УИХ-ын чуулганы /2025.05.01/-ний өдрийн хуралдаанаар Монгол Улс дахь хүний эрх, эрх чөлөөний байдлын талаарх 24 дэх илтгэлийг сонслоо.

Уг илтгэлтэй холбогдуулан гишүүд үг хэлж, асуулт асуулаа.

УИХ-ын гишүүн О.Батнайрамдал: 

Монгол Улс дахь хүний эрх эрх чөлөөний байдлын талаарх 24 дүгээр илтгэлийг талархалтай хүлээж авч байна. 6 бүлгээс бүрдсэн энэ илтгэлийн маш сонирхолтой, ирээдүйд нэлээн эрсдэл дагуулахаар нэг хэсэг бол яалт ч үгүй хүний эрх, цахим технологи, тэр дундаа хиймэл оюун. Яагаад гэхлээр хиймэл оюун бидний ирээдүйг төсөөлөхгүйгээр өөрчлөх нь ойлгомжтой болчихлоо. Интернэт бидний амьдралд нэвтэрснээрээ бидний төсөөлж байснаас илүү, бидний амьдралыг тэр чигээр нь орвонгоор нь өөрчилсөн байдаг. Бид ийм цаг мөчид амьдарч байгаа. Хиймэл оюуныг бид нар Америк, Хятадын хооронд явж байгаа нэг өрсөлдөөн гэж харж байгаа боловч, яг үнэндээ бидний амьдралд гар утас дээр дамжуулж байгаа аппликэйшнээр дамжуулаад маш олон апп зөндөө зүйлүүд дээр хиймэл оюун аль түрүүн ашиглагдаад эхэлчихсэн гэсэн үг. Бидний амьдралд аль эрт нөлөөлөөд эхэлчихсэн. Жишээлбэл /Chatgpt/ байна. Үүнийг ашигладаггүй залуучууд байхгүй болсон.

2023 онд Стэнфордын их сургуулийн , Хүн төвтэй хиймэл оюуны судалгааны төвийн судалгаан дээр нэг ноцтой зүйл гарч ирсэн. Тэр нь юу вэ гэхээрээ  /chatgbt/ ашиглаад гарч байгаа үр дүн ньулс төрийн чиг баримжааны хувьд демократик буюу АН-ын үзэл баримтлалыг дэмжсэн хариулт илүү. Мөн БНН-ын сөрөг дүгнэлтүүдийг автоматаар өгдөг ийм дүгнэлт гарч байгаа юм. Энэ ньулс төрийн чиг баримжаанд ингэж, шууд бусаар нөлөөлж буй судалгааны үр дүн гарсан байгаа. Цаашдаа хиймэл оюун бидний амьдралд илүү нэвт шингээд, дэлгэрээд ирэх тусам хүний эрхтэй холбоотой олон асуудлууд хөндөгдөж эхэлнэ.

Зөвхөн хүний эрхээс гадна ёс зүйн этик буюу ёс зүйн хэм хэмжээтэй холбоотой асуудал яригдана. Цаашдаа хүн төрөлхтөн ч гэсэн хиймэл оюуныг ашиглаж чадаж байгаа, ашиглахгүй байгаа 2-ын хооронд маш том ялгаа, цахим хуваагдал бий болно. Дэлхийн 70,80 орон өөрсдийнхөө үндэсний стратегид учирч болох эрсдэлүүдийн хүрээнд, хиймэл оюуныг тодорхойлоод явж байгаа. Манай улсын хувьд ч энэ асуудалд анхаарч, ажиллах хэрэгтэй.

Сэтгүүлч

, Ц.Соёлмаа