УИХ-ын чуулганы /2025.05.22/ны өдрийн хуралдаанаар Эрхтэн, эд, эс шилжүүлэн суулгах тухай хуулийн төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслүүдийг хэлэлцлээ.

УИХ-ын гишүүн Д.Энхтүвшин дараах байр суурийг илэрхийллээ.

УИХ-ын гишүүн С.Эрдэнэболд: 

Нэгдүгээрт, Хуулийн үзэл баримтлалыг дэмжиж байгаа. Монгол Улсын Үндсэн хуульд амьд явах эрхтэй. Энэ эрхийг төр хангах эрх зүйн дэд бүтцийг бий болгох хүрээнд цусны донорын хууль орж ирж байна гэж харж байгаа. Ж.Чинбүрэн санаачлагч болон Эрүүл мэндийн сайдаас тодруулга авъя. 20-иод жилийн өмнө ангиараа цусаа өгөх гээд явж байсан. Тэр үед гол агуулга бол 1 хүн цусаа өгөхөд 3 хүний амь аврах юм байна гэсэн ойлголттой очиж байсан. Очиход манай ангийн 20 гаруй хүүхдээс 6,7 хүүхэд элэгний вирустэй гараад цусны донор өгөх боломжгүй болсон. Түүнээс хойш элэгний вирустэй холбоотой маш олон тохиолдлууд гарсан. Энэ хууль батлуулахтай холбогдуулан энэ нөхцөл байдалд ямар байна вэ? Элэгний Ц вирусийн эмчилгээ гээд Монгол Улс нэлээд дээгүүр ороод байсан. Энэ нөхцөл байдал ямар байгаа вэ? Энэ талаар мэдээллийг Ж.Чинбүрэн даргаас авна гэж бодож байна. 

Хоёрдугаарт, мундаг гэдэг үгнээс илүү байнгын хорооны хурал дээр С.Эрдэнэбат гишүүний хэлсэнчлэн татварын урамшуулал дэмжлэг гэсэн эдийн засгийн хөшүүрэг талаас нь сайн анхаарах зайлшгүй шаардлагатай харагдаад байгаа. 

Гуравдугаарт, миний ойлгож байгаагаар Ц.Туваан, Б.Бейсен, Ж.Чинбүрэн, Т.Мөнхсайхан гэсэн эмч гишүүд байна. Бусад эмч гишүүдийн байр суурийг сонсмоор байна. Эрүүл мэндийн сайд болон Ж.Чинбүрэн хоёрыг харж байхад бид анагаахын мэргэжлийн бус хүмүүс байгаа. Ярьж байгаа юмыг харж байхад үндэслэл логиктой, тодорхой асуудлууд дээр өөр өөр байр суурьтай байгаад байгаа. Салбар удирдаж байгаа сайдын хувьд Мөнхсайхан сайд энэ хуулийн санал дээр ямар байр суурь, итгэл үнэмшилтэй байна вэ?  Хуулийн төсөл батлагдсанаар хуулийн хэрэгжилт, үр нөлөө сайжирч дараах үр дүн гарна гээд 6 зүйл байна. Үүнээс цус сэлбэлт судлалын салбарын эрх зүйн орчин боловсронгуй болгох гээд байна. Манайд орж ирж байгаа хуулиуд, тогтоолын төслийг харахаар миний харж байгаа үр дүн тухайн салбарт ямар үр нөлөө гарах вэ гэдгийг маш нягт харж байгаа юм. Тэгэхээр энэ дээр ерөнхий, төлөөллийн шинж чанартай зүйл бичээд байна. Уг нь УИХ аливаа шийдвэр гаргахдаа тодорхой судалгаа тооцоонд үндэслэсэн симуляцийг харж баймаар байна. Энэ хууль батлагдсанаар эрх зүйн ямар зохицуулалтын хоосон орон зай дүүрч, жилд хэчнээн хүний амь нас аврагдах боломжтой вэ? Донорын зохицуулалт болон бусад зохицуулалт дээр ямар үр нөлөө, эдийн засгийн утгаараа авчрах вэ? Зэрэг симуляцийг хийж баймаар байна. Үгүй бол галтай хуулиуд дээр бөөнөөрөө орж ирээд бүтэн явдаг. Яг хүн амины холбоотой асуудал дээр танхимд 20-иодхон гишүүд суугаад санаачлагч нь хэлсэн болоод л явчихдаг. Гэхдээ энэ чинь ард иргэд, өвдсөн зовсон хүмүүс дээр амин чухал зүйл шүү дээ. 

Түүний асуултад, Ж.Чинбүрэн гишүүн хариуллаа.  

Сэтгүүлч

. Б.Хонгорсайхан