Монголын экспортлогчдын холбооны гүйцэтгэх захирал Б.Тэгшжаргалын тоймыг хүргэж байна. 

МОНГОЛ УЛСЫН 2014 ОНЫ ЭКСПОРТЫН ГҮЙЦЭТГЭЛ

 Гадаад худалдааны эргэлт:

2014 онд гадаад худалдааны нийт эргэлт 11,011.2 сая ам.долларт хүрч өнгөрсөн оны мөн үеэс 3.6%-иар буюу 384.3 сая ам.доллараар өссөн. Импорт 1121.2 сая ам.доллар буюу 17.6 хувиар буурч, экспорт 1505.5 сая ам.доллар буюу 35.3 хувиар өссөн нь гадаад худалдааны нийт эргэлт ийнхүү өсөхөд нөлөөлөв.

 Гадаад худалдааны үзүүлэлт, сая ам.доллар

 Гадаад худалдааны тэнцэл:

2014 оны урьдчилсан гүйцэтгэлээр гадаад худалдааны тэнцэл 537.9 сая ам.доллар болж, өнгөрсөн оны мөн үеэс 4.8 дахин буурсан байна.

 Экспорт, импортын жилийн өсөлт:

Экспорт болон импортын жилийн өсөлтийн хурдыг 3 сарын гулсах дундаж (2011.01-2014.11)-аар тооцон үзэхэд сүүлчийн хоёр жил гаруй хугацаанд гадаад худалдааны нийт эргэлт, экспорт болон импорт тогтвортой буурч байснаа 2014 оны эхнээс хойш гадаад худалдааны эргэлт, экспорт өсч байна. Энэ нь оны эхнээс экспортын өсөлт бий болж, харин импорт буурч байгаатай холбоотой.

 Хөрш орнуудтэй хийсэн худалдаа:

Нийт бараа эргэлтийн 62.1% буюу 6222.1 сая ам.долларын худалдааг Хятад улстай, 14.8% буюу 1484.7 сая ам.долларын худалдааг ОХУ-тай хийсэн. Үүний дотор БНХАУ нь экспортын 88.3 % буюу 4581.8 ам.доллар, импортын 33.9% буюу 1640.3 сая ам.долларыг эзэлж байгаа бол ОХУ-д экспортын 1.1%, импортын 29.6% буюу 1428.9 сая ам.доллар эзэлж байна.

2014 оны эхний 11 сарын байдлаар гадаад худалдааны нийт эргэлтийн 76.9% үүний дотор экспортын 89.4%, импортын 63.5%-ийг хөрш орнууд эзэлж байна.

 Хөрш орнуудын гадаад худалдааны үзүүлэлт, сая ам.доллар

 ЭКСПОРТ:     

Өмнөх онтой харьцуулахад 2014 онд нийт экспортын орлого 5774.6 сая ам.доллар болж 35.3 хувиар өссөн байна. Үүний өсөлтөд эрдсийн бүтээгдэхүүний экспорт 37.1 хувиар нэмэгдсэнтэй холбоотой. Эрдсийн бүтээгдэхүүний нийт экспортод эзлэх хувь өмнөх оны мөн үеэс 2.1 пунктаар нэмэгдэж 83.2 хувьд хүрэв. 

 Хүснэгт -3: Экспорт, импортын барааны гүйцэтгэл, салбараар, сая ам.доллар

Экспортын орлогын 7%-иас багагүй хувийг эзэлдэг бүтээгдэхүүнд зэсийн баяжмал, нүүрс, төмрийн хүдэр, алт болон боловсруулаагүй нефть багтаж байна. Эдгээр бүтээгдэхүүний экспортын динамикийг авч үзэхэд 2009 оноос эхлэн эдгээр бүтээгдэхүүний экспорт хурдацтай өссөн байна.

Нүүрсний хувьд 2011 онд 2.2 тэрбум, 2012 онд 1.9 тэрбум төгрөгийн экспортын орлого олж байсан бол 2013 оны эхнээс хойш нүүрсний экспортын орлого тасралтгүй буурч байгаа бөгөөд үүнд нүүрсний зах зээлийн үнийн уналт ихээхэн нөлөөлөв. Оюутолгойн баяжуулах үйлдвэр ашиглалтанд орж, төслийн хүчин чадлаар ажиллаж байгаатай холбоотойгоор зэсийн экспортын орлого огцом өсч байна.

 Зэсийн баяжмал, нүүрс, төмрийн баяжмал, боловсруулаагүй нефть болон алт зэрэг бүтээгдэхүүн нийт экспортын орлогын 83.0%-ийг эзэлж байна. Нийт экспортын 44.1%-ийг зэсийн баяжмал, 14.6%-ийг нүүрс, 11.6%-ийг боловсруулаагүй нефть, 7.7%-ийг төмрийн баяжмал, 6.6 %-ийг алт эзэлж байна.

 Гол нэр төрлийн бүтээгдэхүүний экспорт,

2014 эхний 11 сарыг өмнөх оны мөн үетэй харьцуулсан байдал

*- экспортод эзлэх хувь

2014 онд өмнөх онтой харьцуулахад зэсийн баяжмал, боловсруулаагүй нефть, алт болон молибдены баяжмалын экспортын орлого үнийн дүнгээр өссөн, харин нүүрс, төмрийн хүдэр, жоншны баяжмалын экспорт буурсан үзүүлэлттэй байна.

 Ямааны угаасан болон бохир ноолуурын экспортын орлогоос 17.6%-иар буюу 40.9 сая ам.доллараар өсч 285.7 сая ам.долларт хүрэв. Үүнд ноолуурын үнийн болон тоо хэмжээний өсөлт хоёулаа зэрэг нөлөөлөв.