Аюулгүй байдал, Гадаад бодлогын байнгын хорооны /2025.01.17/-ны өдрийн хуралдаанаар Монгол Улсын Засгийн газар болон Бүгд Найрамдах Энэтхэг Улсын Экспорт-Импорт банк хоорондын Зээлийн хэлэлцээр соёрхон батлах тухай хуулийн төсөл"-ийг хэлэлцлээ.

Уг асуудалтай холбоотойгоор гишүүд асуулт асууж, үг хэллээ.

УИХ-ын гишүүн Д.Цогтбаатар:

Энэ төслийг улс орны хөгжилд хэрэг болох уу үгүй юу гэх талаас нь дүгнэж, ярих ёстой болов уу гэж бодож байна. Сүүлийн үед төсөл болгоныг ярихаараа Монгол Улсын тусгаар тогтнол гээд яриад байх юм. Монгол Улсын тусгаар тогтнол гэдэг чинь нефтийн үйлдвэртэй харьцуулшгүй том. Нефтийн үйлдвэрээс тусгаар тогтнол хамаарна гэсэн юм яриад байвал бид нар чинь 100 жил нефтийн үйлдвэргүй тусгаар тогтносон улс. НҮБ-д элсчихсэн явж байгаа. Тэгэхээр Монгол Улсын тусгаар тогтнолыг жижиг түвшинд яриад байж болохгүй. Тиймээс хариуцлагатай хандах ёстой. Энд үйлдвэрлэгдсэн түлш импортын түлшнээс хямд байгаад Монголын үйлдвэрлэгчдэд импортын түлшнээс нь хямд түлш нийлүүлээд Монголын хөгжилд хувь нэмэр оруулаад ажлын байрыг бий болгоод Монголын бизнесүүдийн хөгжилд тус нэмэр болох ийм хэмжээний л төсөл гэж харж байгаа. Түүнээс тусгаар тогтнолтой уях юм энд юу ч байхгүй.Энэ байхгүй болчихвол Монгол Улс байхгүй болчих гээд байгаа юм шиг. Энэ төсөлтэй төсөлгүй Монгол Улс чинь оршин тогтноод явна. Хэмжээ дамжаандаа юмнуудаа зүйрлэж ярьцгааж байх хэрэгтэй. Үйлдвэрийн эцсийн бүтээгдэхүүн нь импортын түлшнээс хямдхан байх ёстой шүү. Тэгэхгүй бол дараа нь үйлдвэр барьчхаад одоо үндэсний үйлдвэр учраас энэнээс үнэтэй байх ёстой гээд илүү үнэтэйгээр Монголын хэрэглэгчдэд түлш нийлүүлээд. Эргүүлээд ийм үнээр зээлийг төлөх боломжтой юм гэдэг ийм асуудал харин ярихгүй шүү. Би энэ төслийг анх яригдаж байхад нь л. Энэ төслийн чинь үр дүнд гарах түлш чинь импортын түлшнээс хямд байна биз гээд асууж байсан. Алтай захирал хямд байна аа гэж хэлж байсан. Би үүнийг зөвхөн энэ хүрээнд нь л авч үзнэ.Хямдаараа төсвөөс дэмжлэг авахгүйгээр энэ өр зээлээ төлөөд дуусах боломжтой байгаа төслийг л арилжааны амьдрах чадвартай төсөл гэж үзнэ. Ийм байгаа гэж бодож байна. Энэ өөрчлөгдөөгүй байгаа гэж ойлгож байна. Ийм тохиолдолд бол энэ төсөл цаашаа урагшлаад явах ёстой. Түүнээс бол төслийнх нь өөрийнх нь хэмжээнээс хэтийдсэн зүйрлэлээр яриад байх хэрэггүй. Эрүүл бизнес утгаар нь л энийг харах ёстой л гэж бодож байна.

Д.Цогтбаатар: Энэ төсөл хэрэгжсэнээр импортын түлшнээс хямдхан байх ёстой бөгөөд ажлын байр бий болгох талаас нь харъя