Шийдвэр гаргах түвшинд эмэгтэйчүүдийн оролцоог нэмэгдүүлэх замаар хүний эрх, жендерийн эрх тэгш байдлыг хангах нь төлөөллийн зарчмыг бэхжүүлж, дотоодын нийт бүтээгдэхүүн нэмэгдэх, шаардлагатай зарим салбарт хуваарилагдаж төсөв санхүү өсөх зэрэг олон эерэг үр дүнг нийгэмд авчрах юм.

Учир нь эмэгтэйчүүдийн оролцоо эрх тэгш болсноор нийгмийн тулгамдсан асуудлыг соргогоор харж чаддаг. Үүнийхээ хэрээр олон нийтэд чиглэсэн ажилд идэхтэй оролцож, үр дүнтэй бодлого шийдвэрийг гаргуулж чаддаг болохыг судалгаа харуулдаг.

Аливаа улсын жендэрийн эрх тэгш байдлын биелэлтийг хэмжих гол шалгуур парламентад суух эмэгтэйчүүдийн хувь байхаар зааж 30 хувьд хүргэх зорилт тавьсан байдаг.

Манай Улсын хувьд 2023 онд батлагдсан Үндсэн хуулийн өөрчлөлт нь УИХ-ын гишүүдийн тоог 76-г 126 болгон нэмэгдүүлж, сонгуулийн холимог тогтолцоог нэвтрүүлсэн нь Монгол Улсад төлөөллийн ардчиллыг бэхжүүлэх томоохон үүд хаалгыг нээж өгөв. Нийт нэр дэвшигчдийн 39 хувийг эмэгтэйчүүд анх удаа бүрдүүлсэн нь хуульд заасан 30 хувийн квотоос давсан төдийгүй 2020 оны УИХ-ын сонгуультай харьцуулахад 14 хувиар өссөн үзүүлэлт байв.

Нөгөөтэйгүүр, Олон улсын парламентын холбооноос тогтоосон парламент дахь эмэгтэйчүүдийн оролцооны түвшнээр 190 улсаас 129-р байранд бичигдэж байсан бол, 2024 оны сонгуулиар 32 эмэгтэй гишүүн тангараг өргөснөөр 27-30 байраар урагшилж, дэлхийн дундаж руу ойртсон гэсэн судалгааны дүн гарчээ. Энэ бол төлөөллийн зарчим зөв гольдролдоо орж буйн илрэл.

Тэгвэл эдгээр өдрүүдэд УИХ-ын гишүүн Б.Жаргалангийн санаачилгаар Азийн эмэгтэй парламентчын бүлгийн чуулга уулзалт Монгол Улсад анх удаа болж өнгөрөв 13 орны хууль тогтоогч эмэгтэйчүүд эдийн засгийн болон улс төрийн оролцоог хэрхэн нэмэгдүүлэх, сайн туршлага, санал санаачилгынхаа талаар харилцан санал солилцож, ардчилал, хүний эрх, жендэрийн эрх тэгш байдлыг хангасан тогтвортой ирээдүйг хамтдаа бүтээж чадна гэдгээ баталгаажуулаад авлаа.

Тэрбээр “Цаашид бид бүтэц саад бэрхшээлийг арилгах, хэвшмэл ойлголттой тэмцэх, эмэгтэйчүүд улс төрд амжилттай оролцох нөхцөлийг бүрдүүлэхийн төлөө хамтран ажиллах шаардлагатай. Улс төрийн манлайллыг бий болгохын тулд эмэгтэйчүүдийг эдийн засгийн хувьд бэхжүүлэх нь зайлшгүй” болохыг тодотгов.

Улс орнуудын эмэгтэй парламентчдын тоо жилээс жилд нэмэгдэж, эмэгтэйчүүдийн улс төрийн оролцоо, манлайллыг нэмэгдүүлэх, эдийн засгийн эрх мэдлийг тэлэх бодлогод онцгой ач холбогдол өгөх нь

зөвхөн тэгш эрхийн асуудал биш, харин улс орнуудын ядуурлыг бууруулах, ирээдүйн өрсөлдөх чадварыг нэмэгдүүлэх тогтвортой байдлын үндэс юм.

Энэ арга хэмжээг Монгол Улсад зохион байгуулснаараа хөтөлбөр хэрэгжиж, үр дүнд нь эмэгтэйчүүд бизнес эрхлэхтэй холбоотой тоо мэдээлэл, судалгаа, статистик үзүүлэлтүүд олон улсын жишигт хүрэх, бодлого зохицуулалт сайжирч, эмэгтэйчүүдийн эдийн засгийн эрх мэдэл тэлэх нь энэ чиглэлд олон улсаас санхүүгийн дэмжлэг авах боломж нэмэгдэх чухал ач холбогдолтой төдийгүй, Монгол Улс энэ чиглэлд манлайлагч орнуудын нэг байж чадахаа дотоод хийгээд гадныханд харуулсан онцгой үйл хэрэг байв.