Чуулганы завсарлагаанаар УИХ-ын гишүүд 528 хоног ажиллажээ
УИХ-ын 2009 оны хаврын чуулганы завсарлагааны хугацаанд орон нутаг болон сонгогдсон тойрогтоо УИХ-ын 49 гишүүн 60 удаагийн томилолтоор давхардсан тоогоор нийт 528 хоног ажиллаж, 69784 гаруй иргэд, сонгогчидтой уулзаж, УИХ-аас батлан гаргасан хууль, тогтоол шийдвэрийн талаар дэлгэрэнгүй мэдээлэл өгч, тулгамдсан асуудлуудад анхаарал хандуулах, аймаг, сумдын удирдлагуудад УИХ-аас гаргасан хууль тогтоол, шийдвэрийн хэрэгжилтэд анхаарч ажиллах талаар чиглэл өгч, тэдний санал бодлыг сонсч, сонирхсон асуултанд нь хариулт өгч ажилласан байна /2009.09.29-ний байдлаар УИХ-ын 38 гишүүнээс ирсэн тайланг нэгтгэв/.
УИХ-ын гишүүд сонгогдсон тойрогтоо ажиллахаас гадна завсарлагааны хугацаанд Гал, усны гамшгийн үед Улаанбаатар хотын гэр хорооллын дэд бүтэц, үерийн усны далан, гүүр зэрэг нь иргэдийн аюулгүй байдлыг хэрхэн хангаж байгаа, Нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газраас агаарын бохирдлыг багасгах талаар хэрэгжүүлж буй арга хэмжээ, төсвийн хөрөнгийн зарцуулалт болон төсөл хөтөлбөрүүдийн хэрэгжилтийн байдал зэрэгт Засгийн газрын холбогдох яам, төрийн байгууллагуудтай хамтран шалгаж танилцах, “Эрдэнэт үйлдвэр” ХХК-ийн үйл ажиллагаатай танилцах, Монгол Улс, ЗСБНХУ-ын Засгийн газар хооронд байгуулсан 1971 оны протоколыг Олон улсын гэрээ, Венийн конвенци болон Монгол Улсын Засгийн газраас ОХУ-д албан ёсоор тавьж, хэрхэн шийдвэрлэж байгаа асуудлын талаархи асуултын хариуг сонсож, энэ асуудлыг хоёр орны Засгийн газрын тэргүүнүүд ярилцаж тохирсны дагуу эцэслэн шийдвэрлэх, ажлын явцыг шалгах ажлын хэсэг, Нефтийн бүтээгдэхүүний хангамжийн аюулгүй байдлын талаар Тамсаг, Дорноговийн сав газарт газрын тосны хайгуулын ажил гүйцэтгэж буй компаниудын үйл ажиллагаатай танилцах тухай зэрэг УИХ-ын Байнгын хороодоос байгуулагдсан ажлын хэсгүүдэд ажилласан байна.
Мөн Монгол-Солонгос, Монгол-Чех, Монгол-Японы парламентын бүлгийн УИХ-ын гишүүд БНСУ, БНЧех Улс, Япон Улсын парламентын бүлгийн гишүүдтэй уулзалт ярилцлага зохион байгуулсан байна.
7, 8 дугаар сард Улаанбаатар хотын Баянзүрх, Сонгинохайрхан, Хан-уул дүүрэгт хүчтэй аадар бороо орсны улмаас үер болж, айл өрх усанд автаж, их хэмжээний хохирол амссанд УИХ-ын гишүүд гэр оронгүй болсон айл өрхөд гэр олгох, хувцас эд зүйлс өгөх зэргээр хандивын тусламж үзүүлсэн байна.
УИХ-ын гишүүдийг тойрогтоо болон орон нутагт ажиллаж, иргэд сонгогчидтой уулзах явцад тэдний дийлэнхи нь УИХ, Засгийн газраас батлан гаргаж байгаа хууль, тогтоол, шийдвэрүүдийн хэрэгжилт орон нутагт муу байдагт байнгын хяналт тавьдаг болох, Улсын Их Хурал, Засгийн газрын үйл ажиллагаа удаан, ядуурал, ажилгүйдлээс гаргах талаар тавьсан зорилт төдийлэн хангагдахгүй байгаа тухай, Ашигт малтмалын тухай хуулийн өөрчлөлт, “Оюутолгой”-н гэрээг иргэдэд ашигтайгаар байгуулж, “Эх орны хишиг” хөтөлбөрийг нэн даруй хэрэгжүүлэх, байгаль экологио хамгаалах, ард түмний аж амьдралыг дээшлүүлэхэд анхаарахыг хүсэж байгаа тухай санал шүүмжлэл зонхилж байна.
