УИХ-ын чуулганы /2024.12.03/-ны өдрийн нэгдсэн хуралдаанаар Засгийн газрын өргөн мэдүүлсэн Төсвийн тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай хуулийн төслийн хэлэлцэх эсэхийг хэлэлцлээ.

Хэлэлцэж буй асуудалтай холбогдуулан гишүүд асуулт асуулаа.

УИХ-ын гишүүн Д.Батлут:

Өнөөдөр төсвийн шинэ төслийг хэлэлцэх эсэх асуудал яригдаж байна. Тэгэхээр Монгол төр бол хувь хүний тусын тулд ажилладаг байх ёстой. Тийм учраас бид нар хүрсэн цэгээсээ ухрах боломжгүй. Магадгүй түүнээс ахиц дэвшил гаргаж байх ёстой гэж харж байгаа. Тийм учраас төрийн албан хаагчдын цалин тэт цалин за тэтгэвэр тэтгэмжийг бууруулах асуудал бол байж болохгүй юм аа гэж үзэж байгаа шүү. Монголчуудын монгол иргэд иргэн хүний амьдрал амьжиргаа ямар байгааг та бүхэн бүгдээрээ бас ойлгож харж байгаа байх аа гэж бодож байна. Тэгэхээр энэ дээр манай энэ ЗГ бол тодорхой бодлого гаргаж илүү ахиулах хэмжээний асуудлуудыг л ярих ёстой. За энэ асуудал дээр анхаарч үзээрэй гэж хэлмээр байна аа. За 2 дугаарт нь хамтарсан ЗГ байгуулагдаад Монгол Улсын ирээдүйн хөгжлийн зураглалыг томоор харж том том төслүүдийг хэрэгжүүлэхээр зорьж байгаа. Мэдээж энэ төслүүд бол ирээдүйд Монгол Улсын одоо төсөвт ч болоод бусад одоо бүх зүйл дээр л том үр дүн авчирна л гэж харж байгаа. Тэгээд энэ зүйлээ хэрэгжүүлэх нь хамгийн чухал байгаа. Тэгэхээр бүтээн байгуулалтын ажлыг бид нар нийгэмд хэрэгцээтэй ийм бүтээн байгуулалтын ажлууд дээрээ томоохон хөрөнгө оруулалт та тавих тэр ажлаа үргэлжлүүлж хүчтэй зоригтой хийгээрэй гэж хэлмээр байгаа юм.

Ингэж байж бид нар өнөө маргаашийг аргацаасан биш илүү том хөгжлийн зураглал руу алхах болно оо. Тийм учраас одоо бас энэ дээр нам улс төрийн бүлгүүд хоёрдмол санаагүйгээр хамтарч ажиллана аа гэдэгт би эргэлзэхгүй байгаа гэдгээ хэлье. За мэдээж энэ төсвийн төсөл анх өргөн барихаас авхуулаад асуудлууд яаж өрнөснийг иргэд бүгдээрээ сайн харж ойлгож байгаа байх аа. Ямар хүмүүс ямар будилаан тарьсан энэ тэр гэдгийг тэгээд энэ зүйлийг бид нар цаашдаа хэрхэх вэ гэдэг тал дээр бас тодорхой бодлого гаргамаар байгаа юм. Түрүүн одоо Ганбаатар гишүүн хэлж байна 2 дахь шатан дээрээ одоо хэлэлцүүлгийн шатад ямар ямар байдлаар оролцож явсан бэ гээд. Эцэст нь одоо бүр төсвөө бид нар баталж чадахгүй ахиад шинээр өргөн барих хэмжээнд л тулчихлаа шүү дээ. Тэгэхээр энийг бид нар хэрхэх юм цаашдаа дандаа ийм байдал гаргаад байх юм уу үгүй юу гэдэг дээр бас анхаарах ёстой.

Үндсэн хуульд төлөөллийн байгууллагаараа дамжиж иргэд төрийн эрх байгуу барих үйл ажиллагаанд оролцох ёстой дээрээс нь иргэн хүний тусын тулд төрөөс хүний эрх ч эрх чөлөөг хангахуйц эдийн засаг, нийгэм, хууль зүйн болон бусад баталгааг бүрдүүлэх, хүний эрх, эрх чөлөөг зөрчихтэй тэмцэх хөндөгдсөн эрхийг сэргээн эдлүүлэх үүргийг иргэдийнхээ өмнө төр хариуцна аа гээд заачихсан. Тэгээд энэ одоо өнгөрсөн Төсвийн тухай хуулийг бид нар одоо ингээд иргэдээс тал талаас санал асуулгаар аваад явсан. Ингээд энэ маань хүчингүй болчихсон. Одоо энэ хууль маань шинэ төсөв маань ямар нэгэн хэлэлцүүлгүй явж байгаа л даа. Тэгэхдээ үндсэн одоо суурь нь нөгөө урьдын төсөв байгаа. Тэгэхдээ хэн нэгэн иргэн хүн миний эрх ашиг зөрчигдлөө, би энэ, одоо хууль эрх, одоо төсвийн тухай хууль ийм санал оруулсан энэ ороогүй байна аа гэдэг ч юм уу ямар нэгэн байдлаар ҮХЦ дээр маргаан үүсэхгүй. Ингэх юм бол бид нар ахиад л бөөн гацаанд орно. Энэ бүх зүйлийг манай энэ ЗГ одоо аж. Одоо гарч ажиллах Ажлын хэсэг ч гэсэн маш сайн анхаарч ажиллах ёстой.

Д.Батлут: Нийгэмд үр ашгаа өгөх том бүтээн байгуулалтаасаа төсвөө харамлах ёсгүй