Ирэх 2020 онд та бидний төлөх  Нийгмийн даатгалын шимтгэлийн хэмжээ 26 хувьд хүрч өснө. Нийгмийн даатгалд хамрагддаг шимтгэлийн нэг төрөл болох тэтгэврийн даатгалын шимтгэлийн хувь хэмжээг нэмэгдүүлэхээр 2017 онд хуульчилсан. Энэхүү бодлогын хүрээнд нийгмийн даатгалын шимтгэлийг 2018 онд хоёр хувь, 2019 онд нэг хувь, 2020 онд мөн хоёр хувь нийтдээ  таван хувиар нэмэх шийдвэрийг гаргасан байдаг. Тодруулбал,   2020 оноос ажилтан 12.5, ажил олгогч 13.5-15.5 хувийн шимтгэлийг Нийгмийн даатгалын санд төлөхөөр болж байгаа нь иргэдийг бухимдуулж байна. УИХ-ын зарим гишүүд нийгмийн даатгалын шимтгэлийг нэмэхгүй байх, хуулийн төсөлд өөрчлөлт оруулах боломжийг судлах нь зүйтэй гэсэн байр суурийг илэрхийлж байна. Энэ талаар УИХ-ын гишүүн Д.Оюунхоролоос дараах асуултад хариулт авлаа.

–Он гармагц нийгмийн даатгалын шимтгэлийн хэмжээ 26 хувь болно. Иргэд үүнийг эсэргүүцэж байна. Шимтгэлийг бууруулах, энэ хуулийг эргэж харах боломжтой юу. Таны хувьд ямар байр суурьтай байна вэ?

-Нийгмийн даатгалын сангийн шимтгэлийн орлогыг нэмэгдүүлэхийн тулд татварын хэмжээг нэмэгдүүлсэн. Өнөөдөр улс орны  эдийн засгийн өсөлт сайн 7.6 хувьтай байна. Тэгвэл эдийн засгийн өсөлт сайн байгаа энэ цаг үед 2017 онд баталсан хуульд өөрчлөлт оруулах боломж байна уу гэдэг асуудлыг ярих нь зүйтэй.CLICK TO TWEET

2017 онд энэ хууль батлагдахад 2018 онд нэг хувиар, 2019 онд  хоёр  хувиар, 2020 хоёр  хувиар нэмэгдүүлэхээр тусгасан.  Энэ нь аж ахуйн нэгж болон  цалингаараа амьдардаг иргэдэд хүнд тусна.

Нэг сая төгрөгийн цалинтай хүний цалингаас 35 хувийн татвар авна гэдэг хувь хүнд нэлээн том ачаалал. Цалин хөлсөө үе шаттайгаар хэдий нэмж байгаа ч гэсэн нэг халааснаас гараад нөгөө халаас руу орж хураагдаад байгаа нь шударга биш гэж олон нийт илэрхийлж байнаCLICK TO TWEET. Иргэдийн гаргаж байгаа санал хүсэлтийг бодолцож, үзэх шаардлагатай. Энэ төрлийн татвар нэмэгдсэнээр улсын төсвийн орлого болж орохгүй учраас энэ асуудлыг эргэж харах боломжтой  гэсэн  мэдээллийг Сангийн сайд өгсөн.

Тиймээс шаардлагатай бол Нийгмийн даатгалын тухай хуульд өөрчлөлт оруулах боломжийг судалж, судалгаа хийх нь зүйтэй гэж үзэж байна.CLICK TO TWEETҮнэхээр эдийн засаг өссөн  байгаа энэ үед иргэдийн халааснаас авдаг татварынхаа хэмжээг нэмэгдүүлэхгүй байх нь төрийн зүгээс үзүүлж байгаа хамгийн том дэмжлэг.  Өнөөдөр хувийн хэвшлийнхэн, аж ахуйн нэгжүүд ажлын байр бий болгох гэж маш их хөрөнгө оруулалт хийж байгаа. Ажилчдынхаа цалинг 5,10 төгрөгөөр нэмье гэж бодож байгаа энэ үед татварыг  нэмбэл ажил олгож байгаа, ажил хийж байгаа гээд хэн хэндээ хүндрэлтэй. Дундаж цалин нэг сая төгрөг гэж яриад байгаа. Амьдрал дээр худлаа шүү дээ. Миний хувьд дундаж цалин 700 мянган төгрөгөөс дээш гарч чадаагүй гэж бодож байна.  Статистикийг бодож байгаа аргачлал, тооцоолол нь зөрүүтэй байгаа учраас дундаж буюу иргэдийн дийлэнх хэсэг нэг сая төгрөгийн цалинтай болсон гэхэд би итгэхгүй байна.

Аливаа нэг хуулийг боловсруулахад заавал суурь судалгаа хийх, үндэслэл, нөхцөл шалтгааныг нь судлах ёстой. Хууль батлагдах хүртэл явдаг үйл явц маш нарийн байдаг. Тиймээс энэ асуудалд сэтгэлийн хөдөлгөөнөөр хандаж, тооцоо судалгаагүй хүмүүсийг тайвшруулсан юм ярьж болохгүй. Үндэслэлтэйгээр судлах хэрэгтэй.

–Тухайн үед ямар үндэслэлээр НДШ–ийг нэмэх шаардлагатай гэж үзсэн юм бэ?

-2017 оноос эхэлж хэрэгжиж байгаа ажил. ОУВС–тай тохиролцсон хэлэлцээрийн дагуу энэ төрлийн татварыг  нэмэх шаардлагатай, эдийн засаг хүндэрсэн байгаа үед ийм арга хэмжээ авах нь зүйтэй  гэж тухайн үед орж ирж байсан. Өнөөдөр  улс орны эдийн засаг 7.6 хувийн өсөлттэй, нөгөө талаас инфляцийн төвшинг  бууруулна гэсэн ч  тодорхой хэмжээгээр буурч чадаагүй байна. 2016 онд манай улс өрийн дарамтад орчихсон, дефо зарлах хэмжээнд хүрчихсэн, төсвийн орлогоо бүрдүүлж чадахгүй,  Монголбанк валютын нөөцгүй болчихсон байсан үе. Өөрөөр хэлбэл, Монгол Улсын эдийн засгийн дархлаа суларчихсан, үндэсний аюулгүй байдлын хэмжээнд хүрсэн байсан үе. Энэ үед гаргаж байсан шийдвэрийг одоо эргэж харах нөхцөл боломж байгаа гэж үзэж байна.