Хэнтий аймгийн Хэрлэн сумын Нэгдүгээр сургууль нь Монголын анхны 13 сургуулийн нэг бөгөөд 1923 онд байгуулагджээ. Өнгөрсөн 100 жилийн хугацаанд 17000 хүнд бага, дунд, бүрэн дунд боловсрол эзэмшүүлсэн аймагтайгаа чацуу ууган сургууль юм. Тус сургууль нь 2009 онд улсын тэргүүний сургуулиар шалгарч байсан бол 2019 онд Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн зарлигаар Хэрлэн сумын Лаборатори нэгдүгээр сургуулийг төрийн дээд Алтан гадас одонгоор шагнагджээ. 

Мөн үед тухайн үеийн У.Хүрэлсүх Ерөнхий сайд байх үедээ түүхэн шийдвэр гаргасан нь улсдаа хамгийн томд тооцогдох сургуулийг байгуулах шийдвэр байв. 

Улсын төсвийн 13 тэрбум төгрөгийн төсөвт өртгөөр 9000 м2 талбайтай, 1500 хүүхдийн суудалтай, хоёр спорт заал, нэг урлаг заалтай байхаар төлөвлөгдсөн тус сургуулийг “Содон Номин” ХХК-ийн гүйцэтгэсэн бөгөөд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ойн баяр наадмаар сургуулийг нээв.

УИХ-ын гишүүн Ц.Идэрбат Хэнтий аймгийн Засаг даргаар ажиллаж байхдаа барилгын гүйцэтгэгчээр шалгарсан компанийн /“Монкон” ХХК, “Содон номин” ХХК/ маргааныг таслан зогсоох, сонгон шалгаруулалтыг хуулийн дагуу шийдвэрлэх, зогсоод байсан барилгын ажлыг шуурхай үргэлжлүүлэхтэй холбогдуулан компаниудын төлөөлөлтэй уулзаж асуудлыг шийдвэрлэж энэхүү шинэ сургууь баригдсан юм. 

Тэрээр Хэрлэн лаборатори нэгдүгээр сургуулийн 100 жилийн ойн баярт төрөлх сургуулийнхаа төгсөгчийн хувиар оролцсон байна. Уг сургуулийг нийт 17 мянга шахам төгсөгч төгссөн бөгөөд баярын нээлтээр 1959-2022 оны төгсөгчид, багш ажилтнуудын жагсаал, дурсамж дуртатгал, сурагч дүү нарын мэндчилгээ ар араасаа үргэлжилж зууныг бичилцсэн зузаан түүхтэй ууган сургуулийн намтар цадигийг мөнхөлж байна.