УИХ-ын чуулганы /2025.05.16/-ны өдөр Засгийн газраас 2025 оны 4 дүгээр сарын 30-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн Монгол Улсын нэгдсэн төсвийн 2026 оны төсвийн хүрээний мэдэгдэл, 2027-2028 оны төсвийн төсөөллийн тухай хуулийн төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн тогтоолын төслийн хэлэлцэх эсэхийг хэлэлцлээ.
Хэлэлцэж буй асуудалтай холбогдуулан гишүүд асуулт асуулаа.
УИХ-ын гишүүн О.Батнайрамдал:
Монгол Улсын нэгдсэн төсвийн 2026, цаашлаад 2027, 2028 оны төсвийн төсөөллийн тухай бид нар ярьж байна. Ер нь дараагийн богино, дунд хугацаандаа дэлхийн эдийн засаг хаашаа чиглэж байгаа. Бүтээгдэхүүний үнэ хаашаа явж байгааг бид нар заавал авч үзэх хэрэгтэй. Дэлхийн эдийн засгийн төсөөллийг аваад үзэхээр Дэлхийн банкны судалгаагаар дэлхийн эдийн засаг 2025, 2026 онд 2,7%-тай өснө гэж нэг ёсондоо өөрсдийнхөө /forecast/ бууруулсан дүр зураг харагдаж байгаа. Европ 1 хувиар өснө гэжнэг ёсондоо өсөлтүүдийг цаашдаа буулгасан, дараагийн 3 жилдээ ийм дүр зураг харагдахгүй байгаа юм. Бид нарын төсөөлж байгаагаар дунд хугацаандаа ДНБ-ний бодит өсөлт 6 цаашаа өсөөд эсрэгээрээ 6,5%-тай өснө гэсэн нэлээн өөдрөг төсөөлөлтэй хараад байна. Бусад хөгжиж буй Монголтой ойролцоо орнуудын дараагийн 3 жилийн ДНБ-ний өсөлтийг харахаар 4%-тай л харагдаж байна. Энэ өөдрөг төсөөллийг хэрхэн харж байна. Монгол улсын Засгийн газар талаасаа аөрийнхөө өрийн удирдлагаа сүүлийн 4,5 жил нэлээн сайн "менеж" хийж авч явсан. Гэхдээ Оюутолгой төсөлтэй харьцуулмаар байна.
Оюутолгой төсөл дээр Монгол Улсын эдийн засаг дээр буй зээлээс илүү том зээл явж байгаа. 20 орчим тэрбум долларын зээл, түүний хүү нь хэд гээч, Оюутолгой төсөл дээр байгаа харилцан хамаарал бүхий этгээдийн зээл гэж бид ярьдаг. Нэг ёсондоо Рио Тинтогоос авч байгаа зээл 11,1%-ийн хүүтэй байдаг. Жишээлбэл хамгийн сүүлд Улаанбаатар хотын босгосон бондын хүү 7,75 гэж гарсан. Энэ 2 хүүний зөрөө 3,35 хувь. Оюутолгой төсөл дээр бараг 20 орчим тэрбум доллар дээр 3,35%-ийн хүүгээр илүү төлж байгаа ийм дүр зураг харагдаад байна. Энэ бол макро эдийн засагтаа нэлээн нөлөөлөх зүйл. Оюутолгой төсөл дээр 7 жил тутам зээлийн хүүг дахин авч үзэх хувь нийлүүлэгчдийн зээлийн гэрээн дээр туссан байдаг. Тэр жил нь 2025 онд тохиож байгаа. Үүн дээр сайд нар ямар байр сууртай байна.