Н.Энхбаяр даргад Шадар сайдын суудал маш халгаатай
УИХ-ын гишүүн О.Баасанхүүтэй цаг үеийн асуудлаар ярилцлаа.
Н.Алтанхуяг Шадар сайдаар Н.Энхбаярыг томилохоор ярилцаж тохирсон байсан
-Танай намд ямар асуудал болоод байна вэ. Г.Шийлэгдамба гуайн ярианаас харахад мөнгө төгрөг, албан тушаалтай холбоотой зөрчил тасардаггүй юм шиг байна. Тийм үү?
-Хоёр жилийн өмнө би Н.Энхбаяр даргатай хамт БНСУ-д цагаан сар хийсэн юм. Тэр үед намын дарга Г.Шийлэгдамбыг генсекийн ажлаас нь чөлөөлөх тухай ярьж, хааяа уудаг хүн гэж хэлж байсан. Тэгэхэд нь би “Чөлөөлж болохгүй. Маш сайн залуу. Уухдаа хүрвэл би ч хааяа уудаг. Энэ хүн яруу найрагч Ж.Мөнхбат /МАН-ын генсек/, АН-ын Л.Эрхэмбаяр нараас хамаагүй илүү боловсрол, мэдлэгтэй хүн шүү. Наад хүнээ ажлаас чөлөөлөх гэж байгаа бол надтай хариуцлага тооцоорой. Би батлан даая” гэж хэлж, өмгөөлж байлаа. Үүний дараа Г.Шийлэгдамба Эрүүл мэнд, спортын сайд болсон. Тэгэхэд би Н.Энхбаяр даргад “Генсекээ соль. Намын ерөнхий нарийн бичгийн дарга хүн давхар дээлтэй байж болохгүй гэсэн. Тэгсэн ч өнөөг хүртэл солигдоогүй.
-Тэр үед Н.Энхбаяр дарга таньд ямар хариу хэлж байв?
-Бодъё гэсэн. Г.Шийлэгдамба надад гомдсон байсан. Сүүлд бид хоёр уулзаад ойлголцсон. Би генсекээс нь чөлөөлье гэдэг зарчим ярьж байв. Намд би гурван шаардлага тавьсан. Бүлгийн даргаа МАХН-аас томил, ингэж чадахгүй бол чадамжгүй гэдгээ албан ёсоор зарлаад МАН-тай нэгдээд бүдүүн бүлэг болъё гэсэн юм.Давхар дээлтэй байсан Г.Шийлэгдамба ерөнхий нарийн бичгийн даргын ажлаа л хийж байсан. Генсек хүн намын санхүүжилт олох ёстой. Мөн санхүүгийн асуудалд нэгдүгээрт гарын үсэг зурдаг хүн.
-МАХН ер нь юунаас болж маргалдаад байна вэ?
-Нам амьд байгаа бол дотроо хэрүүлтэй байж болно. АН нэгнийгээ шоронд хийж байгаа биз дээ. Энэ нам дотроо дөрөв хуваагдчихаад байгаа. Хамгийн сүүлд Ерөнхийлөгч Ерөнхий сайдыг огцруулах асуудлыг чуулганы хуралдаанаар хэлэлцэж байтал орж ирээд “Халаасандаа Ерөнхий сайдгүй байж битгий олон зүйл хуцаад бай” гэх утгатай зүйл хэлсэн. Манай нам дотроо хуваагдсан зүйлгүй. Харин зөрчил гэж байгаа. Хуваагдал, зөрчил хоёр ялгаатай. Нэгнээ шоронд хийхийн төлөө явбал хуваагдана. Зөрчил гэдэг бол өдөр тутам хийж байгаа ажил, хэлж буй үгнээсээ буцвал бий болно. Гэтэл АН-ыг та нар хар л даа. Хамгийн сүүлд гэхэд Э.Бат-Үүл “Би үхэх гэж байгаа хөгшин болохоор энэ намаас болиод яах вэ дээ гэж бодож байна. Тиймгүй бол энэ намаас өнөөдөр ч гэсэн гарахад бэлэн. Бурхан минь дээрэмчдээс бидний салгаад өгөөч” гэж гуйж байна. АН маш аюултай нам.
