Улсын Их Хурлын Эдийн засгийн байнгын хорооны өнөөдрийн (2018.11.13) хуралдаан 12 цаг 08 минутад гишүүдийн 63.2 хувийн ирцтэй эхэлж, Улсын Их Хурлын гишүүн Д.Дамба-Очир нарын 6 гишүүнээс  2018 оны 10 дугаар сарын 30-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн Сэргээгдэх эрчим хүчний тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн хэлэлцэх эсэхийг хэлэлцэв.

Энэ талаар төсөл санаачлагч гишүүн Д.Дамба-Очир танилцуулсан. 

Улсын Их Хурлаас 2007 оны 01 дүгээр сарын 11-ний өдөр Сэргээгдэх эрчим хүчний тухай хуулийг баталснаас хойш 2013 онд Төв аймгийн Сэргэлэн сумын нутагт 50 МВт-ын хүчин чадалтай салхин цахилгаан станц, 2017 онд Дархан-Уул аймгийн Хонгор сумын нутагт 10 МВт-ын хүчин чадалтай нарны цахилгаан станц, Өмнөговь аймгийн Цогтцэций сумын нутагт 50 МВт-ын хүчин чадалтай салхин цахилгаан станц, нийслэлийн Сонгинохайрхан дүүрэгт 10 МВт-ын хучин чадалтай нарны цахилгаан станц тус тус ашиглалтад өгөөд байна. Өнөөдрийг хүртэл нийт 120 МВт-ын нар, салхины цахилгаан станцуудыг ашиглалтад оруулж, нэгдсэн сүлжээнд холбоод байна. Энэ хугацаанд Эрчим хүчний зохицуулах хорооноос нарны эрчим хүчний цахилгаан станц байгуулахаар ажиллаж буй 29 компанид 727 МВт-ын, салхины эрчим хүчний цахилгаан станц байгуулахаар ажиллаж буй 5 компанид 502.4 МВт-ын, ус болон биомасс, бусад эрчим хүчний чиглэлээр ажиллаж буй 5 компанид 299.4 МВт-ын нийт 39 компанид 1528.8 МВт-ын суурилагдсан хүчин чадалтай сэргээгдэх эрчим хүчний үүсгүүр барих тусгай зөвшөөрлийг олгосон байна. Ингэснээр сэргээгдэх эрчим хүчний суурилагдсан хүчин чадал 1524 МВт болж, одоо байгаа хүчин чадлаас 1200 МВт-аас давж гарахаар харагдаж байгаа тул уг хуулийн төслийг боловсруулсан гэж Д.Дамба-Очир гэж танилцуулгадаа дурдав.

    Өнөөдөр 1 кВт.цаг тутамд 130-300 төгрөг болж байгаа бөгөөдд энэ зөрүүг Сэргээгдэх эрчим хүчний тухай хуульд заасан дэмжих тарифаар хэрэглэгчийн эрчим хүчний төлбөрт тусгаж сэргээгдэх эрчим хүч үйлдвэрлэгчдэд олгож байна. Хуулийн төсөлд дамжуулах сүлжээнд холбогдсон нарны эрчим хүчний үүсгүүрээр үйлдвэрлэж нийлүүлэх 1 кВт.ц цахилгаан эрчим хүчний худалдаж авах тарифын дээд хязгаарыг 12 ам.цент хүртэл, салхины эрчим хүчээр үйлдвэрлэсэн цахилгаан эрчим хүчийг худалдаж авах тарифын дээд хязгаарыг 8 ам.цент хуртэл байхаар тусгажээ. Түүнчлэн хуулийн төсөлд сэргээгдэх эрчим хүчний төслүүдийг хэрэгжүүлэхийн тулд техникийн асуудлыг анхаарч үзэх, үнээр өрсөлдүүлэх буюу тендер зарлах зохицуулалтыг оруулсан байна.

    Сүүлийн жилүүдэд сэргээгдэх эрчим хүчний үүсгүүр барьж байгуулах төсөлд хөрөнгө оруулалт хийх сонирхол нэмэгдэж, тусгай зөвшөөрөл авах хүсэлт олноор ирэх болжээ. Сэргээгдэх эрчим хүчний үүсгүүр барьж байгуулах тусгай зөвшөөрөл авч, үнэ тарифаа батлуулан, цахилгаан эрчим хүч худалдах, худалдан авах гэрээгээ байгуулсан хэдий ч төлөвлөсөн хугацаандаа үүсгүүрээ ашиглалтад оруулахгуй, цаашлаад тухайн төслөө хэрэгжүүлэх бус бусдад худалдах замаар ашиг олох байдал гарч эхэлжээ. Иймд хуулийн төсөлд төсөл хэрэгжүүлэгч компани санхүүгийн чадавхитай байх ёстой гэсэн заалтыг оруулсан. Мөн айл өрх, аж ахуйн нэгж, байгууллагын хэмжээнд бага чадлын сэргээгдэх эрчим хүчний үүсгүүрийг хэрэглэх байдал  нэмэгдэж байгаатай холбогдуулан үнэ, тариф, урамшууллын тогтолцоог бий болгох шаардлагатай гэж төсөл санаачлагчид үзсэн байна.

Хуулийн төсөлтэй холбогдуулан Улсын Их Хурлын гишүүн Д.Эрдэнэбат, Х.Болорчулуун, М.Оюунчимэг, Б.Баттөмөр нар асуулт асууж, Эрчим хүчний сайд Ц.Даваасүрэн  болон төсөл санаачлагч гишүүн Д.Дамба-Очир нар  хариуллаа. 

Ингээд уг хуулийн төслийг хэлэлцэхийг хуралдаанд оролцсон гишүүдийн 83.3 хувь нь дэмжсэн тул энэ талаарх Эдийн засгийн байнгын хорооны санал, дүгнэлтийг Улсын Их Хурлын гишүүн Т.Аюурсайхан чуулганы нэгдсэн хуралдаанд танилцуулахаар боллоо гэж УИХ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээлэв.