УИХ-ын чуулганы /2025.01.09/-ний өдрийн хуралдаанаар “ Үндэсний баялгийн сангийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн  төслийг хэлэлцлээ.

Хэлэлцэж буй асуудалтай холбогдуулан гишүүд асуулт асуулаа.

УИХ-ын гишүүн С.Бямбацогт:

Заалтыг дэмжиж байгаа. Бид нар 2019 онд Үндсэн хуулийн нэмэлт өөрчлөлт хийсэн үндсэн хуулийн нэмэлт өөрчлөлтөөр бид Үндэсний баялгийн сан байгуулна. Байгалийн баялгийн өгөөжийн дийлэнх хэсэг нь Монголын ард түмэнд бас ноогдох ёстой өгөөж хүртэх ёстой гэсэн үндсэн хуулийн нэмэлт өөрчлөлт хийсэн. Энэ заалтыг бид нар амилуулж 2024 онд Үндэсний баялгийн сангийн тухай хуулийг баталсан. Баялгийн сангийн тухай хууль энэ баялгийн сангийн хууль маань Ирээдүйн өв сангийнх сангийн тухай сан. За дээрээс нь одоо Хөгжлийн сан хуримтлалын сан гэсэн 3 сантай.

Зөвхөн өнөөдөр амьдарч байгаа иргэд ноогдол ашиг аваад, хуваагаад дуусах биш ирээдүй хойч үедээ бас тодорхой хэсэг хадгалж үлдээх зорилготой. Түүнийгээ бас өсгөж үржүүлж арвижуулах ийм бас зорилготой. Бас хөгжлийн асуудлаа шийдэх. Томоохон төслүүд хэрэгжүүлэх ард иргэдийн минь тулгамдсан асуудал шийдэхэд, Хөгжлийн сан үйлчлэх ёстой. 2024онд 4 их наяд төгрөг. Стратегийн одоо 5 ордын эзэмшигч одоо ТӨК-удаас 34% эзэмшээд 4 орчим их наяд төгрөг хуримтлагдсан гэж. Цаашдаа энэ стратегийн ордууд улам нэмэгдээд эндээс одоо тэр 34% эзэмших юм уу АМНАТ авдаг болоод явах юм бол энэ сан улам л арвижина. Энэ арвижсан сангаас аасаа бид иргэдийнхээ эрүүл мэндийн асуудлыг шийдэхэд өвдсөн зовсон үед нь хагалгаа хийхэд сургуульд сурч байгаа үед нь сургалтын төлбөрийг шийдэхэд орон байргүй иргэд нь орон байртай болоход зориулагдана. Энэ санг л одоо аль болох бид хурдан хугацаанд аль болох арвижуулах л ийм зорилготой.

1996 онд Норвегийн сан байгуулагдаж байсан юм байна лээ. Одоо 30 орчим жилийн хугацаанд 1,7 их наяд тэрбум доллартой их их наяд доллар хуримтлагдсан байна. Тэнд хуримтлагдсан нэг иргэнд ноогдох нь 325 мянган доллар буюу 1 тэрбум, 100 орчим сая, нэг иргэнд ноогдохоор ийм болчихсон байж байгаа. Баялгийн сангаасаа хуримтлуулах юм болбол ийм хэмжээний асуудлыг шийдэх боломжтой болно. Тийм болохоор л одоо аль болох стратегийн ордуудаа төр тодорхой хувь нь эзэмшье. Үгүй бол одоо рояалти авъя аль болох стратегийн ордуудыг нэмэгдүүлье гэсэн бодлого барьж байгаа. Энэ хүрээндээ ойлгомжгүй байгаа гацчихсан ордуудаахувийн хэвшилтэйгээ ойлголцох, ГХО-тай ойлголцох баялгийн сангаа л нэмэгдүүлэхээр зорьж байна.

Сэтгүүлч

Сэтгүүлч Ц.Соёлмаа soyolmaa@vip76.mn