болохоор их нөхөн төлбөр авч, харин даатгагч толгойг нь эргүүлж байгаад их хураамж авч, бага нөхөн төлбөр өгөхийг хүсдэг. Тиймээс даатгагч, даатгуулагч хоёрын дунд маргаан үүсвэл зорчигчдын төлөөлөл шийддэг байх ёстой. Яагаад гэвэл даатгагч, даатгуулагч хоёр хуйвалдвал жирийн зорчигчдод аюултай.

Ийм зарчмаар ажиллахгүй бол маргаан тасрахгүй. Түүнчлэн ямар нэгэн дарга маргааныг таслах гэвэл бас буруу. Хэрэв дээрх гурван тал зөвшилцөж чадахгүй бол хөндлөнгийн хараат бус, мэргэжлийн хүмүүс зөвлөгөө өгдөг байх ёстой.

Жолооч нарын холбоо нь тусгай сургалт явуулдаг байх хэрэгтэй. Мөн тухайн жолооч тодорхой хугацаанд нөхөн төлбөр авалгүй, эрсдэл гаргалгүй яваад байвал зарим мөнгийг нь урамшуулал болгон буцааж өгөх ёстой.

Ийм л байдлаар засаглалын асуудлыг шийдэх хэрэгтэй болохоос биш хэн нь хэдэн төгрөг төлөх тухай яриад байна гэдэг ажил биш.