Санхүүгийн хямралыг хэрхэн хохирол багатай даван туулах, иргэдийн амьжиргааг дээшлүүлэх талаархи асуудлыг Улсын Их Хурал, Засгийн газар ойрын хугацаанд хэлэлцэж улс орны хөгжлийн ирээдүйн гарцыг тодорхойлмоор байна.
Монгол улсын томоохон хууль тогтоомжид өөрчлөлт оруулахдаа ард иргэдийн санал асуулга явуулсны дараа өөрчлөлт оруулдаг байх. Уулзалтанд оролцож явахад иргэдээс гаргасан саналын дийлэнх нь оюутны сургалтын төлбөр өндөр, төрийн сангийн зээл тусламжид бүрэн хамрагдаж чаддаггүй, орон байр, гэр хүсэх асуудал, ажлын байртай болгох, мөнгөн тусламж хүссэн зэрэг ахуй амьдрал, хувийн шинжтэй асуудлыг судлан үзэж газар дээр нь шийдвэрлэх, холбогдох байгууллага, албан тушаалтанд хандах, аймгийн Иргэдийн төлөөлөгчдийн хурал, Засаг даргын тамгын газар, багийн засаг дарга нарт уламжлан шийдвэрлэж ирсэн байна.
Орон нутагт ажилгүйдэл их, амьжиргааны эх үүсвэр болон орлого олох боломж байхгүй, малын гаралтай түүхий эд үнэгүйдсэн, оюутны сургалтын төлбөр хийх мөнгөгүйн улмаас намуудын мөрийн хөтөлбөрийн сонгуулийн бэлэн мөнгөний амлалтанд хууртаж банкнаас зээл авсан зэргээс үүдэн хууль бусаар алт олборлож байгалийн унаган төрхийг алдагдуулж, дахин нөхөн сэргээгдэшгүй байдал үүсгэж байгаа нь харамсалтай байна. Цаашдаа иргэд тусгай хамгаалалттай газар нутагт нэвтрэн орж хулгайн аргаар алт олборлох явдал газар авч өргөжих төлөвтэй байна. Гэвч байгаль цаг уурын эрс тэс нөхцөлтэй, хүйтэн, зам харилцаа, суурин газраас алс бөглүү газарт зориудаар очиж байгаа нь иргэдийн тэнд байх боломжийг хэн бүрдүүлж, ямар зорилго чиглэлтэй ажиллуулаад байна гэдэг дээр анхаарах хэрэгтэй байна.
Олборлосон алтыг шууд газар дээр нь худалдан авдаг гэх бөгөөд хэдий хэмжээний алт, ямар хүн, ямар эх үүсвэрээр худалдан авдаг талаар тодорхой мэдээлэл алга байна. Алтны зарим компани зориуд хувиараа алт олборлогч нарыг тодорхой газарт бөөнөөр нь явуулж тухайн газар орны байдал, орон нутгийн иргэд, байгууллагын хүсэл сонирхол, хандлага зэргийг тандан мэдэж авдаг талаар нутгийн хүмүүсийн дунд яриа байгааг бас анхаарахгүй байж болохгүй юм. Иймд Улсын Их Хурал анхааралдаа авч, хууль, эрх зүйн орчныг тодорхой болгох.Хөдөө, орон нутгаас сонгогдсон Улсын Их Хурлын гишүүд хоорондоо холбоотой хамтарч нэгдэж ажилламаар байна.
Улаанбаатар хотын иргэд хотын агаарын бохирдлыг багасгах талаар төрийн зүгээс дорвитой арга хэмжээ авах, хот төлөвлөлтийг сайжруулах, хог хаягдлыг багасгах, зам засварын ажлыг чанартай хийх нь зүйтэй гэсэн саналыг уулзалтын үеэр гаргасан байна.