УИХ-ын гишүүн О.Баасанхүү
2016.12.15

О.Баасанхүү: Энэ хуульд сэтгэл санааны хохирлыг гэмт хэргийн бүрдэл хэсэг гэж үзсэн заалт бий юу?

УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар Гэр бүлийн хүчирхийлэлтэй тэмцэх тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төслийн анхны хэлэлцүүлгийг хийж байна. Энэ үеэр УИХ-ын гишүүн О.Баасанхүү үг хэлж асуулт асуусан юм. 

УИХ-ын гишүүн О.Баасанхүү: 

Гэр бүлийн хүчирхийлэлтэй тэмцэх тухай хуулийн төслийг хэлэлцэхтэй холбогдуулан нэг зарын буюу горимын шинжтэй санал хэлэх гэсэн юм. УИХ-ын гэр бүлийн хүчирхийлэлтэй тэмцэх лобби бүлгийнхэн Хүчирхийллийн эсрэг үндэсний төв, Швейцарийн хөгжлийн агентлагтай  хамтран энэ хуулийн төслийн шинэчилсэн найруулга болон санал авч дэмжигдсэн төсөл дээр ажиллаад анхаарч болох заалтуудыг нь тодоруулж бичсэн байгаа.

Та бүхэнд тараасан материал энэ хуулийн төсөлд санал хураахад дэмжлэг үзүүлэх байх гэж найдаж байна. Дахин хэлэхэд та бүхэн санал өгөхийн өмнө энэ тараасан материалыг сайн анхаарч үзээрэй гэж анхааруулах гэсэн юм. .

 Гэмт хэрэг үйлдсэн хүнд улсаас үнэ төлбөргүй өмгөөлөл өгч хууль эрх зүйн дэмжлэг үзүүлдэг. Харин хохирогчид хандаж хууль зүйн зөвлөгөөг үнэ төлбөргүй үзүүлэх эрх зүйн заалтыг энэ хуульд тусгасан уу?

Гэр бүлийн хүчирхийлэлтэй тэмцэх тухай хуулийн төсөл долдугаар сар хүртэл явж байгаад дахин өөрчлөгдөх нөхцөл үүсэх юм биш биз? Дараагийн асуултад энэ хуульд сэтгэл санааны хохирлыг гэмт хэргийн бүрдэл хэсэг болгож тооцсон уу. Тийм бол хэрхэн шийдвэрлэхээр зааж өгсөн бэ? Ялангуяа цагдаагийн бие даасан нэгж ажиллуулах хэрэгтэй байна. Үүнийг юу гэж үзэж байна?  

УИХ-ын гишүүн: Н.Оюундарь

"Уг хуулийн 33 дугаар зүйлд хохирогчид үзүүлэх үйлчилгээний төрөлд аюулгүй байдлаа хангах, сэтгэл зүйн үйлчилгээ, нийгмийн халамжийн үйлчилгээ, хүүхэд хамгаалах үйлчилгээ, эрх зүйн туслалцаа гээд тодорхой зааж өгсөн байгаа.

Мөн 33.5-д энэ хуулийн 33.1-д заасан үйлчилгээг хохирогчдод үнэ төлбөргүй үзүүлнэ гэж заагдсан байгаа. Өөрөөр хэлбэл хохирогчдод ч дээрх хууль зүйн үйлчилгээг үнэ төлбөргүй үзүүлэх боломж бүрдэж байна гэсэн үг.

Гэмт хэргийг хөнгөн, хүндэвтэр, хүнд гэж ангилдаг байдлыг хэрхэн зохицуулсан гэсэн. Энэ асуудлыг тодорхой болгох үүднээс нийт 9 хуульд нэмэлт өөрчлөлт орсон байгаа. Түүний нэгд  Эрүүгийн хуулийн 120.1, 120.2 дугаар заалтад гэмт хэргийн дээрх ангилалыг хэрхэн зохицуулах тухай маш тодорхой зааж өгсөн байгааг хэлье.

Цагдаа дээр тусгай нэгж байгуулах нь зүйтэй гэдэгт холбогдуулан  хариулахад бид хүн амын тоо болон энэ төрлийн гэмт хэргийн гаралтын  тооноос хамаараад орон нутгийн төсвөөс нэг цэгийн төв гэж байгуулахыг энэ хуульд тусгаж өгсөн.

Түүнээс гадна цагдаагийн түр хамгаалах байрыг бий болгох асуудлыг ч тусгасан бөгөөд хуулийн дагуу хүн ам ихтэй мөн энэ төрлийн гэмт хэргийн гаралт ихтэй гэж үзсэн Сонгино-Хайрхан дүүрэгт байгуулж байгаа цагдаагийн түр саатуулах байртай манай ажлын хэсгийнхэн саяхан танилцаад ирсэн".  

УИХ-ын гишүүн С.Нямбаатар: 

"Эрүүгийн тухай шинэ хууль батлагдсан ч энэ хууль өөрчлөгдөхгүй гэдгийг хариуцлагатайгаар хэлье. Гэр бүлийн хүчирхийлэлийн улмаас гэмт хэрэг үйлдсэн үйлдэл, холбогдол нь эрүүгийн шинэ хуульдаа тусгайлан тусгагдаад явна. Гэмтлийн зэрэг шаардахгүйгээр бусдын эрх, эрх чөлөөнд халдаж байгаа үйлдлийг гэмт хэрэг болгож шийдэх гэдэг асуудалд хариулт өгөхөд энэ хуулийн 120.1.1 дэх заалтаар орж ирсэн байгаа.

Өмнө нь 2002 онд эрүүгийн хууль батлагдахдаа гэмтлийн зэргээс үл хамааран бусдын эрх, эрх чөлөөнд халдсан үйлдэл холбогдлыг зодох, тарчлаах гээд оруулж ирж байсан. Гэтэл 2008 онд Эрүгийн хуулийн энэ заалтаас “зодох” гэдэг үгийг нь хасчихсан байдаг. Уг нь зодох гэдэг нь нэг удаагийн үйлдэл тарчлаах гэдэг нь давтан хэрэг болчихож байгаа.  Ингээд энэ хуулийн 120.1.1 д хүндрүүлэх зэрэгтэйгээр тодорхой заалтуудыг тусгаж өгсөн гэдгийг хэлмээр байна."