УИХ-ын 2009 оны 04 дүгээр сарын 14-ний өдрийн нэгдсэн хуралдаанаар Монгол Улсын Их Хурлын гишүүний ёс зүйн дүрмийг батлах тухай УИХ-ын тогтоолын төслийг баталсан.


Уг дүрэм нь Монгол Улсын Их Хурлын гишүүний төрийн албанд баримтлах зарчим, ёс зүйн хэм хэмжээг тогтоон мөрдүүлж, төрийн үйл ажиллагааг хуулийн хүрээнд явуулах нөхцөлийг бүрдүүлэх, хувийн ашиг сонирхлын нөлөөллөөс хамгаалах, төр, олон нийтийн итгэлцлийг бэхжүүлэх зорилготой бөгөөд 7 хэсэг асуудлыг тусган оруулсан юм.

Ингэхдээ Монгол Улсын Их Хурлын гишүүн нь бүрэн эрхээ хэрэгжүүлэхдээ төрийн хуулийг дээдлэн сахих, аливаа асуудалд шударга байр сууринаас хандах, бусдын нэр төр, алдар хүнд, эрх, эрх чөлөө, хууль ёсны ашиг сонирхлыг хүндэтгэх, нийт иргэн, төр, улсын ашиг сонирхлыг эрхэмлэн, хэнийг ч ялгаварлан гадуурхахгүй байх, аливаа аж ахуйн нэгж, байгууллагын болон санхүүгийн нөлөөнд автахгүй байх, албаны эрх, үүргээ хувийн зорилгоор ашиглахгүй байх үүднээс холбогдох хууль тогтоомжийг мөрдөх, Монгол Улсын Их Хурлын гишүүний нэр хүндэд харш үйлдэл хийхгүй байх гол зарчмуудын хүрээнд дараахь ёс зүйн хэм хэмжээг баримтлахаар тусгасан. Үүнд:

-Албаны үйл ажиллагаанд баримтлах ёс зүйн хэм хэмжээ,
-Ашиг сонирхолын зөрчилтэй холбоотой ёс зүйн хэм хэмжээ,
-Хөрөнгө, орлогын мэдүүлэг, албан томилолттой холбогдсон ёс зүйн хэм хэмжээ, шагнал, бэлэг дурсгал хүлээн авахтай холбогдсон ёс зүйн хэм хэмжээ,
-Сонгуулийн сурталчилгааны үеэр баримтлах ёс зүйн хэм хэмжээ.

Эдгээр асуудлыг тусгахдаа УИХ-ын гишүүн албан тушаалынхаа нэр хүндийг барьж бусдад аливаа байдлаар нөлөөлөхгүй байх, давуу эрх эдлэхгүй байх, гаднын нөлөөнд автахгүй байх, албан ажлаа хувийн ашиг олох хэрэгсэл болгохгүй байх, хувийн асуудалд нь хамааралтай асуудлаар тухайн гишүүн ёс зүйтэй холбохгүй байх зэрэг асуудлуудыг нарийвчлан тусгасан болно.

Энэ дүрмийн гол ач холбогдол нь ёс зүйн зөрчил гаргасан гишүүнд хариуцлага оногдуулах, түүнийг буруушаахаас илүүтэйгээр албан тушаалтны хувьд ёс зүйн талаар баримтлах үндсэн зарчим, чиг шугамыг зааж өгөх, ингэснээр ёс зүйн зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэгдэх, шийдвэр гаргах асуудлаар өөрийн болон гэр бүлийн гишүүний хувьд ашиг сонирхлын зөрчилтэй гэж үзвэл санал хураалтад оролцохоос сайн дураар татгалзах боломжийг олгох, энэ тухайгаа Ёс зүйн дэд хороонд мэдэгдэх, ингэснээр олон нийтийн итгэлцлийг бэхжүүлэх явдал юм.

Энэ дүрмийн биелэлтэд Ёс зүйн дэд хороо хяналт тавин ажиллах бөгөөд уг дэд хорооны ажиллах журмыг тусгай дүрмээр тогтоохоор тусгасан болно.