Монгол Улсын Их хурлын гишүүн, Шадар сайд, Монголын Хүнсчдийн холбооны Ерөнхийлөгч Д.Тэрбишдагватай ярилцлаа.

- Монголын хүнсчдийн холбооны цаашдын зорилт юу вэ?

Хийх ажил их. 2075 он гэхэд дэлхийн хүн ам 9,5 тэрбумд хүрнэ. Ийм нөхцөлд Монголын мал ахуй, газар тариалангаас гарч буй шавхагдашгүй нөөц баялгийг дэлхийн зах зээлд гаргах нь бидний нэг том зорилт болоод байна. Өнгөрсөн дөрвөн жилд нэлээдгүй ажлыг хийлээ. Түүний дотор Хүнсний тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулж, Хүнсний бүтээгдэхүүний аюулгүй байдлыг хангах тухай хуулийг баталсан нь том алхам боллоо.

Монголын хүнсчдийн холбооны Их хуралд 200 орчим гишүүн байгууллагын төлөөлөгч оролцсоноос 80 гаруй хувь орон нутгаас иржээ.

Түүнчлэн ТББ-уудын үйл ажиллагааг идэвхжүүлж, төрийн зарим ажилд оролцох боломжийг олгосон. Үйлдвэрүүдийн хүчин чадлыг нэмэхийн зэрэгцээ мэргэжилтнүүдээ олон улсын сургалт семинарт хамрууллаа. Тухайлбал БНХАУ-д зохион байгуулсан гурил, гурилан бүтээгдэхүүний олон улсын үзэсгэлэнд оролцсоноор олон шинэ зүйлийг мэдэж авлаа. “Хүн ба хүнс” сэтгүүлийг эрхлэн гаргалаа. Хөдөө орон нутгийн 128 үйлдвэр Хүнсчдийн холбоонд нэгдлээ. Энэ мэтчилэн өнгөрсөн дөрвөн жилд хүнсний салбар ололт амжилтаар дүүрэн байлаа.

- Дэлхийн хүнсний аж үйлдвэр органик үйлдвэрлэлийн чиглэл рүү хандаж эхэллээ. Монголын хувьд байдал ямар байна вэ?

Нийт хүнсний бүтээгдэхүүнийг дөрөв ангилдаг. Түүн дотроос хамгийн чухал нь экологийн цэвэр бүтээгдэхүүн буюу органик бүтээгдэхүүн. Манай улсын хувьд энэ чиглэлээр хөгжих ёстой. Дэлхийд органик хүнсний эрэлт хэрэгцээ ихэсч байгаа нөхцөлд Монголын төрийн бодлого чухам үүн дээр түшиглэх цаг болсон. Дэлхийн хүн ам өсөх тусам аль болох хаягдал багатай бүтээгдэхүүн бий болгох төрөл бүрийн судалгаа хийгдэж байна. Гуравхан сая хүн амтай Монгол олон сая малынхаа ач тусыг гаргах ёстой. Одоогоор нийт саасан сүүнийхээ гуравны нэг хүрэхгүй хувийг зах зээлд оруулж байна. Миний бичсэн “Монгол улсын хөгжлийн гарц бол хүнс, хөдөө аж ахуйн салбар” номонд “өсөхдөө сүүл хөхөж, өтлөхдөө сүү уудаг ард түмэн” Монголчуудаас өөр байхгүй тухай бичсэн байгаа.

Монгол экологийн цэвэр бүтээгдэхүүнээр тэргүүлэгч орон болох ёстой.

Нөгөө талаас махан бүтээгдэхүүнийг дэлхийн зах зээлд гаргах хэрэгтэй. Үүний тулд хагас эрчимжсэн аж ахуйг бий болгоход анхаарах ёстой.

- Хүнсчдийн холбоо хүнсний чанарын асуудалд хэрхэн оролцож ажилладаг вэ?

Холбооны хувьд ТББ учраас үйлдвэр, аж ахуйн газруудтай санал бодол солилцдог. Хэрэв бүтээгдэхүүнд асуудал гарвал зөвлөмж өгдөг. 2011 онд Мэргэжлийн хяналтын газраас хийсэн эрсдэлд суурилсан судалгаагаар Монголын хүнсний салбар 50 хувийн эрсдэлтэй гарсан. Харин 2013 оны тооцоогоор 40 хувиар буурсан. Энэ бол Хүнсчдийн холбоо, үйлдвэр аж ахуй нэгжүүд хамтарч ажилласны үр дүн. Хүнсний аюулгүй байдлын тухай хуулийг батлахад Хүнсчдийн холбоо хамгийн идэвхтэй оролцсон. Хуулийг санаачлагчийн нэг нь миний бие. Тэгэхээр бусад төрийн бус байгууллагуудын дундаас хамгийн үр дүнтэй ажиллаж байгаа нь манай холбоо гэж хэлж болно.

- GMO буюу генийн өөрчлөлтэй организм агуулсан бүтээгдэхүүн гэж байдаг. Үүнийг Монголын хууль тогтоомжид яаж авч үздэг вэ?

Генийн өөрчлөлттэй бүтээгдэхүүн манай хуулиар хориотой. Гэхдээ дэлхий нийт нэгэнт хэрэглэж буй тохиолдолд тодорхой хязгаарлалтт, технологийн хүрээнд хэрэглэж болно гэж бодож байна.

Монголын хувьд генийн өөрчлөлттэй бүтээгдэхүүн гэхээс илүү экологийн цэвэр бүтээгдэхүүнээр дагнаж, энэ чиглэлд дэлхийн тэргүүний орнуудын нэг болох нь чухал.