Аливаа улс үндэстний оршин тогтнох үндэс нь газар нутагтай байх, хүн амтай байх ёстой үндсэн шалгуур байдаг. Монгол Улсын хүн амын өсөлт өнөөдөр ямар түвшинд байгааг статистик үзүүлэлтээс харвал 2024 оны байдлаар 1.1 хувь болж, огцом буурч байна!

Бид урт хугацааны хөгжлийн бодлогодоо 2050 он гэхэд таван сая хүнтэй болно, хүн амын өсөлт жилд 1.7 хувиас дээш байж энэ өсөлтийг хангана гээд тодорхойлчихсон. Өнөөгийн үзүүлэлтийг харвал 2050 он гэхэд Монгол Улсын хүн амын тоо төлөвлөсөн хэмжээнд хүрч чадахгүй нь.

Нэг ёсондоо хүн амын өсөлт энэ мэт хурдтай буурч буй нь үндэсний аюулгүй байдлын хэмжээний асуудал болсон нь нууц биш. Тиймээс энэ асуудалд анхаарах зүй ёсны шаардлага буй.

2023 оны статистикаар аваад үзэхэд нийтдээ 67 орчим мянган ээж төрж байсан бол 2024 онд энэ 58 мянга болж буурсан. УИХ-ын гишүүн Д.Үүрийнтуяа дээрх тоо баримтад үндэслэн 2025 оны төсвийн тухай хууль хэлэлцэж байх үеэр энэ асуудлыг хөндөж байсан.

Цалинтай ээжийн 50 мянган төгрөгийг ирэх оны төсөв дээр 500 мянга болгох боломжтой!

УИХ-ын даргын 2025 оны 68 дугаар захирамжаар байгуулагдсан Монгол хүний амьдралын чанарыг дээшлүүлэх, хүн амын өсөлтийг дэмжих асуудлаар холбогдох хууль тогтоомжийн хэрэгжилтийг эрчимжүүлэх, үр нөлөөг дээшлүүлэх асуудлыг судалж, цаашид авах арга хэмжээний талаар санал, дүгнэлт танилцуулах, шаардлагатай бол холбогдох хуулийн төсөл боловсруулах үүрэг бүхий ажлын хэсгийг УИХ-ын гишүүн Д.Үүрийнтуяа ахлан ажиллаж буй. 

УИХ-ын гишүүн, ажлын хэсгийн ахлагч Д.Үүрийнтуяа:

"Тойргийнхоо иргэдтэй уулзаж байхад энэ асуудлыг их хөнддөг. Тус дэмжлэг хүн амын өсөлтийг дэмжих урамшуулал болохгүй байна гэдэг. “Цалинтай ээж” хөтөлбөр нь халамжийн бодлогоор явах ёсгүй юм. Энэ бол хүн амын өсөлтийг дэмжсэн урамшууллын бодлого байх ёстой. Цалин гэж нэрлэж байгаа бол ядаж сард 500 мянган төгрөгийн тэтгэмжийг нийгмийн хамгааллын бодлогын хүрээнд олгох нь зүйтэй юм. Хүүхдээ нэг нас хүртэл нь ээжүүд хүүхдийн сүүний, живхний мөнгөтэй байх боломжийг нь хангадаг болмоор байгаа юм. Хүүхэд нэг нас хүрсний дараа тухайн ээж ажил хийж, ажил мэргэжилдээ өсөх боломжийг ханган яслийн тогтолцоог төр, хувийн хэвшлийн түншлэлээр бий болгох бодлого байх хэрэгтэй байна. Хүүхдээ гурван нас хүртэл сард 50 мянган төгрөг аваад гэртээ хүүхдээ хараад сууна гэдэг эдийн засгийн хувьд ч тэр, хувь хүний хөгжлийн хувьд ч асар их боломжийг энэ цаг хугацаанд алдаж байгаа. Хүн амын өсөлт нэмэгдэхгүй байгаа нь ч үүнтэй холбоотой. Эмэгтэй хүн дөрвөн хүүхэд төрүүллээ гэхэд 12 жилийг буюу өөрийнхөө идэвхтэй өсөж хөгжих насыг гэр бүлдээ зарцуулж байгаа юм. Энэ 12 жилийг гэр бүлдээ зарцуулах шийдвэр гаргаж байгаа эмэгтэй хэр олон байна вэ гэдгийг бид хүн амын өсөлтийн бодлоготойгоо уяж бодох ёстой. Тийм учраас эмэгтэйчүүд гэр бүлээ төлөвлөөд, хүүхдээ төрүүлээд ажлаа хийх нөхцөл боломжийг бид бүх төрлөөр, бүх механизмаар дэмжих, урамшуулах бодлого шаардлагатай байна. Энэ хаврын чуулганаар хэлэлцэх Татварын багц хууль, Нийгмийн даатгалын хуулиудад ч гэсэн залуу гэр бүлийг, олон хүүхэдтэй гэр бүлийг дэмжих бодлогууд сууж байж амьдрал дээр бодит боломж болж гарч ирэх юм" гэв.

Сэтгүүлч

Сэтгүүлч Б.Хонгорсайхан