2008-2016 онд УИХ-ын гишүүнээр ажиллаж байсан Гарьдхүүгийн Баярсайхан бол хийсэн ажилтай, хэлэх үгтэй нэгэн юм. Тэрээр 2012-2016 онд УИХ-ын Байгаль орчны, мөн Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны гишүүнээр, Ёс зүйн дэд хорооны даргаар, Монгол Улсын Засгийн газрын гишүүн, Хөдөлмөрийн сайдаар ажиллаж байсан.

Г.Баярсайхан байгаль хамгаалах тал дээр нэлээд идэвх зүтгэл гаргаж, чармайлттай ажиллаж, олон чухал хууль батлуулсан юм. Ойн сан, усны сав бүхий газарт ашигт малтмал эрэн хайх, олборлохыг хориглосон хуулийг санаачлан боловсруулж, батлуулсан бөгөөд энэ хуулийн ач холбогдол маш өндөр. Өнөөдөр дэлхийд усны үнэ цэнэ хурдацтай өсөн нэмэгдэж байгаа бөгөөд, стратегийн бүтээгдэхүүн хэмээн нэрлэж болно. Монголчуудын хувьд ч ус гэдэг стратегийн чухал ач холбогдолтой учраас гүний ус, цэнгэг устай нуур, цөөрмийг стратегийн нөөц гэж үзэн хамгаалалтад авч чадсан нь түүний хувьд том амжилт, ажил байлаа.

Энэ мэтчилэн байгальд ээлтэй хэд хэдэн хууль санаачлан батлуулж чадсан учраас түүнийг “Байгальд ээлтэй” гишүүн гэдгээр нь сонгогч түмэн нь мэдэх бөгөөд “Эко” гишүүн гэх имиджийг бүрдүүлж чадсан байдаг. Тиймдээ ч “Хөвсгөл далайн эзэд” ТББ-аас “Байгальд ээлтэй гишүүн”-ээр тодруулж цом гардуулж байв.

Түүнчлэн Г.Баярсайхан УИХ-ын гишүүний бүрэн эрхийнхээ хугацаанд Хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих тухай, Хөдөлмөрийн тухай, Мэргэжлийн боловсрол сургалтын тухай, Ноён уулыг төрийн тусгай хамгаалалтад авах тухай хуулийг бие даан санаачилж батлуулсан бол Хамтын тэтгэврийн тухай хууль, Монгол Улсын иргэнд газар өмчлүүлэх тухай хууль, Хог хаягдлын тухай, Ард нийтийн санал асуулгын тухай гэх мэт нийт 20 иод хуулийг хамтран санаачилсан байдаг. Мөн 2008 онд Чингэлтэй хайрхан уулыг төрийн тусгай хамгаалалтад авъя гэдэг уриа лоозон гаргаж төрийн тусгай хамгаалалтад авахуулж, хуулийг санаачлан батлуулсан. Түүнчлэн Чингэлтэй дүүргийн 32-ын тойрогт ЭМШИУС-ийн хичээлийн III байр, Шүд, эрүү, нүүрний эмнэлгийн байр бариулах санаачлага гаргаж ашиглалтад оруулсан гээд түүний хийж бүтээсэн ажил асар их юм.

Чингэлтэй хайрхан уулыг яагаад дархлуулав

Улаанбаатар хотын гүний усны хангамж шавхагдаж дуусах асуудал өнөөг хүртэл анхаарлын төвд байна. Маш олон аж ахуйн нэг гүний ус хэрэглэдэг бөгөөд гүний ус туул голын урсац, хур тунадсаар тэжээгдэж буй, иймээс хамгаалалтад авч дархлуулах нь өөрөө цаг үеийн онцгой асуудлын нэг байсан юм. Түүнчлэн Чингэлтэй хайрханд мөнх цэвдэг бий.

Энэ нь Сибирийн мөнх цэвдэгийн хамгийн урд талын хэсэг. Мөнх цэвдэг, газрын гүний ус хоёр хоорондоо байгалийн жамаараа уялдаа холбоотой байдаг. Мөнх цэвдэг хайлчихвал шилмүүст ой мод ургахгүй, гүний ус татарч, доошоо буух гэмтэй. Өөрөөр хэлбэл 200 мянган нийслэлчүүдийн ундны усыг ирээдүйд ч баталгаажуулах алхам бол Чингэлтэй хайрханыг дархалсан асуудал байсан гэж хэлж болно.

ЭМШИУС-ийн хичээлийн III байр-Шүд, эрүү, нүүрний эмнэлэг

Энэхүү сургууль, эмнэлгийн цогцолбор барилгыг өмнө нь барьж байгаад хөрөнгө мөнгөний бэрхшээлээс дутуу орхижээ. Бараг балгас болон мартагдах дөхөөд байсан барилгыг УИХ-ын гишүүн асан Г.Баярсайханы санаачилга дэмжлэгээр ЭМЯ-ны санхүүжилтээр ашиглалтад оруулсан. Тус сургуульд Япон, Солонгосоос оруулж ирсэн сүүлийн үеийн дэвшилтэт технологи бүхий нүүр амны иж бүрэн эмчилгээ хийх 40 ширхэг төхөөрөмж суурилуулсан байдаг.

