О.Дамба: 170 сая хүнтэй Зүүн Азийн зах зээлийг Монголчууд ашиглах боломжтой
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж Азийн дөрвөн орон болох Мьянмар, Вьетнам, Сингапур, Хонгконг улсад албан ёсны төрийн айлчлал хийсэн. Тус улсуудад айлчлах үеэр бизнес багт “Монголын эм зүйн байгууллагуудын нэгдсэн Эм холбоо”-ны Гүйцэтгэх захирал О.Дамба явжээ. Энэ талаар түүнтэй ярилцлаа.
-Өнгөрсөн сард Монгол улсын Ерөнхийлөгч Зүүн Азийн орнуудаар хийсэн айлчлалаас ямар үр дүн гарсан бэ. Ялангуяа эмийн салбарт ямар шинэ боломжийг олж харав?
Ерөнхийлөгчийн айлчлалыг хоёр жилийн өмнөөс ярьж, тов чиглэл
Мьяанмар улсад айлчлал хийж буй Монгол улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж
гарсан. Манай улс Зүүн Азийн бүсийн орнууд дундаа ардчиллыг нэвтрүүлж буй байдлаараа тэргүүлдэг. Энэ ч үүднээс улс төр эдийн засгийн хувьд хаалттай зүүн бүс нутагт ардчиллыг зуучлах, түгээхэд чухал үүрэгтэй.
Бид айлчлалын хүрээнд Сингапур, Хятадын онцгой бүс болох Хонконг, Мьянмар, Вьетнам, Хойд Солонгос зэрэг таван улсад ажилласан.
-Энэ таван улсаас эхлээд Мьянмар улсыг онцлон ярилцья. Тус улсын хувьд цэргийн дэглэмтэй улс төрийн хувьд нэлээд хаалттай орон. Гэхдээ тус оронд уламжлалт анагаах ухаан түлхүү хөгжсөн гэж сонссон. Энэ тал дээр хамтарч ажиллах саналууд гарсан уу?
Мьянмар улс төр болоод дэд бүтцийн хувьд хаалттай, ардчиллыг дөнгөж хөгжүүлж эхлэх гэж байгаа орон. Тиймээс биднээс туршлага судлах тал дээр илүү сонирхож байсан. Ерөнхийлөгчийг дагалдаж салбар бүрийн бизнесийн төлөөллөөс дөч гаруй хүмүүс явсан. Тухайлбал барилга, уул уурхай, зам тээвэр үйлдвэрлэлийн салбарын төлөөлөгчид түлхүү байсан.
Мьяанмарт ургадаг эмийн ургамлын гудамжны худалдаа
Мьянмарт уламжлалт анагаах ухааны салбар түлхүү хөгжсөн учир эмийн ургамал тарималжуулалтыг хийж, амьтны гаралтай эмийн түүхий эдийг боловсруулдаг. Тиймээс манай улсын талаас энэ чиглэлд хамтарч ажиллах хүсэлтэй байгаа.
Харин тэдний зүгээс Ази, европын орчин үеийн техник технологийг суралцаж, нэвтрүүлж, эмийн шинэ үйлдвэр байгуулах сонирхолтой гэдгээ илэрхийлсэн.
-Мьянмар улс нь халуун орон. Манай улс эмийн түүхий эд болоод эмийн ямар ургамлыг импортлох боломжтой байгаа вэ?
Халуун оронд ургадаг эрт дээр үеэс хэрэглэж ирсэн бар үр, жүр үр, жимслэг ургамлын үр жимснүүд нь бүхий л төрлийн эм, танд ордог үндсэн түүхий эд юм. Мьянмар бол эртний Бирм учраас зааны өлгий нутаг гэж хэлж болно. Тиймээс зааны эвэр, зааны туруу, зааны ясыг
Цагаан заан, Бирм гэх нэрээр дэлхийд танил болсон Мьяанмар улс нь сүүлийн үед аялагч жуулчлагчдын хорхойг хөдөлгөдөг газрын нэг болжээ. Энэ улс эртний үнэт зүйлс, соёлын өвийн арвин их нөөцтэй бөгөөд ой тайгад нь заан, хирс, зэрлэг бух зэрэг товир биет амьтад бий.
эмийн салбарт ашиглах өргөн боломжтой. Түүнчлэн хориод нэр төрлийн модлог ургамлын навч, янз бүрийн эрдсийн чулууг ашиглана. Цахиур манын төрлийн арваад чулуу, эрдэнийн чулуу оюу, шүр, алт зэрэг нь эмэнд ордог онцлогтой.
-Мьянмар улстай эрүүл мэндийн салбарт шинэ харилцаа тогтоож байгаа юм байна. Харин манай улс Вьетнамаас олон төрлийн эмийг импортолж байсан туршлагатай. Вьетнамд хийсэн айлчлалын сонин сайхнаас хуваалцаач?
Вьетнам улс нь Мьянмарыг бодвол илүү өндөр хөгжилтэй. Олон жилийн дайн байлдааныхаа дараа Франц, Англи улстай шууд харилцаа тогтоож, тэдний тусламжаар технологио хөгжүүлж чадсан. Энэ ч үүднээс эмийн шууд үйлдвэрлэл өндөр хөгжсөн онцлогтой. Манай улс социализмын үеэс л Вьетнамаас могой, гүрвэлтэй эм, дөрвөн төрлийн гавар, цагаан барын гавар, үе мөчний наалтуудыг авч хэрэглэж ирсэн. Хүмүүс сайн мэднэ.
Тэд олон улсын стандартад нийцсэн эмийн үйлдвэртэй учраас олон бүтээгдэхүүнээ манай улсад нийлүүлэх саналаа илэрхийлсэн.
Мөн эрдэм шинжилгээний судалгаа, туршилт, харилцан оюутан сургах зэргээр хамтарч ажиллах хүсэлтэй байсан.
Ер нь зүүн азийн орнуудаад айлчлал хийх явцад манай улс эдгээр улсуудад зах зээлээ өргөжүүлэх маш их боломж байгаа гэдгийг мэдэрсэн.
Мьяанмар улс 62 сая хүн амтай, Вьетнам гэхэд 70 гаруй сая, Хойд Солонгос 50 гаруй сая хүн амтай гэхээр нийтдээ 170 гаруй сая хүн амтай том зах зээл харагдаж байгаа юм.