Улсын Их Хурлын Боловсрол, соёл, шинжлэх ухаан, спортын байнгын хорооны өнөөдрийн (2023.01.11) хуралдаан 14 цаг 24 минутад гишүүдийн ирц бүрдсэнээр эхэлж, нэг асуудал хэлэлцэв.

Хуралдааны эхэнд Байнгын хорооны дарга Г.Мөнхцэцэг хэлэлцэх асуудлын дарааллыг танилцуулсны дараа “Соёлын бүтээлч сар" сэдвээр Монгол Улсын Засгийн газрын гишүүн, Соёлын сайд Ч.Номин мэдээлэл хийлээ.

Тэрбээр мэдээлэлдээ, Монгол Улсын урт хугацааны хөгжлийн бодлого, “Алсын хараа-2050”, Засгийн газрын 2020-2024 оны үйл ажиллагааны хөтөлбөр, Соёлын тухай хууль, “Шинэ сэргэлтийн бодлого” зэрэг урт, дунд хугацааны бодлогын баримт бичгүүдэд соёлын бүтээлч үйлдвэрлэлийг эдийн засгийн бие даасан салбар болгон хөгжүүлж, нийгэм эдийн засагт үзүүлэх үр нөлөөг нэмэгдүүлэх талаар тусгасныг дурдав.

Мөн Соёлын яам өнгөрсөн хугацаанд соёлын бүтээлч үйлдвэрлэлийн суурь судалгааг хийж, өөрийн орны нөөц бололцоо, олон улсын туршлага чиг хандлагатай уялдуулан, хөгжлийн бодлогоо тодорхойлон “Соёлын бүтээлч үйлдвэрлэлийг тэргүүлэх чиглэл, арга хэмжээг батлах тухай” Засгийн газрын 2012 оны 314 дүгээр тогтоолыг батлуулсан. Энэ хүрээнд үндэсний агуулгатай инновац шингэсэн соёлын бүтээлч үйлдвэрлэлийг хөгжүүлж эдийн засгийн эргэлтэд оруулах, экспортыг нэмэгдүүлэх, соёлын өвд суурилсан соёлын аялал жуулчлалыг хөгжүүлэх, соёлын ажилтан, уран бүтээлчид, хүүхэд залуучууд, иргэдийн бүтээн туурвих авьяас, чадавхыг хөхиүлэн дэмжих, соёлын үйлдвэрлэл эрхлэгчдийг ойртуулах чиглэлээр хийж байгаа томоохон ажил нь "Соёлын бүтээлч сар" аян гэдгийг онцолсон юм.

Соёлын яамнаас 2021 онд цар тахлын дараах хүндрэл бэрхшээлийг даван туулах соёлын бүтээлч үйлдвэрлэл эрхлэгч иргэд, аж ахуйн нэгжүүдэд дэмжлэг үзүүлэх чиглэлээр 167 арга хэмжээ зохион байгуулж байсан бол 2022 онд соёлын салбарын хөгжлийн үндсэн 4 зорилтын хүрээнд үндэсний нэгдмэл үнэт зүйлийг бэхжүүлэх, бүх нийтийн соёлын боловсролыг дээшлүүлэх, соёлын аялал жуулчлалыг хөгжүүлэх, соёлын бүтээлч үйлдвэрлэлийг хөгжүүлэх чиглэлд нэгдсэн өнгө төрхтэйгөөр 21 аймаг, нийслэлийн хэмжээнд 2063 арга хэмжээг зохион байгуулсан гэв.

“Соёлын бүтээлч сар” арга хэмжээнд төрийн болон орон нутгийн өмчийн 512 соёлын байгууллага, олон улсын байгууллага, хамтын удирдлагын байгууллага, соёлын бүтээлч үйлдвэрлэл эрхлэгч аж ахуйн нэгж, 2700 гаруй чөлөөт уран бүтээлч, эрдэмтэн судлаачид хамрагдан ажиллалаа. Онцлох ажлуудаас дурдахад, “Эзэн богд Чингис хааны мэндэлсний 860 жилийн ойн нэгдсэн арга хэмжээ”, “Монгол цам”, “Язгуурын тав” тусгай үзэсгэлэн, кино урлагийн салбарын анхдугаар зөвлөгөөн, номын санчдын IX дүгээр зөвлөгөөн зэрэг болно. Хүний эрх, соёлын эрхийг хамгаалах, соёлын үйлчилгээг тэгш хүртээмжтэй байдлыг хангах ажлын хүрээнд 6000 гаруй хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдэд соёлын үйлчилгээг үзүүлсэн бөгөөд энэ нь нийт хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн найман хувийг хамарсан гэдгийг сайд танилцуулгадаа дурдлаа. 

түүнчлэн хүүхэд нэгдүгээрт бодлогын хүрээнд боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны байгууллагуудтай хамтран урлаг, соёл, боловсролын оролцоот хөтөлбөрүүд, тоглолт, үзвэр үйлчилгээ зэрэг арга хэмжээнд нийтдээ 277124 хүүхдийг хамруулсан бөгөөд энэ нь Монгол Улсын нийт хүүхдийн 23 хувьд хүрсэн. “Соёлын бүтээлч сар” аяныг хоёр жил дараалан зохион байгуулсан. Энэхүү аян нь Монгол Улсын урт, дунд, богино хугацааны хөгжлийн бодлогод соёлыг хөгжүүлэх холбогдолтой тусгасан зорилт, арга хэмжээ хэрэгжилтийг хангахад чухал үүрэг гүйцэтгэж байна. Жил бүр агуулга, хэлбэрээ баяжуулан цар хүрээний хувьд өргөжиж байгаа "Соёлын бүтээлч сар" аянд оролцогч талуудын хамтын ажиллагаа, түншлэлийг хөгжүүлэх, соёл урлагийн олон талт үйл ажиллагаагаар дамжуулан иргэдийг соён гэгээрүүлэх, үндэсний нэгдмэл үнэт зүйлийг бэхжүүлэх, соёлын салбарын эдийн засаг, нийгмийн үр өгөөжийг тэлж, дээшлүүлэх ач холбогдолтой. 2022 онд давхардсан тоогоор 6.2 сая иргэд соёлын хүртээмжид хамрагдсан гэсэн судалгаа гарсан гэж байлаа.