Мөн рентген аппаратаар шүдний оношилгоо хийлгэж болдог. Ер нь, эрүүл байхын тулд амны хөндий эрүүл байх ёстой. Тиймээс ч Нүүр, ам судлалын сургуулийн барилгыг шинээр барьж ашиглалтад оруулсан нь нүдээ олсон чухал ажил байсныг онцлох хэрэгтэй юм.

Мэргэжлийн боловсрол сургалтын тухай

Цаг үеэ дагаад Мэргэжлийн боловсрол, сургалтын тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлтийг оруулах шаардлагатай болсон байсан. Тэр дундаа сургалтын чанар, материаллаг баазыг сайжруулахад энэ хууль онцгой үүрэг гүйцэтгэсэн юм. Мэргэжлийн сургуулиудын 70 гаруй хувь нь дадлага дээр суурилагддаг тул оюутан залуучуудын дадлага хийх сонирхлыг төрүүлж, идэвхтэй байх зорилгоор сургуулийн материаллаг баазыг аль болох нэмэгдүүлэх нь зөв гэж Г.Баярсайхан үзсэн.

Ингэхдээ улсын төсөвт дарамт учруулахгүйгээр сургуулиуд бие даан санхүүгийн орлого олох боломжийг нээж өгч чадсан юм. Мөн их, дээд сургууль төгссөн залуучууд мэргэжил сургалт үйлдвэрлэлийн төвүүдэд хөрвөж суралцах боломжтой болсон. Үүний зэрэгцээ их, дээд сургуульд суралцаж буй оюутан залуус мэргэжлийн сургалт үйлдвэрлэлийн сургуульд шилжин суралцаж хос мэргэжил эзэмшиж болох юм. Мөн үнэлгээний төв байгуулсан ба ийм төвтэй болсноор гадаадад сурч, ажиллаж байгаа залуус эх орондоо эргэн ирээд чадавхиа үнэлүүлэн мэргэжлийн үнэмлэх авч болно.

Ноён уулыг төрийн тусгай хамгаалалтад авах тухай

Сэлэнгэ аймгийн Мандал сумын нутагт орших Ноён уул орчмын байгалийн нөөц газар болон Төв аймгийн Борнуур, Батсүмбэр сумын нутагт орших Ноён уул орчмын дурсгалт газрыг улсын тугай хамгаалалтад авах тухай хууль юм. Ноён уул орчмын газрыг тусгай хамгаалалтад авснаар байгалийн өвөрмөц тогтоц, түүх соёлын дусгалууд хамгаалагдаж, улсын тусгай хамгаалалттай газар нутгийн хэмжээ мөн нэмэгдсэн.Түүнчлэн засгийн газраас Ноён уулын дархан цаазат газрын хамгааллын менежментийг хариуцах хамгаалалтын захиргааг байгуулж, шаардах хөрөнгийг улсын төсөвт тусгах болсон.

Хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих тухай хууль

Уг хуулийг 2001 онд баталж, 2011 онд шинэчлэн найруулсан байдаг. Хуулиар хүн амын хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих үйл ажиллагааны төрөл, хэлбэр, хамрах хүрээг тогтоож, санхүүжилт, хөдөлмөр эрхлэлтийн байгууллагын тогтолцооны холбогдсон харилцааг зохицуулж ирсэн. Тэгвэл энэхүү хуулийн хамрах хүрээ, үзүүлэх үйлчилгээтэй холбоотой асуудлыг шинэчлэх шаардлага үүссэн. Хуулийн нэмэлт өөрчлөлтийн хүрээнд хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих үйл ажиллагааны үр дүнг дээшлүүлэхэд чиглэсэн зарим нэмэлт, өөрчлөлтийг тусгасан.

Тухайлбал, жижиг зээлийн хэмжээ бага, хугацаа богино, хүү өндөр байгаагийн зэрэгцээ хуулиар тогтоосон зорилтот бүлгийн иргэд нь барьцаа хөрөнгөгүйн улмаас зээл авах бололцоогүй зэрэг хуулийг хэрэгжүүлэхэд гарч байгаа хүндрэлийг шийдвэрлэх үүднээс жижиг зээлийг батлан даах, зээл, санхүүгийн дэмжлэгийн хэмжээ, эргэн төлөлтийг уян хатан тогтоох чиглэлээр холбогдох зохицуулалтыг хуулийн төсөлд тусгаснаараа онцлог юм.

Хөдөлмөрийн тухай хууль

Хөдөлмөрийн салбарын суурь хуулийн нэг Хөдөлмөрийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгаар ажиллах хүч, мэргэжилтэн гадаадаас авах, гадаадад ажиллах хүч илгээх тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулсан байдаг. Түүнчлэн хөдөлмөр эрхлэлтийн талаар төрөөс баримтлах бодлогын баримт бичгийг боловсруулах гэх мэт чухал ажлыг хийж гүйцэтгэсэн юм.

Байгальд ээлтэй “ЭКО” гишүүн гэж хэн бэ?