Монгол Улс дорнын уламжлалын дагуу хэргэм цол олгож гавьяа шагнадаг байжээ. Уламжлалын дагуу Чингисийн угсааны алтан ургийн хүн тайж цол авдаг агаад тайжид хүргэн орсон хүнд тавнан цол өгдөг байжээ. Монгол Улс Манж Чин Гүрний харьяанд байхад хэтэрхий дөрвөн хэргэм хэмэээх ван, бэйл, бэйс, гүн хэргэмийг Чин гүрний төлөө зүтгэсэн этгээдэд шагнадаг байжээ.

Богд хаант засгийн үед Чин гүрний хэтэрхий дөрвөн хэргэмийг залгамжлан хэрэглэснээс гадна 1913 оноос Эрдэнийн очир одонг батлан олгодог болжээ. Энэ одон, Чингис хааны одон гэх гадаадын хаан агь нарт олгох зэрэг: Өндөр гэгээний одон гэх дотоодын ноёд ихэст олгох зэрэг: Түшмэдийн зэрэг гурван зэрэг, тус бүртээ хуваагдаж, нийт 12 зэрэглэлтэй байжээ (Тэрбиш, 1977, p. 8). Эрдэнийн очир одон орчин үеийн шагналын системийг бий болгохдоо Манж Чин Гүрнээс уламжлан Богд хаант засгийн үед хэрэглэж байсан хэтэрхий дөрвөн хэргэмийг орчин үеийн хаант улсын гавьяа шагналын хэлбэрт шилжүүлэх оновчтой хувилбар байсныг тэмдэглэх хэрэгтэй.
Ардын засгийн анхны жилүүдэд Богд хаант засгийн хэтэрхий дөрвөн хэргэм, Эрдэнийн очир одонг хэрэглэж байсан ч 1925 оноос ЗХУ-ын одон медалийн системийг дуурайлган гавьяа шагналын системийг үүсгэсэн нь өнөөг хүртэл хадгалагдаж байна. 1925 онд анх Цэргийн гавьяаны, Бичгийн гавьяаны гэсэн хоёр одонг батлан гаргажээ (Тэрбиш, 1977, p. 18). Цэргийн гавьяаны одон хожим Байлдааны гавьяаны улаан тугийн одон хэмээн, харин Бичгийн гавьяаны одон нь Аж ахуйн гавьяаны, хожим Хөдөлмөрийн гавьяаны улаан тугийн одон хэмээн нэршжээ.

БНМАУ-ын гавьяа шагналын системийг: төрийн, яамны, салбарын хэмээн: олгох хэлбэрээр нь: одон, медаль, цол хэмээн ангилж болно.
Өнөөдөр одон медалийг зүүж хэрэглэх явдлыг БНМАУ-ын Ардын Их Хурлын Тэргүүлэгчдийн 1990 оны 148 дугаар зарлигаар баталсан "БНМАУ-ын цол, одон, медалийн тухай дүрэм"-ээр зохицуулж байна. Энэ зүйлийн Хоёрдугаар бүлэгт зааснаар Төрийн эрхэм дээд цол гэдэгт "БНМАУ-ын Баатар", "БНМАУ-ын Хөдөлмөрийн баатар" цол, Хүндэт цол гэдэгт "БНМАУ-ын Ардын зүтгэлтгэн", "БНМАУ-ын гавьяат зүтгэлтэн", "БНМАУ-ын сансрын нисгэгч" хэмээх цол байна (БНМАУ дүрэм, 1990). Мөн дүрмийн Гуравдугаар бүлэгт зааснаар дараахь төрлийн одон байх агаад,

үүнд:

• "Сүхбаатарын одон",
• "Хөдөлмөрийн гавьяаны улаан тугийн одон",
• "Цэргийн гавьяаны улаан тугийн одон",
• "Алтан гадас одон",
• "Цэргийн гавьяаны одон",
• "Алдарт эх I одон",
• "Алдарт эх II одон" зэрэг болно (БНМАУ дүрэм, 1990)
Дүрмийн Дөрөвдүгээр бүлэгт медалийг тоочин заасан байх агаад манай улсад өнөө мөрдөгдөж байгаагаар бол дараахь төрлийн медаль байна.
• Хөдөлмөрийн хүндэт медаль,
• Цэргийн хүндэт медаль,
• Шударга журам медаль,
• Найрамдал медаль,
• Атарчдын алдар медаль,
• Түүхт ойн медалиуд (Ардын хувьсгалын ой, Халхын голын ой гэх мэт),
• Ахмад дайчин медаль,
• Дайчин алдар I, II, III гэсэн медаль байна (БНМАУ дүрэм, 1990)
Үүнд одон медалийг зүүн дээд энгэрт зүүх ба харин салбарын гавьяат цол тэмдгийг баруун дээд энгэрт зүүнэ. Одонг зүүхдээ эхлээд Сүхбаатарын одон, дараа нь Байлдааны гавьяаны улаан тугийн одон, Хөдөлмөрийн гавьяаны улаан тугийн одон, Байлдааны гавьяаны одон, Алтан гадас одон, Алдарт эх нэг, хоёрдугаар одонг баруунаас зүүнш дараалуулан зүүх ба харин медалийг эхлээд Байлдааны хүндэт медаль, Хөдөлмөрийн хүндэт медаль, Шударга журам медаль, Найрамдал медаль, Халх гол медаль, Бид ялав медаль, түүний араас ойн медалиудыг улсын ой, Зэвсэгт хүчний ойн гэхчилэн мөнхүү баруунаас зүүнш дарааллаар зүүнэ.

Өнөөгийн энэ систем өмнөх коммунист системийн хэв шинжийг хадгалсан юм. Тухайлбал, Улсын баатар цолыг анх 1934 онд Зөвлөлт Социалист Бүгд Найрамдах Холбоот Улс гаргасан бөгөөд хожим бараг бүх коммунист улсад жишиг болон тогтсон юм. Гэвч коммунист дэглэм нуран унасны дараа хуучны бараг бүх коммунист орон Улсын баатар, Хөдөлмөрийн баатар, Ардын болон гавьяат зүтгэлтэн цолыг хүчингүй болгосон юм. Өнөөдөр зөвхөн ОХУ, Төв Азийн авторитарь дэглэмтэй улсуудад л эдгээр цол оршиж байна.