Т.Мөнхсайхан: Эмч, сувилагч нарын гарт олгогдох цалин дунджаар 2.2 дахин өссөн
Монгол Улсын Ерөнхий сайдад хандаж тавьсан асуулгын хариуг Байнгын хорооны хуралдаанд Эрүүл мэндийн сайд Т.Мөнхсайхан танилцууллаа.
Эрүүл мэндийн байгууллагуудад үүсээд байгаа өр, төлбөрийг бүрэн барагдуулах, нэн шаардлагатай тусламж, үйлчилгээний санхүүжилтийг саадгүй олгож, амьдралын чанарыг дээшлүүлэх болон эмнэлзүйн үр дүн багатай, өөр эмчилгээний сонголт бүхий тусламж, үйлчилгээний тоог хязгаарлах байдлаар төсвийн тэнцлийг хангах бодлого баримталж байгаагаа Эрүүл мэндийн сайд онцлов.
Манай улс 1000 хүн амд ногдох эмнэлгийн орны тоогоор дэлхийд наймдугаар байрт жагсдаг бол хэвтэн эмчлүүлэлтийн түвшнээр дөрөвдүгээрт ордог ажээ. Эмнэлгийн орны ашиглалт 62 хувьтай бөгөөд үүний 40 хувийг шаардлагагүй хэвтэлт эзэлж байгаа нь Дэлхийн банкнаас 2024 онд хийсэн судалгаагаар тогтоогдсон байна. Нас баралтын 14.0 хувийг аврах боломжтой тохиолдууд эзэлж, үүний 50 хувийг хүүхдийн нас баралт эзэлсэн нь харамсалтай гэж сайд мэдээлэлдээ дурдаад, хэвтүүлэн эмчлүүлэхийн оновчлолыг сайжруулах шаардлагатай гэлээ. Архаг өвчнийг нэг удаа хэвтүүлж эмчлээд эдгэхгүй, харин тогтмол хяналтанд байж, урт хугацаанд тогтвортой эмчилснээр үр дүн гарна гэдгийг тэрбээр онцолж, олон улстай харьцуулахад амбулаторын тусламж, үйлчилгээ 30 хувиар доогуур байгаа тул үүнийг сайжруулах, үнийн хөнгөлөлтийг нэмэгдүүлэх шаардлагатай аж.
Эмч, сувилагч нарын гарт олгогдох цалин дунджаар 2.2 дахин өссөн
Тэрбээр, хүн амд үзүүлсэн эмнэлгийн тусламж үйлчилгээний хүртээмж 43.7 хувиар үзүүлсэн буюу нийт хүн амын 80 хувь нь ЭМД-аар авсан. Ингэснээр эрүүл мэндээс үүдэлтэй санхүүгийн эрсдэл буурч жилд 2 сая төгрөгөөс дээш өртөг бүхий тусламж үйлчилгээ авсан иргэдийн тоо 142 мянгаар нэмэгдэж, Эдгээрийн дийлэнх нь хүнд өвчтэй хүмүүс байгаа нь салбарын хувьд санхүүгийн хамгаалалтын үүргээ тодорхой хэмжээнд гүйцэтгэж байна гэж үзэж байна. Эмч, сувилагч нарын гарт олгогдох цалин дунджаар 2.2 дахин өссөн байна. 2021 оноос нэг худалдан авагч болж улсын төсвөөс хариуцах тусламж үйлчилгээний санхүүжилтийг ЭМДС-нд шилжүүлж нэгтгэснээс хойш 2021 онтой харьцуулахад 1.6 дахин буюу 60 хувиар өссөн байна. Гагцхүү ковид цар тахлын үед гаргасан тусламж үйлчилгээний зардал нь өр болж хуримтлагдаж он дамжин явсаар 2024 оны төгсгөлд улам хүндэрч үе шаттай арга хэмжээнүүдийг авч эхэлсэн байдаг. Өөрөөр хэлбэл батлагдсан төсвөөс давсан зардлыг гаргасан тусламж, үйлчилгээ эмнэлгүүд тухайн үед үзүүлсэн. Энэ нь ЭМДС-нд төлөвлөгдөөгүй нэхэмжлэл үүсэж, өр төлбөрт орох нөхцөл бий болсон" гэв. Энэ онд өмнөх гурван жил хуримтлагдсан өр төлбөрийг бүрэн барагдуулж дууссан" гэв.
Архаг өвчний үеийн тусламж үйлчилгээ үзүүлдэг эмнэлгүүдийн санхүүжилтийг бууруулсан
Тэрбээр, 2024 оны эцэст сангийн төсөв дуусаж, эмнэлгүүд цалин тавих боломжгүй, НДШ-ийн хуримтлагдсан өр төлбөртэй, нэн шаардлагатай эмнэлгийн тусламж үйлчилгээний эм, эмнэлгийн хэрэгсэл тасалдаж, эм ханган нийлүүлэлтийн байгууллагууд өр төлбөрөөс болж нийлүүлэлтээ зогсоосон нөхцөл байдалтай байсан тул Эрүүл мэндийн сайдын багцаас хэмнэлт хийж, төсөл хөтөлбөрийн санхүүжилтийн зориулалтыг өөрчлөх зэргээр арга хэмжээ авч оныг давсан. Он гарснаас хойш сар, улирал бүрээр санхүүжилтийн хэрэгжилтэд нарийвчилсан хяналт тавьж ажиллаж байна. Энэ хүрээнд архаг өвчний тусламж үйлчилгээ голлон үзүүлдэг эмнэлгүүдийн төсөв илүү буурсан бол амь нас аврах тусламж үйлчилгээ үзүүлдэг эмнэлгүүдийн төсөв бага хэмжээгээр буурсан. Эдгээр эмнэлгүүд амь нас аврах болон эрт илрүүлгийн тусламж үйлчилгээг чанартай, хүртээмжтэй үзүүлдэг болсноор төсвөө нэмэгдүүлэх бүрэн боломжтой.
Харин өрх, сумын ЭМТ-үүдийн төсвийг бууруулаагүй буюу нийт 33 тэрбум төгрөгөөр нэмэгдүүлсэн. Сумдын эмнэлгийн хувьд заавал хүн хэвтүүлэн эмчилж байж гол орлогоо олдог бус анхан шатны суурь тусламж үйлчилгээг үзүүлж, цалин урамшуулал олгодог зөв жишиг рүү чиглүүлсэн. Түүнээс биш эмийн хөнгөлөлт, эрт илрүүлгийг төсвийг бууруулаагүй. Зөвхөн эмнэлгийн тусламж, үйлчилгээ дотор архаг өвчний үеийн тусламж үйлчилгээнд тодорхой хэмжээний хязгаарлалтуудыг хийсэн гэв.
Сэтгүүлч
