2010.12.08

Су.Батболд: Сонгууль ойртох тусам улс төрчдийн бодол өөрчлөгддөг

Зөвшилцлийг эрхэмлэсэн УИХ-аас олон түмний хүлээж буй улс төрийн томоохон шийдлийн нэг нь Сонгуулийн хуулийг шинэчлэн найруулж, тогтолцоог өөрчлөх тухай юм. Гэвч хэлэлцүүлгийг өнөө болтол эхлүүлсэнгүй. Төслийг баталсан байх ёстой эцсийн хугацаа ирэх оны арванхоёрдугаар сарын дунд үе юм. Энэ хооронд Парламент зургаан cap завсарлана. 2004 оны '''сонгуулийн өмнөхөн нэр дэвшигчдийн 30 хувь нь эмэгтэйчүүд байна гэсэн заалтыг эрчүүд хүч түрэмгийлэн хуулиас хасаж байсныг санаж байна. Тийм учраас сонгуулийн шинэчлэл хийгдэхгүй байх вий гэсэн болгоомжлол бас байгаа юм. Энэ талаар УИХ-ын ажлын хэсгийн гишүүн Су.Батболдоос тодрууллаа.

-Сонгуулийн тогтолцоог өөрчлөн зохион байгуулах ажил урагшилж байна уу?

-Улс төрийн намууд, улстөрч бүхэн нийгмийн харилцаатай шууд холбогддог учраас зөвшилцөл удаан үргэлжилж байна. Нам, намын бүлгүүдээр хэлэлцээд 26:50 гэсэн пропорциональ давамгайлсан холимог хувилбарыг ерөнхийдөө дэмжсэн. Гэтэл санал хураалтыг хэрхэн явуулах вэ гэдэг дээр гацчихлаа. Намаар санал хураах хэлбэр нь Үндсэн хуультай зөрчилдөх учраас дахин зөвшилцөх шаардлага үүссэн. Намууд нэлээн сайн ярилцаж, урагшлуулахгүй бол шинэ оноос өмнө амжихгүй байх магадлалтай.

-УИХ-д суудалтай намууд хэлэлцээрийн ширээнд дахин суух шаардлага үүсэж магадгүй аж. Тэгэхээр намууд дотооддоо байр сууриа нэгтгэсэн гэсэн үг үү?

-Санал хураалт явуулах хэлбэр болон саналын хуудас нь ийм байна, сонгогч саналаа тэгж өгнө, түүнийг нь ингэж тоолно гэсэн эцсийн хувилбарт намууд дотооддоо хүрч чадаагүй байгаа.

-Таны саяын хэлсэн зүйлүүд гацааг үүсгэжээ. Бусад асуудлын тухайд...

-Бусад асуудлын тухайд хэлэлцэхэд бэлэн гэсэн үг. Саналыг цахим хэрэгслээр тоолох, будлиан маргааныг хэрхэн шийдвэрлэх зэргийг хэлэлцүүлгийн үеэр эцэслэх боломжтой. Нам ба нэр дэвшигч, нэр дэвшигчийг намтай хамт дугуйлах гэсэн гурван хувилбарын алинаар нь санал хураах вэ гэдгээ шийдэж чадахгүй байгаагаас ажлын хэсгийн ажил урагшлахгүй байна. Өөр хувилбар ч бий. Эдгээрээс нэгийг нь сонгоод зөвшилцөлд  хүрчихвэл бусад нь асуудалгүй. Ажлын хэсгийн ажлыг урагшлуулахын тулд тохирсон бусад зүйлээ Байнгын хороогоор хэлэлцээд эхэлбэл ямар вэ гэсэн саналтай байгаа.

-Тогтолцооны асуудал бол улстөрчдийн эрх ашгийг хамгийн ихээр хөнддөг зүйл. Пропорциональ хувилбараас татгалзах бодолтой гишүүд бий биз?

-Мажоритар хувилбараар сонгуулиа явуулъя, пропорциональ болон холимог тогтолцоо Монголд тохирохгүй гэсэн саналтай гишүүн аль аль намд бий. Тэднийг бас л сонсох ёстой. Гэхдээ холимог хувилбар дэмжлэг авчих байх гэж найдаж байгаа. Сонгуулийн хуулийн шинэчилсэн найруулга Монголын улс төрд дэвшил авчрах ёстой. Урьдахаас нь дордуулах эрх бидэнд байх ёсгүй.

-Тийм бодолтой гишүүд байгаа ч пропорциональ давамгайлсан 26:50 хувилбар олонхын дэмжлэг авсан гэж найдаж байгаа.

-26:50 хувилбарыг олонх дэмжсэн. Гэхдээ хэцүү.Сонгууль ойртох тусам Улстөрчдийн бодол санаа их өөрчлөгддөг. Хэтэрхий жижиг тойргоор улсаа хуваадгаа больё, эх орноо хөгжүүлэхийн тулд бодлогын асуудлаа том хэмжээнд ярьдаг байх хэрэгтэй гэсэн үүднээс пропорциональ хувилбараас оруулахыг зорьсон. Гэхдээ пропорционалийн олон хувилбараас хамгийн оновчтойг авах нь чухал.

-Улс төрийн том шийдэл гаргахад үндсэндээ зургаан сарын хугацаа үлдэж байна. Амжих уу?

-Ажлын хэсгийнхэн оны өмнө батлуулах саналтай байгаа. Амжихгүйд хүрвэл намрын чуулганы хугацаанд батлуулах зорилт тавьсан.

-Тогтолцоог шинэчлэх асуудал зөвхөн Парламентын хүрээнд яригдаж байна уу. Суудалгүй намуудын саналыг авсан уу?

-Сонгуулийн хуулийн асуудлаар олон удаа хэлэлцүүлэг зохион байгуулж, УИХ-д суудалгүй намуудын саналыг сонсож байсан.

 

 

0ЭКСПЕРТсэтгэгдэл
Сэтгэгдэл оруулахын тулд та хэрэглэгчийн эрхээр нэвтэрнэ үү.
Экспертүүдийн сэтгэгдэл
Одоогоор сэтгэгдэл нэмэгдээгүй байна.