2013.10.24

Ж.Энхбаяр: Авлига бүрдүүлсэн эх үүсвэрийг таслах ёстой

УИХ-аар 2014 оны нэгдсэн төсвийн тухай хуулийн төслийн хэлэлцүүлгийг хийгээд багагүй хугацаа өнгөрч буй. Засгийн газраас өргөн мэдүүлсэн энэхүү төсөлд 2014 оны нэгдсэн төсвийн тэнцвэржүүлсэн орлогыг дотоодын нийт бүтээгдэхүүний 35 хувь буюу 7 их наяд 270 тэрбум төгрөг, нийт зарлагыг 7 их наяд 686.3 тэрбум төгрөг байхаар тооцсон юм. Ингэснээр төсвийн тэнцвэржүүлсэн тэнцэл 416.3 тэрбум төгрөгийн алдагдалтай буюу дотоодын нийт бүтээгдэхүүний 2 хувьтай тэнцэж байгаа. Төсвийн төсөөллийг чамбайруулахын тулд УИХ дахь намын бүлгүүдээс тус бүр ажлын хэсэг байгуулагдан ажиллах болсон. Энэ удаад УИХ дахь МАН-ын бүлгээс байгуулагдсан, УИХ-ын гишүүн Д.Оюунхоролоор ахлуулсан ажлын хэсгийн гишүүдээс ирэх оны төсвийн төсөлд ямар алдаа байгаа, сайжруулах чиглэлд зарчмын ямар өөрчлөлт оруулах шаардлагатай талаар байр суурийг нь сонирхлоо.

Монгол Улсын 2014 оны төсвийн төсөлд төсвийн орлогыг бүрдүүлэх эх үүсвэрийн тооцоонд тооцооллын маш том алдаа байгаа. Ганцхан жишээ хэлэхэд, монгол төгрөгийн валюттай харилцах ханшийг 1384-аар авсан байх жишээтэй. Бодит байдлаараа өнөөдөр ам.доллар 1700 төгрөгийг давсан нь асар их зөрүүтэйг харуулж байгаа.

Монгол төгрөгийн валюттай харилцах ханшийг 1384-аар авсан бол бодит байдлаараа өнөөдөр ам.доллар 1700 төгрөгийг давсан нь асар их зөрүүтэй

Багаар бодоход 20 гаруй хувийн зөрүү гарна гэдэг нь төсөвт тэр хэмжээний эрсдэл бий болно гэсэн үг. Хоёрдугаарт, Монгол Улсын гадаад өрийг эрс нэмэгдүүлэхээр төсвийн төслийг оруулж ирсэн. Өмнөх парламентаар Төсвийн тогтвортой байдлын тухай хуулийг батлахдаа өрийн аюулгүйн улаан шугамыг 2014 онд 40 хувиас дээш давуулж болохгүй гэж хуульчлан баталсан ч 60 хувь болгох буюу Монгол Улсыг өрийн ангал руу оруулах булан руу шахсан төсөл оруулж ирсэн. Тийм учраас төсвийн тооцооллыг улам нарийвчлах, орлогоо бодитой болгох, өрийг нэмэгдүүлэхгүй байх зарчмыг хатуу барьж байна.

Мөн Н.Алтанхуяг сайдын өөрийнх нь хэлсэн авлигажсан төсвийн, авлига бүрдээд байгаа эх үүсвэрийг тас цохиход онцгойлон анхаарч байна.