
Б.Бат-Эрдэнэ: Орон сууц худалдан авч буй иргэдийн эрхийг хамгаалсан, тогтвортой, хариуцлагатай бодлого хэрэгтэй
УИХ-ын хаврын чуулган эхэлсэн. Энэ удаагийн хаврын чуулганаар Өрсөлдөөний хууль, Татварын багц хууль, Нийгмийн даатгалын хууль, Хэрэглэгчийн хууль зэрэг хэд хэдэн чухал хуулийин төслүүд орхоор бэлтгэгдэж байна.
Б.Бат-Эрдэнэ гишүүний хувьд УИХ-ын даргын захирамжаар байгуулагдсан Хэрэглэгчийн эрхийг хамгаалах тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын ажлын хэсгийн ахлагчаар ажиллаж байгаа. Түүний хувьд өмнө нь ШӨХТГ-ын даргаар ажиллаж байсны хувиар “хэрэглэгчийн эрх”-тэй холбоотой асуудалд фокуслаж байгаа нь зүйн хэрэг.
Тиймээс энэ хүрээнд УИХ-ын гишүүн Б.Бат-Эрдэнэ ажиллаж буй хуулийн төслийг олон нийтэд нээлттэй байлгаж, харилцан мэдээлэл солилцож, салбар бүрийнхний дуу хоолойг тусгах үүднээс хэлэлцүүлэг зохион байгуулж байгаа.
Энэ хүрээнд, тэрбээр Монгол Улсын барилгын салбарын өсөлт зөвхөн компаниудын ашиг, хөгжлөөр хэмжигдэх ёсгүй. Орон сууц худалдан авч буй иргэдийн эрхийг хамгаалсан, тогтвортой, хариуцлагатай бодлого хэрэгтэй хэмээн тодотгов.
Хэрэглэгчийн эрх хэрхэн зөрчигдөж байна вэ?
1. Чанаргүй барилга, барилгын компаниудын хариуцлагагүй байдал
- Шинэ орон сууц ашиглалтад ормогц хана, шал цуурах, дулаан алдах, сантехникийн доголдол, цахилгаан, лифт ажиллахгүй байх зэрэг асуудал гарч байна.
- Барилгын компаниуд баталгаат хугацаанд засвар хийхээс зайлсхийх, ор сураггүй болох тохиолдол гарсаар байна.
- Барилгын чанарыг хянах төрийн байгууллагууд хэтэрхий сул хяналт тавьж, зарим компаниудын ашиг сонирхолд автах нь түгээмэл байна.
2. Байр ашиглалтад орох хугацаа хэтэрсэн, иргэд хохирч байна
- Барилгын компаниуд оршин суугчдаас урьдчилгаа төлбөр авсан ч, ашиглалтад орох хугацааг хэт сунжруулж байна.
- Гэрээнд заасан хугацааг удаа дараа сунгах, зарим тохиолдолд байр баригдалгүй зогсох, компаниуд дампуурах эрсдэл өндөр байна.
- Гэрээний нөхцөл ихэвчлэн барилгын компанид ашигтай, харин хэрэглэгчийн эрх хангалтгүй хамгаалагддаг.
3. Орон сууцны бодит байдал, зар сурталчилгааны зөрүү
- Борлуулалтын үеийн “өндөр зэрэглэлийн, тав тухтай” гэх сурталчилгаа бодит байдлаас тэс өөр байх тохиолдол олон гарч байна.
- Зарим барилгын талбайн хэмжээ бодит хэмжээнээс бага байх, нийтийн эзэмшлийн талбайг орон сууцны талбайд оруулан тооцох зэрэг зөрчил түгээмэл.
- Барилгын компаниуд худал мэдээлэл түгээсэн тохиолдолд хариуцлага хүлээдэггүй.
4. Санхүүжилт, урьдчилгаа төлбөрийн эрсдэл
- Иргэд барилгын компаниудад урьдчилгаа төлбөр төлсөн ч, компаниуд төслөө дуусгалгүй зогсоох эрсдэлтэй.
- Зарим компаниуд санхүүгийн асуудлаас болж, иргэдийн урьдчилгаа төлбөрийг буцааж олгохгүй байх, банкны зээлтэй холбоотой эрсдэл үүсгэх нь түгээмэл.
- Өнөөдөр зөвхөн барилгын компаниудын ашиг сонирхолд нийцсэн хууль, журам үйлчилж байна. Энэ байдлыг өөрчлөхгүй бол иргэд чанаргүй орон сууцанд амьдрах, санхүүгийн хохирол амсах, эрх нь зөрчигдсөөр байх болно.
Шударга барилга, шударга үйлчилгээ, хэрэглэгчээ хүндэлсэн бизнесийн соёл – Монголын орон сууцны салбарт зайлшгүй хэрэгтэй.

Сэтгүүлч
Сэтгүүлч Б.Хонгорсайхан