Хуулийн нэр: Хуулийн этгээдийн улсын бүртгэлийн тухай хууль

Өргөн барьсан он.сар.өдөр: 2014.01.09

Батлагдсан он,сар,өдөр: 2015.12.07

Аливаа хуулийн этгээд улсын бүртгэлийн үйлчилгээг хүртэхийн тулд 12 төрлийн бичиг баримт бүрдүүлж найман шат дамжлагаар тав хоногийг зарцуулж байв. Жил бүр Улсын бүртгэлд бүртгүүлэх хуулийн этгээдийн тоо эрс нэмэгддэг. Тухайлбал 2008 оны байдлаар 44 мянган хуулийн этгээд шинээр байгуулагдаж байсан бол таван жилийн дараа энэ тоо 93 мянгад хүрчээ. Хуулийн этгээдийн бүртгэлийн гэрчилгээг үнэт цаасан дээр хэвлэх ажилд 2010-2012 оны хооронд 115 сая төгрөгийн зардал улсын төсвөөс гарсан тооцоо бий. Түүнчлэн хуулийн этгээдийг шинээр бүртгүүлэхэд иргэн дунджаар 2-4 цагийг зарцуулж, өдөрт 400-450 хүн улсын бүртгэлд бүртгүүлэхээр оочирлодог байсан.

"Тиймээс улсын бүртгэлийн үйлчилгээг адил тэгш, хүртээмжтэй, ил тод, түргэн шуурхай хүргэн, цаг хэмнэж, хуулийн этгээдийн бүртгэл хариуцсан ажилчдын ажлын ачааллыг бууруулахын тулд хуулийн этгээдийн улсын бүртгэлийн тухай хуулийг шинэчлэн найруулах шаардлага зайлшгүй тулгарчээ".

Төрийн үйлчилгээ цахим хэлбэрт шилжлээ

 Хуулийн этгээдийн улсын бүртгэлийн тухай хууль батлагдсанаар улсын бүртгэлд бүртгүүлэхэд бага хугацаа зарцуулж, баримт бичгийг цахим хэлбэрээр олгодог болсноороо онцлог юм. Ингэснээр улсын бүртгэлийн цахим гэрчилгээг өргөдөл гаргагчдад илгээх, хүссэн үедээ хэвлэх боломжтой болсон. Мөн хуулийн этгээдийн бүртгэлийн асуудлаар төрийн болон бусад байгууллагуудтай харилцан мэдээлэл солилцох боломжтой болж, заавал өөрийн биеэр очих шаардлагагүй болжээ.

Хуулийн этгээдэд тавих шаардлагууд

Хуулийн этгээд шинээр байгуулсан, өөрчлөн байгуулсан, татан буулгасныг болон түүний мэдээлэлд оруулсан өөрчлөлтийг улсын бүртгэлд бүртгэж, энэ тухай хуульд заасны дагуу цахим хуудсаар нийтэд мэдээллэдэг. Улсын бүртгэлийн үйлчилгээг цахим эсвэл бичгийн хэлбэрээр авч болно. Харин хуулийн этгээд улсын бүртгэлд бүртгүүлэхдээ 44 мянган төгрөгийн хураамжийг төлнө.

Хуулиар хуулийн этгээд улсын бүртгэлд бүртгүүлэхээсээ өмнө иргэний эрх зүйн харилцаанд бие даан оролцохыг хориглодог.

 Улсын бүртгэлд нөхөрлөл, компани, хоршоо, ТББ, төрийн байгууллага, шашны байгууллага, ХМБ, гадаадын хөрөнгө оруулалттай ААН, Соёл, боловсрол, сургалт, эрдэм шинжилгээ, эрүүл мэндийн байгууллага, гадаадын хуулийн этгээдийн төлөөлөгчийн газар зэрэг байгууллагууд бүртгүүлж болно. Улсын бүртгэлд бүртгэлтэй байгууллагын нууцын тухай хуульд зааснаас бусад  мэдээллийг тус байгууллага албан ёсны цахим хуудсаараа дамжуулан нийтэд мэдээллэж болно. Шинээр байгуулагдсан болон нэрээ өөрчлөх шаардлагатай хуулийн этгээдэд дараах шаардлагыг тавина. Үүнд:

-Хуулийн этгээдийн нэр  нэрийн санд бүртгэгдсэн өөр нэртэй давхцаагүй байх

-Хуулийн этгээдийн төрлийг заасан

-Кирилл үсгээр бичигдсэн

-Бусад хуулиар хориглоогүй байх ёстой.  Харин шинээр байгуулсан хуулийн этгээд улсын бүртгэлд бүртгүүлэхдээ өргөдөл гаргах ба тус өргөдөлд өргөдөл гаргасан он,сар, өдөр, хуулийн этгээдийн нэр, хаяг, үүсгэн байгуулагчийн талаарх мэдээлэл, хувь нийлүүлсэн хөрөнгийн хэмжээ, эрхлэх үйл ажиллагааны чиглэл, үйл ажиллагаа явуулах хугацаа, өргөдөл гаргагчийн мэдээлэл зэргийг дурдсан байна. Өргөдлийг өргөдөл гаргах эрх бүхий гүйцэтгэх удирдлага, үүсгэн байгуулагч, эрх бүхий албан тушаалтан, итгэмжлэлээр эрх олгогдсон бусад этгээдийн аль нэг нь бичиж болно гэж хуульд заажээ.

Харин хуульд дараах тохиолдолд хуулийн этгээдийг улсын бүртгэлд бүртгэхээс татгалзаж болно гэж заажээ. Тухайлбал:

-       Улсын бүртгэлд бүртгүүлэхээр ирүүлсэн баримт бичгийн бүрдэл дутуу

-       Үүсгэн байгуулах баримт бичиг нь шаардлага хангахгүй

-       Хууль тогтоомжид заасан баримт бичгийг хуурамчаар бүрдүүлсэн тохиолдлуудыг дурджээ.

Харин өргөдөл гаргагч зөрчлөө арилгасны дараа бүртгүүлэх хүсэлт дахин гаргах боломжтой.  Хэрэв хуулийн этгээд хууль тогтоомжийг удаа дараа, эсхүл ноцтой зөрчсөн бол улсын бүртгэлийн байгууллага нь тухайн хуулийн этгээдийг татан буулгах талаар шүүхэд нэхэмжлэл гаргаж болно.