Компаниуд даатгагдсан бонд гаргана
Дэлхийд жишиг болсон, хүчирхэг эдийн засагтай орнууд хөрөнгийн зах зээл, даатгал, банкны салбараа жигд хөгжүүлснээр амжилтад хүрсэн байдаг. Харин Монгол Улсын санхүүгийн салбарын 95 хувьд банкны салбар давамгайлдаг байна.
Үлдсэн таван хувийг даатгал, үнэт цаасны зах зээл бичил санхүүгийн салбар хувааж байна. Үүнээс санхүүгийн салбарт голлох үүрэгтэй даатгал, хөрөнгийн зах зээл нь ердөө хоёр хувийг эзэлж байгаа юм. Иймээс банкны салбар нийтийн засгийн санхүүгийн хэрэгцээг хангаж чадахгүй байгааг мэргэжилтнүүд хэлж ирсэн. Тухайлбал, энэ он гарсаар Монголын хөрөнгийн биржид өдөрт дунджаар 40 сая бондын арилжаа ороогүй дүн төгрөгийн хувьцааны арилжаа явагдаж байгаа гэнэ.
Бүхэл бүтэн улсын хөрөнгийн биржид ийм бага хэмжээний арилжаа явагдаж байгаа нь даатгалын салбар зэрэг дотоодын томоохон хөрөнгө оруулагчид арилжаанд оролцох эрх орчин бүрдэхгүй байснаас упбаатай. Тэгвэл Санхүүгийн зохицуулах хорооноос санхүүгийн салбарын тулгуур гурван баганын хоёрынх нь уялдаа холбоог сайжруулж өгсөн байна. Тодруулбал. даатгалын нөөц сангийн 20 хүртэлх хувийг хөрөнгийн зах зээлд гаргах, улмаар Монголын хөрөнгийн биржийн I, II зэрэглэлийн үнэт цаас, бичил санхүүгийн салбарт санхүүжилт хийх боломж бүрджээ.
Үүнтэй уялдуулан Монголын хөрөнгийн бирж, Монголын даатгагчдьш холбоо хамтран санхүүгийн шинэ хэрэгсэл буюу “Даатгалтай компанийн бонд” гаргах болсноо өчигдөр зарлалаа. Энэ үеэр Монголын' даатгагчдын холбооны ерөнхийлөгч Д.Чулуунцэцэг Монголын хөрөнгийн биржийн 5001 дэх арилжааг цан цохиж эхлүүлэн хамтран ажиллахсанамж бичигт гарын үсэг зурсан юм. Ийнхүү үнэт цаасны зах зээлд оролцогчийг даатгалын компаниар өргөтгөснөөр сүүлийн саруудад эрчимтэй өсч буй бондын эрэлтийг хангах боломж бүрдсэн байна.
Энэ талаар Монгол хөрөнгийн биржийн гүйцэтгэх захирлын үүрэг гүйцэтгэгч Д.Анга “Өнгөрсөн гурван долоо хоног бид эрэлтээ дийлэхгүйд хүрлээ. Энэ нь 100 хувийн баталгаатай Засгийн газрын бонд арилжаалсантай холбоотой. Сүүлийн гурван арилжаанд 150 орчим тэрбум төгрөгийн захиалга ирсэн. Үүний 40 хувьд нийлүүлэлт хийхэд 60 хувийн эрэлтийн илүүдэл зах зээлд үлдэж байгаа юм. Энэ нь 90 орчим тэрбум төгрөг.
Дотоодод хөрөнгө оруулагч байна. Харин хөрөнгийн зах зээлд Засгийн газрын бондтой дүйцэхүйц хөрөнгө оруулагчдын сонирхлыг татах бүтээгдэхүүн алга. Даатгалын салбартай хамтран гаргах “Даатгалтай компанийн бонд” нь илүүдэл эрэлтийг хангана. Мөн даатгал, хөрөнгийн зах зээлийн санхүүгийн салбарт эзлэх хувийг нэмэгдүүлэхэд суурь болж байна. Ингэснээр Монгол Улсын санхүүгийн салбарын хөгжил дэлхийн жишигт нэг алхам ойртлоо” гэсэн юм.
Энэ нь урт хугацаандаа даатгалын салбарын ашиг өсөх, хөрөнгийн зах зээдд нэмэлт санхүүжилт орох зэргээр аль аль салбараа дэмжсэн алхам болж, арилжаанд байгаа үнэт цаасны хөрвөх чадварыг сайжруулах сайн талтайг Монголын үнэт цаасны арилжаа эрхлэгчдийн холбооныхон онцлов.
Өмнө нь бичил санхүүгийн орчинд даатгалын нөөц сангийн тав хүртэлх хувийн хөрөнгө оруулахэрхтэй байжээ. Ийнхүү хөрөнгө оруулалтын хэмжээ дөрөв дахин өссөнөөр үнэт цаас болон бичил санхүүгийн зах зээлд 13 орчим тэрбум төгрөгийн хөрөнгө шилжих бололцоо нээгдлээ. Олон улсын жишгээр даатгалын сангийн хөрөнгө нь хөрөнгийн зах зээлд эргэлддэг бодит хөрөнгө оруулалт байдаг.
Гэтэл Монголд даатгалын сангийн хөрөнгийг зөвхөн арилжааны банкинд байршуулах хэлбэр хэрэгжиж ирсэн бөгөөд хөрөнгийн зах зээлд оролцох боломжгүй байжээ. Тиймээс зохицуулалтыг сайжруулж өгснөөрбанк, даатгал, үнэт цаас гэх санхүүгийн зах зээлийн оролцогчдыг тэнцвэржүүлэх алхам болсон талаар Монголын даатгагчид хэлж байна. Улсын хэмжээнд нийг 16 даатгалын компани байдаг. Тус компаниудын нийт хөрөнгө 170 орчим тэрбум төгрөг бөгөөд даатгалын нөөц санд 150 орчим тэрбум төгрөг байдаг гэнэ.