-Хүний намыг муулаад байх юм. Яагаад АН аюултай болчихдог юм?
-АН 2012 онд олонх болсныхоо дараа Шадар сайдаар Н.Энхбаярыг тавъя гэсэн тохироо хийсэн юм. Бүр тохироод, яриад, хэлэлцээд, хэлэлцээ ч маш амжилттай болоод байж байтал шорон руу илгээчихсэн. 2012 оны наймдугаар сарын 3-нд яллах дүгнэлт үйлдсэн юм. Тухайн оны долдугаар сарын 14-нд сонгуулийн үр дүнд хамтарсан Засгийн газар байгуулахаар болсон. Гэтэл шүүхийн шийдвэрээр Н.Энхбаяр даргад ял оноосон. Дараа нь 2013 онд Ерөнхийлөгчийн сонгууль болох үед тохироо хийсэн гэж З.Баянсэлэнгэ хэлсэн. Ерөнхийлөгчийн сонгуулиар манай намтай тохироо хийсэн хүн маань гарчихсан учраас Н.Энхбаяр даргад уучлал үзүүлсэн. Шадар сайдын суудал Н.Энхбаяр даргад маш халтай байдаг. Шадар сайд гэж хэлээд шоронд суусан. Одоо дахиад Шадар сайд гэж хэлээд дахиад шоронд суух гээд байх шиг байна. Энэ бол бодитой.
Тэр албан бичгийг шалгах ёстой. Маш ноцтой
-Ц.Оюунбаатар гишүүн бэлэн албан тоот дээр гарын үсэг зуруулсан гэх тайлбарыг Г.Шийлэгдамба гуай хэлж байсан. Н.Энхбаяр гэдэг хүний захиалгаар хийсэн байж таарна. Намынхаа нэг хүнийг Шадар сайдын суудалтай холбоотойгоор шоронд явуулах гэж байна шүү дээ?
-Үүнийг шалгах ёстой. Мэдээж тэр албан бичгийг Г.Шийлэгдамба өөрийн гараар бичээгүй. Компьютер дээр шивэх боломж байгаагүй учир тусгайлан бэлтгэсэн бичиг байхыг үгүйсгэхгүй. Түүнийг Ц.Оюунбаатар уу, өөр хүн бэлдсэн үү гэдгийг би хэлж мэдэхгүй. Г.Шийлэгдамба ил захидал гэдгээ гараар бичсэн байсан. Батлан даалтад байгаа хүн түүнийг компьютер дээр бичиж болно. Тийм учраас тэр албан бичгийг хуулийн дагуу шалгах ёстой. Маш ноцтой.
-Та намдаа хэдий хэмжээний мөнгөн тусламж, хандив өгдөг вэ?
-Ш.Сайхансамбуу “Намайг бизнес хийдэг байхад өчнөөн хүн надад хахууль өгч байсан” гэж хэлээд эрүүгийн хэрэг үүсгүүлээд бөөн асуудал болж байсан. Түүн шиг манайхан намайг шоронд ороосой гэж бодоод байх шиг байна. Миний хувьд намдаа мөнгөн хэлбэрээр өгсөн санхүүжилт байхгүй. Татвар нэхсэн эсэхийг ч би санахгүй байна. Энэ ямар хамаатай юм. Манайд хууль үйлчлэхээ болжээ. Хууль үйлчилдэг байсан бол З.Энхболд өөрийн зөвлөхийг Төрийн албаны тухай хууль зөрчин төрийн нарийн бичгийн даргаар томилохгүй байх байсан. Г.Шийлэгдамба гэдэг хүн шоронд орох гээд байгаа учраас маш их сандарч байна.
-Тэгэхээр та Г.Шийлэгдамба гуайн ярьсан яриаг үндэслэлгүй гэж үзэж байгаа хэрэг үү?
