Б.Энхбаяр: Төрийн албыг төрлийн алба болгож байгаа учраас үүнийг хориглох хууль оруулж ирж байна
2023.03.28

Б.Энхбаяр: Төрийн албыг төрлийн алба болгож байгаа учраас үүнийг хориглох хууль оруулж ирж байна

УИХ-ын Хууль зүйн байнгын хорооны өнөөдрийн хуралдаанаар Нийтийн албанд нийтийн болон хувийн ашиг сонирхлыг зохицуулах, ашиг сонирхлын зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслүүдийг хэлэлцэх, эсэхийг хэлэлцэн дэмжлээ. Тус хуулийн төслүүдийг Засгийн газраас өнгөрсөн нэгдүгээр сарын 18-нд өргөн барьсан юм. Хэлэлцэж байгаа асуудалтай холбогдуулан гишүүд асуулт асууж, хариулт авлаа.

УИХ-ын гишүүн, Хууль зүйн байнгын хорооны дарга Б.Энхбаяр: Энэ хууль батлагдаад шууд үйлчилж эхэлнэ. Ерөнхийлөгч, Ерөнхий сайд, Засгийн газрын гишүүн, аймаг нийслэлийн Засаг дарга нарын хамаарал бүхий хэчнээн албан тушаалтан байгаа вэ. Судалгаа гарсан уу.

Хууль зүй, дотоод хэргийн яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга П.Сайнзориг: Энэ хуулийг дагуулан дагаж мөрдөх журмын тухай хуулийг хийсэн. Дээр дурдсан албан тушаалтнуудын эхнэр, нөхөр, хамтран амьдрагч, хүүхэд төрийн албаны удирдах албан тушаал төрийн болон орон нутгийн өмчит компани, улсын үйлдвэрийн газрын гүйцэтгэх удирдлагаар ажиллаж байгаа бол тухайн этгээдийг 2023 оны долдугаар сарын 1-ний өдөр ажлаас чөлөөлөх арга хэмжээ авна.

УИХ-ын гишүүн Ц.Мөнх-Оргил: Засгийн газраас өргөн барьсан хуулийн төслийг дэмжиж болох юм. Гэхдээ эргэлзээтэй зүйлүүд байна. Үндсэн хуулийн зөрчил рүү дагуулахгүй байх гэж бодож байна. Гэхдээ Үндсэн үндсэн хуульд заасан ажил мэргэжлээ чөлөөтэй сонгох эрхтэй гэсэн заалт энэ хууль яаж уялдаж байна вэ. Энэ хууль батлагдлаа гэхэд асуудал Цэц дээр очих нь ойлгомжтой гэж бодож байна. Ялгаварлан гадуурхахгүй заалттай яаж уялдах вэ.

Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд Х.Нямбаатар: Үндсэн хуульд УИХ-ын гишүүнээр сонгогдсон тохиолдолд хуулиар зөвшөөрөгдсөн ажил албан тушаал хавсрахаас эхлээд УИХ-ын гишүүнд хориглолт, хязгаарлалт үйлчилж эхэлдэг. Мөн УИХ-ын гишүүд болон улстөрд нөлөө бүхий этгээдүүд тодорхой ажил албан тушаалд томилогдохдоо нийт иргэдийн төлөө ажиллах тангараг өргөдөг. Улстөрд шинэ соёлыг нэвтрүүлэх үүднээс Ерөнхий сайд энэ хуулийн төслийг өргөн барьсан. Сүүлийн 30 жилд мэдээлэлд ойр хүмүүс түүнийгээ ашиглаж төрөөс элдэв хөнгөлөлт дэмжлэг авч ирсэн.

УИХ-ын гишүүн, Хууль зүйн байнгын хорооны дарга Б.Энхбаяр: Ёс суртахуун унасан газар түүнийг нөхөх гэж хууль гарч ирдэг гэсэн үг байдаг. Нийгмийн бүхий л харилцааг хуульчлах боломж, шаардлага байхгүй. Энэ ёс зүй доголдож, төрийн албыг төрлийн алба болгож, ураг төрлийн байдлаар, өв залгамжлуулах байдлаар болгосон. Өнөөдөр арга ядсандаа Ерөнхий сайд энэ хуулийг оруулж ирж байна гэж бодож байна. Хэрвээ ийм нөхцөл байдал гардаггүй байсан бол заавал ийм хууль оруулж ирэх шаардлагагүй байсан. Ц.Нямдорж аав нь сайд, хүү нь Төрийн нарийн бичгийн дарга. Ийм юмнууд дадал болж, олон нийтийг бухимдуулж өнөөдөр хууль болж орж ирж байна. Гэхдээ энэ хууль эргэж үйлчлэхгүй. Дараа дараагийн үеүдэд хориг болж, үйлчилнэ. Хуулийн төслийн нэгдүгээр зүйлийн нэгдэх хэсэгт Монгол Улсын Ерөнхийлөгч, Ерөнхий сайд, Засгийн газрын гишүүн, аймаг нийслэлийн Засаг даргын эхнэр, нөхөр, хамтран амьдрагч, хүүхэд төрийн албаны удирдах албан тушаал эрхлэх, төрийн болон орон нутгийн өмчит компани, улсын үйлдвэрийн газрын гүйцэтгэх удирдлагаар ажиллахыг хориглоно гэсэн нь Монгол Улсын Үндсэн хуулийг зөрчиж байгаа эсэх, асуудлаар эрх зүйн дүн шинжилгээ хийлгэж, дүгнэлт гаргуулъя. Үүний дараа чуулганы хуралдаанд хэлэлцэх, эсэх асуудлыг оруулбал ямар вэ.

Эрх зүйн дүгнэлт гаргуулах байнгын хорооны даргын саналыг гишүүд дэмжээгүй учраас хуулийн төслүүдийг хэлэлцэх, эсэх саналыг томьёоллоор санал хураалт явуулав.