Санхүүгийн зах зээл

Сүүлийн гурван ажлын өдөр дараалан ам.долларын ханш төгрөгийн эсрэг буурч, өнгөрсөн долоо хоногт 2007 төгрөг даваад байсан ам.долларын өсөлт саарч эхэллээ. Ам.долларын ханш сүүлийн яг нэг жилийн хугацаанд 3.2 хувь орчмоор өсөөд байгаа бол он гарсаар 0.5 хувиар өссөн нь огцом өсөлт болон савлагаа бага байгааг харуулж байна.

 ***************

Арилжааны банкууд 2015 оны 12 дугаар сард нийт 843 зээлдэгчид 46.8 тэрбум төгрөгийн ипотекийн зээл шинээр олгосон байна. 12-р сарын 10-аас арилжааны банкууд ипотекийн зээлээ түр зогсоох шийдвэр гаргасан. Үүнтэй холбоотойгоор тухайн сард олгосон ипотекийн зээл өмнөх сараас 32.3 хувиар буурчээ. Дэлхийн санхүүгийн хамгийн том зах зээл болох Их Британи, Хойд Америкийн валют арилжааны зах зээл өнгөрсөн 10-р сард өмнөх оны мөн үеэсээ 20 хувиар агшсан байна.

 ***************

Иргэний хууль, Үл хөдлөх эд хөрөнгийн барьцааны тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийг баталснаас хойш банк (7 банк)-ууд нийт 759 зээлдэгчид 47.2 тэрбум төгрөгийн орон сууцны ипотекийн зээл шинээр олгохоор шийдвэрлэжээ. Үүнээс 6 банк 110 зээлдэгчид 5.1 тэрбум төгрөгийн орон сууцны ипотекийн зээл олгожээ.

 ***************

“Moody's” агентлаг Монгол Улсын 2015 оны эдийн засгийн бодит өсөлтийг 2.5 хувь байхаар таамаглаж байна. Ам.долларын ханш эрчимтэй өсч байгаагийн дээр, Хятадын эдийн засгийн өсөлт удааширч, түүхий эдийн ханш унасан нь хөгжиж буй орнуудын зээлжих зэрэглэлд сөргөөр нөлөөлж байна гэж “Moody's” үнэлгээний агентлаг онцолж байна.

Барилга

Улаанбаатар хотыг 2020 он хүртэл хөгжүүлэх ерөнхий төлөвлөгөөний тодотгол, “2030 он хүртэлх хөгжлийн чиг хандлагын баримт бичиг”-т 2016 он хүртэл жил бүр 1,000 айлын түрээсийн орон сууцыг, 2017-2020 онд жил бүр 2,000 айлын түрээсийн орон сууцыг төрийн дэмжлэгтэйгээр барьж ашиглалтад оруулахаар тусгажээ.

 ***************

“Монголын барилгын үндэсний ассоциаци”-ийн мэдээлж байгаагаар өнөөдрийн байдлаар зах зээлд борлогдоогүй 18,882 орон сууц байна

 ***************

Барилга хот байгуулалтын яамнаас мэдээлснээр Монгол Улсад тусгай зөвшөөрөлтэйгөөр үйл ажиллагаа явуулж байгаа 3,000 гаруй барилгын компанийн 50 гаруй нь Улаанбаатар хотод үйл ажиллагаа явуулж байгаа интерьер дизайны чиглэлийн компани байна. Харин барилгын мэдээллийн нэгдсэн сан болох “barilga.mn” сайтад 86 компани интерьер, экстерьер дизайн буюу гадаад дотоод засал, чимэглэлийн чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг гэж бүртгүүлжээ.

 ***************

Барилга, бүтээн байгуулалтын компаниуд 2015 онд хоѐр их наяд 112.3 тэрбум төгрөгийн барилга угсралт, их засварын ажил гүйцэтгэжээ.

Эрчим хүч

 ***************

Дорноговь аймагт баригдах Сайншанд салхин паркийн төсөлд Европын хөрөнгө оруулалтын банк 115 сая ам.долларын хөрөнгө оруулалт хийхээр шийдвэрлэсэн байна. Европын хөрөнгө оруулалтын банк уг төсөлд хөрөнгө оруулахаар ажиллаж байгаа олон улсын санхүүгийн байгууллагуудын консорциумын гол гишүүнд тооцогдож байгаа. Уг төслийн нийт хөрөнгө оруулалтын 70 хувийг олон улсын санхүүжилтээр бүрдүүлж, үлдэж буй 30 хувийг "Ferrostaal" компани гаргана. Төслийн нэгжийн зүгээс салхин станцыг 2017 оны 9-р сар гэхэд бүрэн үйл ажиллагаанд нэвтрүүлж, ашиглалтад өгөхөөр ажиллаж байгаа юм.

 ***************

 2008 оноос уламжлал болгон зохион байгуулдаг “Сэргээгдэх эрчим хүчний үндэсний форум”-ыг дөрөвдүгээр сарын 6-нд “Корпорэйт” зочид буудалд зохион байгуулахаар болжээ.

Гадаад зах зээл

БНХАУ ирэх гурван жилд 700 сая тонн нүүрс олборлох хүчин чадалтай уурхайнуудаа хааж, 2018 он хүртэл шинэ уурхайн зөвшөөрөл олгохгүй байхаар шийдлээ. Тухайлбал, 300 сая тонны үйлдвэрлэлийн гарцтай, улсын 300 уурхай, 400 сая тонны гарцтай 4,000 жижиг уурхайг хаахаар төлөвлөсөн байна.

 ***************

БНХАУ-ын төв банк репо гэрээ ашиглаж санхүүгийн системд 400 тэрбум юань нийлүүллээ. Ингэснээр энэ сард санхүүгийн зах зээлд нэг тэрбум гаруй юань нийлүүлээд байна. Цагаан сарын баярыг тохиолдуулан бэлэн мөнгөний эрэлт баярын өмнөх өдрүүдэд гурван их наяд юаниар нэмэгдэх хүлээлттэй байгаа тул мөнгөний эргэлтийг эрчимжүүлэх шаардлагатай болжээ.

 ***************

Энэ улирлаас “Gazprom” компанийн Европт нийлүүлэх байгалийн хийн үнэ 2005 оноос хойш байгаагүй доод цэгтээ хүрч, 37 хувиар хямдарч магадгүй байна. “Gazprom”-ийн хувьд байгалийн хийн урт хугацааны гэрээний үнийг брентийн ханшид уяж тооцдог. Он гарсаар брентийн дундаж ханш 32 ам.доллар байгаа юм.

***************

2015 оны эхний 12 сарын байдлаар гадаад худалдааны тэнцлийн ашиг өнгөрсөн оны мөн үеэс 334.4 сая ам.доллараар нэмэгдсэнээр 872.3 сая ам.долларын ашигтай гарлаа. Энэ нь экспорт 19.1%-иар буурсан ч импорт түүнээс өндөр дүнгээр буюу 27.5%-иар буурсантай холбоотой байна.