УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар "Дэлхийн худалдааны байгууллага байгуулах тухай Марракешийн хэлэлцээрт нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай протокол /Худалдааг хөнгөвчлөх хэлэлцээрт нэгдэн орох тухай/ хуулийн төслийг хэлэлцэн баталлаа. 

Хуулийн төслийг хэлэлцэж байх үеэр УИХ-ын гишүүн Х.Баделхан үг хэлсэн юм. Үүний дараа хуулийн төслийг баталъя гэсэн саналын томъёоллоор санал хураахад 52 гишүүн оролцож, 67,3 хувийн саналаар хуулийн төсөл батлагдлаа.

ГАТТ-ын Дамжин өнгөрөх тээврийн эрх чөлөөний тухай V заалтыг улам боловсронгуй болгох, тэдгээрийг Дэлхийн худалдааны байгууллагын гишүүн улсууд заавал дагаж мөрдөх эрх зүйн орчныг бий болгох зорилгоор 2003 онд Мексик Улсын Канкун хотноо зохион байгуулагдсан ДХБ-ын Сайд нарын 5 дахь удаагийн Бага хурлын үеэр Монгол, Парагвай, Болив зэрэг далайд гарцгүй орнууд ДХБ-ын “Худалдааг хөнгөвчлөх хэлэлцээр”-ийг анх санаачилсан.

2013 оны 12 дугаар сард Индонез Улсын Бали хотод болсон Дэлхийн худалдааны байгууллагын гишүүн орнуудын Сайд нарын 9 дэх удаагийн Бага хурлаар Дэлхийн худалдааны байгууллага байгуулах тухай Марракешийн хэлэлцээрт нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай протокол болон түүний хавсралт болох Худалдааг хөнгөвчлөх хэлэлцээрийг хэлэлцэн тохирсон. 

Мөн уг протоколд нэгдэн орох асуудлыг дэмжиж НҮБ-тай хамтран 2014 оны 6 дугаар сарын 02-03-ны өдрүүдэд Улаанбаатар хотноо "ДХБ-ын Худалдааг хөнгөвчлөх хэлэлцээрийн ач холбогдол" сэдэвт олон улсын хурлыг зохион байгуулсан.

Дэлхийн худалдааны байгууллагын гишүүн орнуудын гуравны хоёр (2/3) нь буюу 110 гишүүн орон нэгдэн орсноор уг хэлэлцээр хүчин төгөлдөр болно. 2016 оны 11 дүгээр сарын 11-ний байдлаар Дэлхийн худалдааны байгууллагын гишүүн 164 орноос 96 улс нэгдэн ороод байна.

Монгол Улсын Засгийн газрын 2016 оны 11 дүгээр сарын 02-ны өдрийн хуралдаанаар Дэлхийн худалдааны байгууллага байгуулах тухай Марракешийн хэлэлцээрт нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай протокол (Худалдааг хөнгөвчлөх хэлэлцээр) -д Монгол Улс нэгдэн орох тухай хуулийн төслийг хэлэлцэн дэмжиж Улсын Их Хуралд өргөн мэдүүлэхээр тогтсон.

Уг хэлэлцээр нь ДХБ-ын гишүүн улсуудын гаалийн үйлчилгээг сайжруулах, хилээр нэвтрүүлэх болон дамжин өнгөрөх барааг түргэн шуурхай нэвтрүүлэх, чөлөөтэй дамжин өнгөрөх зарчмыг дэмжих, дамжин өнгөрөх бараатай холбоотой үл ялгаварлах зарчмыг баримтлах, худалдааны зардлыг бууруулах, хөгжиж буй болон нэн буурай хөгжилтэй орнуудад техникийн туслалцаа үзүүлэх, чадавхийг бэхжүүлэх чухал ач холбогдолтой юм.

ДХБ байгуулах тухай Марракешийн хэлэлцээрт нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай протоколын хавсралт Худалдааг хөнгөвчлөх хэлэлцээр нь нийт 3 хэсэг, 37 заалтаас бүрдэнэ.

Хэлэлцээрт нэгдэн орсноор Далайд гарцгүй хөгжиж байгаа орнууд (ДГХБО)-д үзүүлэх ач холбогдол:

- ДГХБО-ын хөгжлийн түншүүдээс дэмжлэг туслалцаа авах хууль ёсны эрх баталгаажна.

- Худалдааг хөнгөвчлөх хэрэгцээ шаардлагаа тодорхойлсоны үндсэн дээр өөрийн чадавхаа бэхжүүлэх төсөл хэрэгжүүлэхэд дэмжлэг авах боломж бүрдэнэ.

- ДХБ-ын судлаачдын тооцоолсноор ДГХБО-ын хувьд гадаад худалдааны зардал 13.2-15.5 хувь буурч, экспорт 13.8-22.3 хувь хүртэл нэмэгдэх боломжтой.

- Чөлөөтэй дамжин өнгөрөх нь ДГХБО-ын эдийн засагт чухал үр ашигтай бөгөөд бүс нутгийн эдийн засгийн коридороор дамжин өнгөрөх тээврийн дэд бүтцийн бүтээн байгуулалтын асуудлыг шийдвэрлэх боломжийг бүрдүүлнэ. 

- Худалдааг хөнгөвчлөх хэлэлцээр нь хууль эрх зүйн орчныг сайжруулах арга замаар авто болон төмөр замын дэд бүтцийн сүлжээг сайжруулж, зардлыг бууруулах, төсөл, хөтөлбөрөөр дамжуулан худалдаа болон тээврийг хөнгөвчилнө.

- Дэд бүтцийг барьж байгуулах, ялангуяа худалдааны корридор, хил дамнасан дэд бүтцийн бүтээн байгуулалтыг хамтран хэрэгжүүлэх, худалдааны зардлыг бууруулахад чиглэсэн хил, гаалийн байгууллагуудын хамтын үйл ажиллагаа идэвхжинэ;

- Худалдааг хөнгөвчлөх, бүтээн байгуулалтын төсөл хөтөлбөрүүдийг боловсруулж, хэрэгжүүлэхэд  хувийн хэвшлийг татан оролцуулах, тэднийг дэмжих боломжийг бүрдүүлэх зэрэг болно.

- Хөгжиж буй болон нэн буурай хөгжилтэй орнуудад хэлэлцээрийн хэрэгжилтийг ханган ажиллахад дэмжлэг туслалцаа үзүүлэх зорилгоор Дэлхийн худалдааны байгууллагаас тусламжийн хөтөлбөрийг санаачилсан бөгөөд энэхүү хөтөлбөр нь хэлэлцээр хүчин төгөлдөр болсон өдрөөс хэрэгжиж эхэлнэ.

- Хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэхэд НҮБ, Дэлхийн банк, Дэлхийн Гаалийн байгууллага зэрэг олон улсын байгууллагаас гадна бусад донор орнуудаас үзүүлэх техникийн туслалцаанд хамрагдах бүрэн боломж бүрдэнэ.