УИХ-ын чуулганы /2025.09.19/-ний өдрийн хуралдаанаар Монгол Улсын 2026 оны төсвийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг хэлэлцлээ.

Хэлэлцэж буй асуудалтай холбогдуулан гишүүд үг хэллээ.

УИХ-ын гишүүн Д.Рэгдэл:

Нэгдүгээрт, ЗГ энэ төсвийн төслөө оруулж ирэхдээ төсвийн тухай хуулийнхаа шаардлагыг бүрэн хангаж ирмээр байна. Хөрөнгө оруулалтын төслүүд дотор төсөв нь хийгдээгүй ажлууд их орж ирж байна. Хэдэн 100 тэрбумаараа яригдаж байна аа. Ийм төслүүдийг шууд хасмаар байгаа юм. Ингэж тас зохихгүй бол магадлан хийгдээгүй төсөвтэй зурагтай объектууд орж ирдэг байдал олон жил үргэлжлээд байгаа юм.

Хоёрдугаарт, төсвөө оруулж ирэхдээ төрийн хэмнэлтийнхээ тухай хуулийг хамт оруулж ирмээр байна аа. Төрийн хэмнэлтийн хуулиар хөрөнгө оруулалтын төслүүдийг үргэлжлэх хугацаанд нь, тэнцүү хуваагаад оруулж ирэх заалттай шүү дээ. Ялангуяа соёлын төв, иргэдэд мэдээлэл өгөх мэдээллийн төв, сургуулиудын барилга дээр 10%-ийг нь тавьчихсан зүйлс их байна. Үүнийг цөөлөөд 3 жил үргэлжилбэл 30%-ийг нь тавиад явмаар байна.

Шинээр эхэлж байгаа, явж байгаа, явах гэж байгаа тэр тусмаа улс даяар их олноороо баригдах объектуудад сайн судалгаа хиймээр байх юм. Иргэдэд үйлчлэх мэдээллийн төв гээд 8 барилгын санал орж ирж байна. Тэр 8 үндсэндээ 2,2-оос 3,2 тэрбумын төсөвтэй. 2026 онд нийтдээ 5,7 тэрбумыг тавьчихсан. Энэ нь сумын төв болгон дээр ийм барилга барих гэж байгаа юм байна гэж харагдаад байгаа. Энэ барилгад чинь өдөрт хэчнээн хүн орж ирээд мэдээлэл авах юм бэ.

330 сумдаа 2 давхар жижигхэн дөрвөлжин байшин бариад тэндээсээ мэдээлэл өгөөд сууна аа гэсэн ийм төсөөлөлтэй орж ирж болохгүй. Тийм учраас дараагийн дараагийн хэлэлцүүлэгт энэ жоохон байшинд өдөрт хэчнээн хүн орж ирэх вэ, улирлын шинж чанартай ажиллах уу гээд хянаж үзээд, ялангуяа энэ их хурлаас байгуулагддаг төсвийг хэлэлцүүлэг бэлдэх ажлын хэсэг маш сайн үзэхгүй бол болохгүй байна аа.

Гуравдугаарт, магадлангаар орж төсөв нэмэгдүүлээд байдаг. Энэ жил магадлангаар орж ажлаа авчхаад хойшлуулахдаа төсвөө хоёр дахин нэмэгдүүлээд байдаг. Төсвийн хяналтын дэд хороо гэж байдаг санагдах юм. Энэ дэд хороо сүүлийн 10 жилд магадлангаар төсвөө огцом огцом ахиулаад байдаг энэ төслүүдийг хянаж үзмээр байна.

Д.Рэгдэл: 330 суманд 2-3,2 тэрбумын төсөвтэй 2 давхар жижигхэн дөрвөлжин байшин бариад мэдээлэл өгөөд сууна аа гэсэн төсөөлөлтэй орж ирж болохгүй ээ!