УИХ ын зарим гишүүн Газрын тухай хуулийг эгүүлэн татах ёстой гэж үзэж буй. Учир нь газрыг сертификатжуулж барьцаанд тавьснаар мөнгөтэй нэгний гарт орж, тусгаар тогтнолын баталгааны асуудал хурцаар тавигдах болно гэж шүүмжилж байгаа юм. Тиймээс УИХ ын гишүүн С.Ганбаатартай Газрын тухай хуулийн талаар ярилцаж, ямар үндэслэлээр эгүүлэн татах ёстой талаар байр суурийг нь сонслоо.

Бие даагчдын зөвлөлөөс Газрын тухай хуулийг эгүүлэн татах ёстой гэж үзэж байгаа. Чухамдаа энэ хуулийг татах үндэслэл нь юу вэ?

Маш олон үндэслэл байгаа. Хамгийн гол үндэслэлийг хэлэхэд, Газрын тухай хуулийг Үндсэн хуулийн дараа ярих ёстой. Энэ хуулиар тусгаар тогтнол болох газрыг яаж өвлүүлэх, хамгаалуулах гэдэг тухай биш. Мөн тусгаар тогтнолын баталгаа вэ гэдэг талаас бус. Харин яаж эргэлтэд оруулах, хэрхэн мөнгө болгох вэ гэдэг өнцгөөс харж хийсэн учраас энэ хууль аюултай.

Газраа мөнгө болгох гэсэн санаа яваа гэсэн үг үү?

Газраа мөнгө болгож, эдийн засгийн өнөөдрийн хямрал, сонгуулийн амлалтыг биелүүлэх төдий тухай яриад байна. Тийм байж болохгүй. Хэдэн зуу, мянган жил бидний үр хойчийн тусгаар тогтнолын баталгааг яаж хамгаалах, өвлүүлэхийн тухай асуудал. Нэгдүгээрт, газрын бодлогын баримт бичиг байхгүй. Энэ гараагүй байж Газрын хууль гарахгүй. Хоёрдугаарт, газрыг эдийн засгийн эргэлтэд оруулах ганцхан хүчтэй заалттай байгаа нь буруу. Сэлэнгэ аймгийн Сангийн аж ахуйн тариалангийн газар нутгуудыг хувьчилсан. Тариалчдад өгч, эдийн засгийн эргэлтэд оруулъя, тэр хүмүүс эдийн засгийн эрх чөлөөтэй болно гэсэн. Тэр хүмүүс нь өнөөдөр зүгээр л хамжлага болсон байна. Хэдхэн жилийн дараа тавхан гэр бүлд газар тариалангийн бүс нутаг орсон. Тэгэхээр бид үүнийг хүсч хийж байгаа юм уу. Энэ хуульд газрыг сертификатжуулна. Үүнийг нь барьцаалаад барьцаанд тавьж болох заалт бий. Тэгвэл газраа хүүхдүүдийнхээ сургалтын төлбөрт, зарим нь шил архинд өгч болох ийм зүйл байгаад байна. Энэ болгоны дараа өвөлжөө, хаваржаа, газар нутаг хэдхэн гэр бүлийн гарт орсон байвал хэн хохирох уу, үүнийг бид хүсч байгаа юм уу.

Тэгэхээр газраа тусгаар тогтнолын баталгаа гэдэг өнцгөөс энэ хуульд хандах хэрэгтэй юү?

Хамгаалах, өвлүүлэх, тусгаар тогтнолын баталгаа гэдэг өнцгөөс энэ хуульд хандмаар байна. Энэ хууль маш чухал. Тиймээс ард түмнээрээ хэлэлцүүлэх ёстой. Өвөлжөө, хаваржааг малчдад өгье. Хувьчлах гэхгүйгээр эзэмшүүлье, ашиглуулъя гэж байна. Барьцаална гэх юм бол энэ өмчлүүлэх эрхийн элемент орно. Өөрөөр хэлбэл, заль хэрэглэж байгаа юм. Харин барьцаална гэх юм бол хөдөөд мянгат хятад малчин төрчихсөн байна гэж битгий сандар. Газар нутаг, өвөлжөө, хаваржааг тэр чигт нь зарим нэг гадны хөрөнгө оруулалттай хүн авчихсан, малчид түүний хамжлага болчихсон байвал бүр л аюултай байдалд орно. Үүнийгээ бодож энэ хуульд хандаач гэж байгаа юм.

Газрынхаа сертификатаа барьцаанд тавьчихаар үүгээр дамжуулаад хөрөнгөтэй нэгэн нь, тэр байтугай манай нутагт шунасан нэг нь авах боломж бүрдэнэ биз?

Өнөөдөр түрүүлж мөнгөтэй болсон нь, өндөр албан тушаалд очсон, гадаадын үндэстэн дамнасан бүлэглэлүүдийн эрх ашгийн төлөө энэ Газрын хуулийг зориулж хийнэ гэдэг бол горьдсоны чинь гарз гэж хэлмээр байна.

Энэ хуулийг одоо яах ёстой вэ. УИХ аар хэлэлцүүлэхээр болсон байгаа шүү дээ?

Энэ хуулийг эгүүлэн татах хэрэгтэй. Хамгаалах, өвлүүлэх, тусгаар тогтнолын баталгаа гэдэг өнцгөөс энэ хуульд эргэж харах ёстой. Эзэмшүүлэх, ашиглуулах гэдэг нэрийдлээр хувьчлах гэж байгааг таслан зогсоох хэрэгтэй. Нөгөөтэйгүүр, Сангийн яамнаас бусад нь бүгд газартай холбоотой. Батлах хамгаалах яамны цэргийн ангиудын үйл ажиллагаа газартай уялдаж, газрын харилцаанд ордог. Гадаад харилцааны яам, Элчин сайдын газрууд газар дээр тусгай эрх авдаг. Байгаль орчин, ногоон хөгжлийн яаманд дархан цаазат газрууд багтдаг. Барилгын яамны газар хариуцаж байгаа хэлтэс нь гүйцэтгэх маягийн юм болсон. Газрын бодлого алга. Тэгэхээр энэ бүгдийг цэгцэлж, бодлогоо гаргаж байж Газрын хуулиа хэлэлцэх ёстой.

Ярилцсанд баярлалаа.

С.Ганбаатар: Газрыг хувьчлах гэж байгааг таслан зогсоох хэрэгтэй