-Түүх гэдэг их сонин. Сэргэлэн гэдэг хүн ОХУ-аас нэг сая 50 мянган ам.доллар хулгайлаад тэр нь мөрдөн байцаалтын явцад тогтоогдоод яллах гэж байтал түүнийг болиулсан. Сэргэлэн гэдэг хүн Н.Энхбаярын эсрэг мэдүүлэг өглөө гэж хэлээд Н.Энхбаярыг шоронд хийсэн. Сэргэлэн хаачсан, тэр шоронд ороогүй. Сонгууль ойртчихож. Би Шийлэгийг ойлгож байна. Би ч түүнтэй адил шоронд орохыг хүсэхгүй. Би хүүхдээ Харвардын их сургуульд оруулах гээд авлига авсан гэж бодъё. Хүү маань намайг хайрлах ч ард түмэн үзэн ядна. Тиймээс Шийлэгдамбын ийм реакц гаргаж, тайлбар хэлж байгаа нь буруу биш. Хамгийн гол нь үүнийг ашиглаж, бодит үнэнийг тогтоохгүй шоу хийж байгаа нь буруу юм. Шоу маш аюултай.
-Тухайлбал, яаж шоу хийж байна вэ?
-Г.Шийлэгдамба яг үнэндээ прокурорт ирсэн материалаа уншсан. Тал талаас нь хүмүүс янз бүрийн зүйл хэлж байгаа байх. Хүнээс мөнгө авсан нь үнэн. Мөнгө авсан юм чинь утгаа солих хэрэгтэй биз дээ. Утга нь солигдох ёстой болж байгаа юм. Хууль нь өөрөө ийм байдалтай байна. Намын санхүүжилтийг зохицуулах хууль алга. Гурван улс төр харагдаж байна. Н.Энхбаяр даргыг шоронд хийнэ. Хоёрт, санхүүжилтийн асуудал хуульд тодорхой бус. Тэгэхээр хуулийн цоорхой дээр тоглох сонирхол байна. Н.Энхбаяр дарга амьд гэрч. Олон хүний нүцгэн байхыг харсан. Тиймээс тэр хүмүүс энэ хүнийг зайлуулах гэж байна. Нөгөөтэйгүүр манай нам анхнаасаа давхар дээлтэй генсекээ солиогүйгээс зовлонг нь амсаж байна. Дахиад ч амсана. Шийлэгдамба хувь хүн талаасаа муу хүн биш. Хэн ч шоронд орохыг хүсэхгүй шүү дээ.
-Таныг намаас тань хөөх гэж байгаа тухай яриа гарсан байсан. Эвслийн бүлгээсээ та гарах уу?
-Намын даргын болохгүй байгаа зүйлийг хэлж шүүмжилж байсан. МАХН-ын эгэл жирийн мянга мянган гишүүдийнхээ эв нэгдлийг хадгалж, нягтрах ёстой. Тэгж байж АН-ыг байранд нь тавина. Би эвслийн бүлгээс гарах тухай яриад байгаа чинь ийм учиртай юм. Эвслийн бүлэг чадамжтай байх ёстой. Хүссэн ч хүсээгүй 70:30-аар хуваагдчихаад байна. Хувьсгалт нам долоон суудал авсан. Ардчилсан намын гомдогсодын бүлэг болох МҮАН-тай гурван жил нэгдэж эвслээ.
Би эвслээс, бүлгээс гарахгүй. Харин намайг хөөж магадгүй. Би зарчимтайгаа л үлдэнэ. Маргааш би тэтгэвэртээ гарах гэж байгаа хүн биш. Хөөвөл өмнө нь хийж байсан ажлаа хийнэ. Сонгуульд нэр дэвшвэл дэвшинэ, дэвшихгүй бол тэр л биз.Хүн өөрөө өөртөө л эзэн байх ёстой. Тэтгэвэртээ гарахдаа нэр төртэй гаръя л даа. Үхэхэд араас нь уйлж байгаа хүмүүс үнэнээсээ уйлаасай гэж би боддог. Миний хойноос уйлж байгаа хүмүүс чин сэтгэлээсээ байгаасай гэж хүсдэг учраас би өөрөө өөртөө үнэнч амьдарна.