2025.03.27

С.Бямбацогт: Хор хөнөөл ихтэй амьтдыг агнах уян хатан бодлого хэрэгтэй

  УИХ-ын чуулганы /2025.03.27/-ны өдрийн хуралдаанаар Улсын Их Хурлын гишүүн О.Амгаланбаатар 2025.03.17-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, Амьтны тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай хуулийн төслийг  хэлэлцэх эсэхийг хэлэлцлээ.

Хэлэлцэж буй асуудалтай холбогдуулан гишүүд асуулт асуулаа.

УИХ-ын гишүүн С.Бямбацогт:

О.Амгаланбаатар гишүүний санаачилсан хуулийг дэмжиж байгаа. Нүүдэлчдийн өв соёлоо тээж, эх орныхоо хязгаар нутгийг эзэнтэй байлгаж буй хүмүүс бол малчид. Тэдний амьжиргааны гол эх үүсвэр нь мал сүрэг учраас төрийн хамгаалалтад авсан. Гэвч чоно гэдэг амьтан малыг идэж, хядаж амьжиргааны эх үүсвэрээс нь салгаж байгаа. Зүүн болон Говийн бүсэд чоно агнахгүй, бусад аймагт болно гэсэн С.Одонтуяа сайдын шийдвэрт баярлаж байгаа. Учир нь дээрх бүсүүдэд чоно агнагдаад дууссан. Харин Алтай, Хангайн бүсэд чоно дийлдэхээ больсон. Бод мал төл авахаа больсон. Хотонд нь орж ирээд хонь ямааг нь иддэг болсон. Хорооё гэхээр Сумын засаг даргын зөвшөөрөл авах, чоно алах сургалтад суух, 240 мянган төгрөг төлөх болдог. Эс бөгөөс эрүүгийн хариуцлага хүлээх хуультай. Үүнээс болоод малчид мал сүргээ хамгаалж чадахаа больсон учраас чонын тоо толгой өссөн. Үүнийг цэгцэлсэн хууль гэж ойлгож байгаа. Зайлшгүй дэмжигдэх ёстой хууль. Төр уян хатан шийдвэр, бодлогын дэмжлэг үзүүлэх зайлшгүй шаардлагатай. Чоно агнуурыг ховор газраа хязгаарлаад тоо толгой өсөөд ирвэл зөвшөөрье гэх мэт уян хатан шийдвэр гаргамаар байна.

Мөн чоно агнах бууны асуудал бий. Хуучин ашигладаг буу нь шаардлага хангахаа болиод шинийг авъя гэхээр тусгай зөвшөөрөлтэй компаниудыг хязгаарлаад маш өндөр үнээр борлуулдаг. Америкт 500 долларын үнэтэй бууг манайд 5 мянган доллар, 1 ширхэг сум 10, 20 мянган төгрөгөөр зарах жишээтэй. Тиймээс буу, сумыг хямдруулаад, сургалтад суугаад агнах эрхтэй болгох нь зөв.

Хулгана, өлийн цагаан оготно агнавал төлбөр авах хуультай. Хар ус нуурын шагшуургатай арлуудыг идээд цөөлчихсөн. Алъя гэхээр 5 мянган төгрөг төл гэдэг. Энэ асуудал дээр холбогдох яам мэдрэмжтэй хандах хэрэгтэй.