Монгол Улсад байнгын ажиллагаатай парламент байгуулагдсаны 20 жилийн ойг угтсан ажлын хүрээнд УИХ-ын Нийгмийн бодлого, боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны байнгын хорооноос “Хууль тогтоох дээд байгууллагад эмэгтэйчүүдийн оролцоо” сэдэвт чуулга уулзалтыг НҮБ-ын Хүн амын сангийн дэмжлэгтэйгээр Төрийн ордонд өнөөдөр зохион байгууллаа.            

Чуулга уулзалтыг Монгол Улсын Их Хурлын дарга Д.Дэмбэрэл нээж үг хэлсэн бөгөөд , УИХ-ын НББСШУ-ын Байнгын хорооны дарга Д.Арвин, НҮБ-ын Хүн амын сангийн Монгол дахь суурин төлөөлөгч хатагтай Аржентина Матавел нар илтгэл тавьж хэлэлцүүлэв.

Илтгэлтэй холбогдуулан хууль тогтоох дээд байгууллагад ажиллаж байсан болон одоо ажиллаж байгаа эмэгтэйчүүд, төр, иргэний нийгэм, хувийн хэвшлийн байгууллагуудын шийдвэр гаргах түвшинд ажиллаж байгаа эмэгтэйчүүд санал бодлоо илэрхийлэв.  

1990 оноос хойш  хууль тогтоох дээд байгууллагад эмэгтэйчүүдийн төлөөлөл болж нийт 19 эмэгтэй сонгогдож байжээ. Монгол Улсын Их Хурлын гишүүнээр Т.Ганди, С.Оюун нар дөрвөн удаа, Д.Арвин гурван удаа, Д.Туяа, Д.Оюунхорол нар хоёр удаа тус тус сонгогдсон байна.

Түүнчлэн С.Оюун УИХ-ын дэд даргаар, Д.Мөнхөө, Т.Ганди, Х.Хулан, Ч.Отгонбаяр, Р.Нарангэрэл, Б.Мөнхтуяа, Д.Оюунхорол, Д.Арвин нар УИХ-ын Байнгын хорооны даргаар тус тус ажиллаж байв. Тэд нийгмийн бодлого, гадаад бодлого, аюулгүй байдал, хууль зүйн байнгын хороодын толгойлж байсан нь хууль тогтоох дээд байгуллагад эмэгтэйчүүдийн үүрэг, оролцоо асар их байсныг харуулж байгаа юм.            

Дэлхийн 187 орны хууль тогтоох байгууллагыг хамруулсан судалгаанаас харахад дэлхийн улс орнуудын парламент дахь эмэгтэйчүүдийн дундаж үзүүлэлт 17,9 хувь орчим байна. Энэ нь үндэсний парламентад эмэгтэйчүүдийн төлөөлөл 30-аас доошгүй хувьтай байна гэсэн дэлхий нийтийн зорилт улс үндэсний түвшинд хэрэгжиж чадахгүй байгааг харуулж байгаа аж. Монгол улс өнөөдрийн байдлаар парламентад 3,9 хувийн эмэгтэйчүүдийн төлөөлөлтэй байгаа нь дэлхийн дунджаас дөрөв дахин бага байгааг харуулж байна.            

Иймд нийгмийн амьдрал, хөгжил дэвшлийн тулгын чулуу нь болж байдаг эмэгтэйчүүдийн хууль тогтоох дээд байгууллагад эзлэх байр суурийг нэмэгдүүлэх, тэдний мэдлэг, оюун ухаан, ур чадвар, туршлагад тулгуурлан улс нийгмээ зөв замаар хөгжүүлэх, нийгмийн бүхий л салбарт  тулгарч буй хүндрэл бэрхшээлийг эмэгтэйчүүдийн оролцоотойгоор даван туулах   арга замын талаар чуулганд оролцогсод хөндөж  илэн далангүй ярилцсан бөгөөд олон үнэ цэнэтэй чухал  саналуудыг дэвшүүлсэн юм.            

Чуулга уулзалтаас  тавьсан илтгэлүүд болон оролцогчдын дэвшүүлсэн санал дээр үндэслэн УИХ, Засгийн газар, Улс төрийн намууд, Иргэний нийгмийн байгууллагуудад хандсан зөвлөмж гаргахаар тогтов.             

Тухайлбал, Улсын Их Хуралд хандаж, Мянганы хөгжлийн зорилтод суурилсан Үндэсний хөгжлийн цогц бодлогыг хэрэгжүүлж, “Жендерийн тэгш байдлын тухай” хуулийг УИХ-ын хаврын чуулганаар хэлэлцэн батлах, УИХ-аар хэлэлцэж байгаа хууль, бодлогын баримт бичгүүдэд жендэрийн дүн шинжилгээ хийдэг журмыг УИХ-ын тухай хуульд оруулах, бүх шатны сонгуулийн эрх зүйн орчинг шинэчилж, шударга, тэгш өрсөлдөх боломжийг бүрдүүлэх, эмэгтэйчүүдийн төлөөллийг нэмэгдүүлэхийн тулд квотын зарчим тогтоох гэсэн бол улс төрийн намуудад хандаж, шийдвэр гаргах түвшинд эмэгтэйчүүдийн оролцоог нэмэгдүүлэхийн тулд квотын зарчмыг дэмжих, бүх шатны сонгуульд оролцох эмэгтэйчүүдийн төлөөллийг бэлтгэх, сургах, чадавхжуулахад чиглэсэн бодлого, хөтөлбөр хэрэгжүүлэх зэрэг шаардлага тавих нь зүйтэй хэмээн үзлээ.